Actualmain negoziescha la Svizra cun la UE davart ina cunvegna d'energia bilaterala. Sco ch'ins ha udì dacurt vegni er negozià davart ina nova regulaziun da las capacitads da las lingias transcunfinalas. Da preschent vegnan questas capacitads stgarsas coordinadas da la gestiunaria da la rait da transport svizra Swissgrid. En aucziuns annualas, mensilas e quotidianas vegnan ils dretgs per duvrar questas capacitads ingiantads tranter las firmas d'electricitad (aucziuns explicitas). Alura vegnan fatgas las fatschentas che sa basan sin quests dretgs. En il rom da las negoziaziuns cun la UE vegni ussa però discutà da stgaffir ina bursa svizra d'electricitad. La consequenza fiss che mo pli ina part da las capacitads da la rait vegnissan ingiantadas separadamain. Percunter duai la regulaziun quotidiana da la capacitad vegnir realisada en il rom d'aucziuns implicitas, quai vul dir en moda cumbinada cun la vendita da l'electricitad. Quest proceder vegn gia applitgà en bleras regiuns da l'Europa. La commerzialisaziun transcunfinala da l'electricitad na vegniss en quest connex betg pli fatga directamain tranter ils martgadants, mabain mo pli martgadada tranter ils sistems da bursa. Tenor las expertas ed ils experts maina quest proceder tranter auter ad in'utilisaziun pli effizienta da la rait. Per il martgà naziunal stuess la Svizra stgaffir in'atgna bursa d'electricitad u tschertgar ina stretga collavuraziun cun ina instituziun existenta sco la bursa a Lipsia.
Las bursas (d'electricitad) actualas èn – ditg en moda in pau saloppa – centers da calculaziun pli gronds. Ils temps, cur ch'ils martgadants stevan fisicamain al rintg e cumpravan e vendevan la rauba cun lur cloms, èn definitivamain passads. Per manar ina bursa (d'electricitad) dovri ozendi oravant tut calculaturs da gronda capacitad, colliaziuns da datas d'auta capacitad e persunal qualifitgà. Entant ch'ils chantuns perifers Tessin (tribunal penal federal) e Son Gagl (tribunal administrativ federal) èn vegnids munids da la confederaziun cun instituziuns federalas impurtantas, s'impona il chantun perifer Grischun en il vair senn dal pled sco lieu per la nova bursa svizra d'electricitad.
Il Grischun presta ina contribuziun impurtanta per il provediment cun electricitad segir ed effizient en Svizra ed occupa – grazia a sia forza idraulica ecologicamain ed economicamain preziusa – ina posiziun impurtanta entaifer l'economia svizra d'electricitad. Cun las discussiuns che vegnan manadas actualmain davart ina desista a l'energia nucleara vegn ad augmentar anc pli fitg sia impurtanza. Ultra da quai ha noss chantun cun la Repower in concern che lavura sin plaun internaziunal e che ha experientschas commerzialas. Il Grischun è predestinà per la nova bursa svizra d'electricitad.
Perquai vegn la regenza incumbensada da s'engaschar cun tutta forza e cun tut ils meds che la stattan a disposiziun che la nova bursa svizra d'electricitad vegnia realisada en il Grischun.
Cuira, ils 7 da december 2010
Kollegger (Cuira), Heiz, Vetsch (Claustra Vitg), Aebli, Baselgia-Brunner, Bezzola (Zernez), Bleiker, Blumenthal, Bondolfi, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Caluori, Campell, Casanova-Maron, Casty, Casutt, Casutt-Derungs, Cavegn, Clalüna, Conrad, Davaz, Dudli, Felix, Fontana, Furrer-Cabalzar, Gasser, Geisseler, Giacomelli, Grass, Hardegger, Hartmann (Champfèr), Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jeker, Jenny, Joos, Kappeler, Koch (Tumein), Koch (Landquart), Kollegger (Malix), Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Kunz (Cuira), Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Marti, Meyer-Grass, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Montalta, Müller (Tavau Plaz), Nick, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Parolini, Parpan, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Rathgeb, Stiffler (Tavau Plaz), Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Troncana-Sauer, Tscholl, Valär, Wieland, Zweifel-Disch, Cortesi, Largiadèr, Loi, Müller (Haldenstein), Nicolay
Resposta da la regenza
Interpresas da bursa èn interpresas autonomas dal dretg privat. Per gronda part fan las participantas ed ils participants da bursa part da l'interpresa da bursa (en spezial las bancas). Sco consequenza da quai na lavuran interpresas da bursa en Svizra betg en moda orientada al gudogn, perquai che gudogns stuessan vegnir realisads cun consegnas pli autas da las participantas e dals participants da bursa. Ellas porschan a las participantas ed als participants ina plazza da martgà electronica che sto – tenor lescha – esser accessibla senza discriminaziuns, sch'ina participanta u in participant ademplescha ils reglaments da l'interpresa da bursa correspundenta. Las interpresas da bursa domiciliadas en Svizra SIX Swiss Exchange (societad d'aczias) e BX Berne eXchange (uniun) vegnan manadas mintgina dals organs usitads.
Il motiv per far ponderaziuns da stgaffir ina nova bursa svizra d'electricitad porschan las tractativas da la Svizra cun la UE davart ina cunvegna d'energia bilaterala. En quest connex sa tschenta la dumonda, sch'i na sa laschassan or dal commerzi cun electricitad betg realisar – cun ina bursa d'electricitad svizra – avantatgs supplementars per las interpresas d'electricitad svizras (cf. NZZ dals 26 da november 2010).
Novas bursas ston vegnir permessas da l'autoritad federala per la surveglianza dals martgads da finanzas (FINMA). En quest connex sto la FINMA examinar tenor l'art. 3 da la lescha federala davart las bursas ed il commerzi cun valurs mobigliaras (lescha da bursas, LBVM; CS 954.1) tranter auter, sche la bursa e sias collavuraturas e ses collavuraturs responsabels pon cumprovar las enconuschientschas professiunalas necessarias e garantir in'activitad commerziala irreproschabla e sch'ils organs correspundan a las pretensiuns minimalas ch'il cussegl federal po fixar.
Concernent ina bursa d'electricitad en Svizra n'èn anc vegnidas prendidas naginas decisiuns strategicas. Ina inizianta per installar ina bursa svizra d'electricitad è la swissgrid. Sch'igl avess da dar ina bursa d'electricitad en Svizra, ston ins far quint ch'ina bursa existenta che ademplescha gia las premissas legalas e che ha las experientschas commerzialas vegnia da preferenza incumbensada cun quella fatschenta.
La domiciliaziun d'ina bursa svizra d'electricitad en il Grischun dastgass esser pauc probabla or dals suandants motivs:
- Interpresas da bursa èn organisadas tenor il dretg privat. Ellas pon tscherner libramain lur sedia. Questa decisiun vegn determinada essenzialmain da las proprietarias e dals proprietaris sin basa da lur analisa economica.
- Ins sto far quint cun il fatg che las analisas economicas da las proprietarias e dals proprietaris d'interpresas da bursa recumondan da surdar l'incumbensa da stgaffir ina bursa d'electricitad ad ina bursa existenta.
Tuttina vul la regenza tegnair activamain en egl il svilup e far reclama per il Grischun sco lieu d'ina bursa d'electricitad, sch'ella po percorscher in potenzial u schizunt l'interess da stgaffir ina bursa d'electricitad ordaifer las structuras ch'èn gia avant maun.
Sut questas premissas è la regenza pronta da daventar activa e d'acceptar questa incumbensa.
16 da mars 2011