En il Grischun sco er en l'ulteriura Svizra è la gronda part da las ovras idraulicas vegnida construida avant passa in mez tschientaner. Da quel temp han las vischnancas ed il chantun surdà l'utilisaziun da las paucas resursas localas a las producentas d'energia. Il motiv simpel perquai è stà quel, che las vischnancas ed il chantun n'avevan savens betg sezs las enconuschientschas en chaussa, il chapital e las tecnologias necessarias. Cun questa surdada han ils chantuns e las vischnancas da muntogna dà or da maun la resursa "aua" ed uschia er la pussaivladad d'influenzar il pretsch d'energia e la segirezza dal provediment. La gronda part da l'electricitad che vegn producida en las regiuns muntagnardas da la Svizra vegn exportada, savens ensemen cun sia valurisaziun. Ussa pudess questa situaziun sa midar radicalmain cun la scadenza da bleras concessiuns.
Il Grischun producescha en media stgars 8 TWh electricitad or da la forza idraulica. 75% da quellas vegnan exportadas en l'ulteriura Svizra ed en Europa. L'economia d'electricitad tutga tar ils secturs economics impurtants dal Grischun. Cun la scadenza da las concessiuns che ans spetga vali d'augmentar la valurisaziun per il chantun e per las vischnancas e da trair a niz las schanzas per reordinar il model da fatschenta da la forza idraulica en l'entir chantun.
En il Grischun èn scadidas gia ils ultims onns concessiuns dad ovras idraulicas pli grondas. A partir da l'onn 2020 vegnan ulteriuras a suandar. Il Grischun – il chantun e las vischnancas – dastga spetgar indemnisaziuns e participaziuns d'ina valur da pliras milliardas francs da la proxima scadenza da concessiuns. Perquai èsi impurtant da sviluppar gia a temp ina strategia da manar tractativas. Per exempel stoi vegnir decidì, sche la politica davart la forza idraulica duai s'orientar er en l'avegnir vers il partenadi u betg. Gia ina cumparegliaziun approximativa mussa en quest connex er, che auters chantuns cun chombras d'aua (p.ex. VS/TI) han medemamain piglià per mauns da definir lur strategias per la scadenza da concessiuns futura.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders èn perquai da l'avis che la regenza stuess suttametter al cussegl grond uschè svelt sco pussaivel in rapport davart la strategia futura concernent la scadenza da concessiuns da las ovras idraulicas en il chantun Grischun per al discutar. Quest rapport duess tractar detagliadamain tant ils interess dal chantun sco er ed en spezial quels da las vischnancas e preschentar scenaris pussaivels en il senn da variantas e/u d'alternativas.
Cuira, ils 19 d'avrigl 2011
Augustin, Heiz, Dudli, Barandun, Berther (Mustér), Berther (Camischolas), Bezzola (Samedan), Blumenthal, Burkhardt, Caduff, Candinas, Casty, Clavadetscher, Darms-Landolt, Dermont, Engler, Fallet, Florin-Caluori, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Geisseler, Gunzinger, Hartmann (Champfèr), Hartmann (Cuira), Hitz-Rusch, Jaag, Jenny (Arosa), Kappeler, Kasper, Kleis-Kümin, Koch (Igis), Kollegger (Malix), Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Kunz (Fläsch), Locher Benguerel, Lorez-Meuli, Michel (Tavau Monstein), Montalta, Müller (Tavau Plaz), Nick, Niederer, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Parpan, Pedrini (Roveredo), Peyer, Sax, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Thöny, Trepp, Waidacher, Fausch, Müller (Susch), Müller (Haldenstein), Pedrini (Soazza), Vincenz
Resposta da la regenza
Cun l'incumbensa qua avant maun vegn la regenza incaricada da suttametter al cussegl grond uschè svelt sco pussaivel in rapport davart la strategia futura concernent la scadenza da concessiuns d'ovras idraulicas en il Grischun per la discussiun.
La regenza è er da l'avis ch'i valia da trair a niz las proximas scadenzas da concessiuns per augmentar la valurisaziun per las vischnancas e per il chantun e da profitar da la schanza per ordinar cumplettamain da nov il model economic da la forza idraulica.
La regenza è pronta – sco gia explitgà en l'incumbensa Heiz (conclus da la regenza dals 29 da mars 2011, prot. nr. 275) concernent las finamiras e la strategia da la poli-tica d'electricitad dal Grischun – da suttametter al cussegl grond in rapport cumplessiv davart la situaziun actuala e davart la situaziun futura en il sectur da l'energia sco er davart la posiziun dal chantun areguard las finamiras ed areguard las strategias da la politica d'electricitad dal Grischun. Ina part impurtanta da la politica d'electricitad dal Grischun furman en quest connex las scadenzas da concessiuns che duain vegnir preschentadas en il rapport previs per la discussiun.
Pervia da quai è la regenza pronta d'acceptar questa incumbensa e d'integrar e da tractar er la tematica da la scadenza da concessiuns en il rapport davart la politica d'electricitad futura dal Grischun.
7 da fanadur 2011