Il forum economic dal Grischun è ina fundaziun ed exista dapi l'onn 1996. Questa "fundaziun per promover l'economia grischuna" è ina instituziun mez privata che vegn purtada dal chantun Grischun, da federaziuns chantunalas e da differentas interpresas en il chantun.
Schebain ch'il chantun Grischun è represchentà en il cussegl da fundaziun tras il cusseglier guvernativ Trachsel e tras il manader da l'uffizi per economia e turissem (UET) e schebain ch'il chantun paja mintga onn meds finanzials or da las entradas fiscalas sco contribuziun al forum economic, è represchentada mo la vart da las patrunas e dals patruns en il cussegl da fundaziun. En il comité da patrunadi figureschan ils nums da dus commembers da sindicats. Quests commembers n'èn gia dapi onns betg pli vegnids envidads a las sesidas. Il comité da patrunadi n'ha quasi nagina funcziun.
Tenor atgnas indicaziuns sa chapescha il forum economic sco catalisatur che dat impuls a process d'adattaziun necessaris (p.ex. adattaziuns structuralas en l'economia da construcziun e da turissem). Perquai ch'igl è difficil da dar impuls a process e perquai ch'i n'èn per regla strusch avant maun avunda meds finanzials en questa fasa, vul il forum economic, cun sia orientaziun, serrar ina largia impurtanta.
Schebain ch'il forum economic ha la finamira, proclamada sez, d'infurmar e da sensibilisar la populaziun davart connexs economics e davart svilups futurs, na satisfan sias publicaziuns betg a questa pretensiun. Uschia n'ha il rapport davart la construcziun d'abitaziuns secundaras strusch cuntegnì insatge davart las consequenzas negativas massivas per la populaziun indigena. En ils rapports davart il tema electricitad ed energia vegn promovida unilateralmain la construcziun (e l'engrondiment) d'ovras idraulicas. Il potenzial da l'energia solara na vegn betg renconuschì, l'industria da clean-tech ch'è progressiva – gist er per il Grischun – para nunenconuschenta. L'ovra la pli recenta è ina "proposta da discussiun" per la politica fiscala dal Grischun. Il minister da finanzas dal Grischun ha designà la proposta gia entaifer 24 uras suenter la publicaziun sco pli u main nunadattada.
Per quest motiv dumondan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza il suandant:
1. Tgi ha la responsabladad per ils studis e per ils rapports dal forum economic dal Grischun, e tgi decida davart tge temas ch'i vegnan fatgs studis e rapports?
2. Tge rolla giogan qua il cusseglier guvernativ cumpetent ed il manader dal UET?
3. Co giuditgescha la regenza il fatg ch'il forum economic vegn alimentà cun daners chantunals, senza che las responsablas ed ils responsabels sajan in spievel da la populaziun grischuna e senza ch'ina part centrala da l'economia publica dal Grischun, vul dir las lavurantas ed ils lavurants, saja represchentada là?
4. Tgenina da las suandantas variantas u da las suandantas propostas alternativas considerescha la regenza sco cunvegnenta per dar dapli legitimitad al forum economic:
a) Il forum economic na vegn betg pli sustegnì cun meds finanzials chantunals a partir da l'onn 2012. En il cussegl da fundaziun n'èn betg pli represchentads uffiziants chantunals.
b) Per ch'il forum economic saja legitim per l'entira economia, duain 1/3 dal mandats dal cussegl da fundaziun vegnir occupads d'organisaziuns da lavurantas e da lavurants sco er da represchentantas e da represchentants da federaziuns ecologicas.
c) Il chantun alimentescha las organisaziuns da lavurantas e da lavurants e las federaziuns ecologicas en la medema dimensiun sco il forum economic per laschar elavurar posiziuns e studis er ord lur vista.
Cuira, il 1. da settember 2011
Peyer, Trepp, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Locher Benguerel, Müller (Tavau Plaz), Noi-Togni, Pfenninger, Pult, Thöny, Monigatti
Resposta da la regenza
La fundaziun per promover l'economia grischuna (forum economic) sa chapescha sco ufficina da reflexiun per l'economia grischuna, s'engascha per meglierar las cundiziuns da basa dal Grischun sco lieu economic ed elavura temas correspundents. Tenor l'acta da fundaziun ha la fundaziun la finamira d'infurmar l'economia grischuna, la publicitad e las autoritads davart datas economicas relevantas, davart connexs e davart svilups economics. En il rom da la cunvegna da prestaziun per ils onns 2011 – 2013 incumbensescha la regenza il forum economic da crear la basa da l'economia publica e da l'economia da manaschi per sviluppar strategias e concepts da realisaziun per branschas, per regiuns e per interpresas pitschnas e mesaunas (IPM) e da sensibilisar la publicitad, la politica e l'economia per las sfidas centralas dal Grischun sco lieu economic.
Dumonda 1: La tscherna dals temas centrals e pia er la responsabladad per laschar far studis e rapports tras il forum economic ha il cussegl da fundaziun. El fixescha annualmain ils temas centrals. Quests temas vegnan elavurads per regla da la direcziun dal manaschi integrond ina gruppa accumpagnanta spezialisada sco er persunas dal fatg.
Dumonda 2: Il cusseglier guvernativ cumpetent ed il manader da l'uffizi d'economia e turissem (UET) han mintgamai in sez en il cussegl da fundaziun. Sco commembers da quel influenzeschan els la determinaziun dals temas centrals.
Dumonda 3: Il cussegl da fundaziun è l'organ suprem da la fundaziun. El sa constituescha sez. En connex cun la cumposiziun dal cussegl da fundaziun vegnan resguardads – tenor la finamira da la fundaziun – ils interess economics e politics regiunals dal Grischun. L'elecziun en il cussegl da fundaziun vegn fatga cun la finamira da cuntentar ils basegns dals secturs economics impurtants e da rinforzar ulteriuramain la cumpetenza dal forum economic tras in'occupaziun adattada. I n'è betg stringentamain necessari che la populaziun grischuna saja represchentada en moda represchentativa. La cumposiziun dal cussegl da fundaziun sto ademplir l'intent da la fundaziun ed è exclusivamain chaussa dal forum economic. Er tar las autras instituziuns, cun las qualas il chantun fa cunvegnas da prestaziun, s'abstegna el d'influenzar l'occupaziun dals organs. La regenza beneventa dentant ina represchentanza equilibrada da tut las gruppas d'interess en il cussegl da fundaziun, er ina represchentanza da las lavurantas e dals lavurants.
Dumonda 4:
a) La regenza è pronta da sustegnair er vinavant las activitads dal forum economic. En il senn dals princips dal rapport da la regenza pertutgant la corporate governance (missiva carnet nr. 6/2010-2011) vegn examinada la participaziun dal cusseglier guvernativ responsabel e dal manader da l'uffizi per economia e turissem al cussegl da fundaziun.
b) La cumposiziun dal cussegl da fundaziun è exclusivamain chaussa dal forum economic. En il senn dals princips da la corporate governance na resguarda la regenza betg sco cunvegnent d'intervegnir en l'occupaziun d'organs u schizunt da fixar quotas per quels. La participaziun da persunas dal fatg che s'occupan ord vista economica dals temas "ambient" e "lavurantas e lavurants" vegn beneventada da la regenza.
c) La regenza na prevesa betg da sustegnair ulteriuras organisaziuns.
02 da november 2011