Il Grischun sa referescha a la Svizra orientala e fa er part da quella. Grazia a la nova lescha da scola essan nus – areguard ils salaris da las persunas d'instrucziun – sin buna via da cuntanscher ina salarisaziun tenor la media da la Svizra orientala – ina finamira che vegn renconuschida en general.
En auters secturs avain nus avantatgs envers il rest da la Svizra orientala, per exempel areguard l'imposiziun da taglia sin interpresas. Il Grischun tutga en quest connex tar ils 5 lieus fiscals ils pli attractivs da la Svizra.
Areguard ils salaris da las polizistas e dals polizists ans chattain nus sut la media da la Svizra orientala, malgrà che intginas funcziuns polizialas èn vegnidas valitadas da nov e las persunas pertutgadas han survegnì in augment dal salari.
Il corp da polizia dal chantun Grischun sto ademplir incumbensas impurtantas. Las pretensiuns da nossa societad envers las forzas da l'urden e da la segirezza creschan ad in crescher. Mo in corp d'auta qualitad, bain scolà e motivà po ademplir questas incumbensas multifaras e pretensiusas a plaina cuntentientscha da nossa populaziun e da noss giasts da tut il mund. In salari adequat è ina part da la stima da la societad visavi il corp.
Considerond las mancanzas menziunadas supplitgeschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza d'auzar ils salaris da las polizistas e dals polizists cun funcziuns polizialas cumparegliablas sin la media da la Svizra orientala.
Cuira, ils 17 d'avrigl 2012
Trepp, Geisseler, Jeker, Albertin, Barandun, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Caluori, Cavegn, Clalüna, Dudli, Felix, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Joos, Kappeler, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Meyer-Grass, Müller, Niederer, Noi-Togni, Papa, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Righetti, Rosa, Thöny, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Degonda, Deplazes, Hensel, Michel (Igis), Monigatti, Spreiter
Resposta da la regenza
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders formuleschan l'ipotesa ch'ils salaris da las polizistas e dals polizists sajan sut la media da la Svizra orientala, malgrà che intginas funcziuns polizialas èn vegnidas valitadas da nov. In salari adequat saja ina part da la stima da la societad e da la motivaziun. Ina differenza da salari envers la media da la Svizra orientala saja avant maun e stoppia vegnir cumpensada.
L'ipotesa na po betg vegnir cumprovada. A la regenza n'è betg enconuschent in studi respectiv che resguarda tut ils facturs ch'èn relevants per il salari en moda integrala. Scleriments bilaterals da l'uffizi da persunal tar auters chantuns han mussà ch'ils salaris da basa da las polizistas e dals polizists grischuns correspundan al nivel da la media svizra.
Ils salaris da las collavuraturas e dals collavuraturs da l'administraziun chantunala ston ademplir trais pretensiuns principalas: Els ston esser gists tant en la cumparegliaziun entaifer il manaschi sco er en cumparegliaziun cun il martgà e ston correspunder a las prestaziuns furnidas.
Gistadad entaifer il manaschi
L'onn 2010 èn var 900 funcziuns da l'administraziun chantunala vegnidas suttamessas ad ina valitaziun analitica da las funcziuns. Tar la polizia chantunala (Pocha) èn vegnidas examinadas e valitadas da nov circa 90 funcziuns:
- 43 da las 90 funcziuns èn vegnidas classifitgadas pli aut. Da quai profiteschan var 300 da totalmain 480 persunas (= 62,5 %). L'augment da la summa dals salaris pervia da classificaziuns pli autas ha importà tar la Pocha var 455 000 francs per onn. Quai è circa 35 pertschient da l'import ch'è vegnì duvrà en total en l'administraziun per ils augments dals salaris ch'èn resultads da la nova valitaziun.
- En la classa da funcziun, nua che la gronda part da las funcziuns polizialas èn vegnidas integradas, sa chattan 37 ulteriuras funcziuns equivalentas da l'administraziun chantunala (ca. 180 collavuraturas e collavuraturs) cun ina summa dals salaris da radund 17,1 milliuns francs.
Ils arguments, tenor ils quals las incumbensas dal corps sajan impurtantas, tenor ils quals las pretensiuns da la societad a las represchentanzas dal maun public s'augmentian e tenor ils quals in salari adequat saja ina part da la stima da la societad, na valan betg mo per il corps da polizia, mabain per tut las funcziuns da l'administraziun chantunala. La gistadad entaifer il manaschi è dada sin fundament dal sistem da valitaziun.
Confurmitad al martgà
La Pocha po recrutar fitg bain sias polizistas e ses polizists tenor cundiziuns grischunas. Quai che pertutga il stgalim il pli bass da la nova generaziun da polizistas e da polizists èn vegnids auzads ils salaris da las aspirantas e dals aspirants da polizia ils ultims onns sin il nivel dals auters corps. Uschè ditg ch'igl èn avant maun avunda bunas annunzias, na po la valur da martgà dals salaris betg esser memia bassa. In deficit da recrutaziun pervia da salaris memia bass n'exista betg.
Confurmitad a la prestaziun
Mintga onn vegn 1 pertschient da la summa dals salaris da la Pocha repartì sco premia da prestaziun entaifer il corps (radund 560 000 francs). Uschia vegnan remuneradas prestaziuns che surpassan il rom da las prestaziuns spetgadas en la funcziun respectiva.
L'auzament da la funcziun «polizist» per ina classa da funcziun chaschunass custs supplementars da var 0,5 milliuns francs per onn. Pervia da la gistadad entaifer il manaschi effectuass quai ina cascada d'ulteriuras mesiras necessarias. L'auzament da tut las autras funcziuns tar la Pocha chaschunass custs supplementars da radund 2,2 milliuns francs per onn. L'augment dals salaris da tut ils ulteriurs var 2400 salaris da l'administraziun chantunala, ch'èn colliads entaifer il manaschi cun las funcziuns polizialas, manassan ad ulteriurs custs supplementars stimads da var 15,5 milliuns francs per onn.
Sin fundament da questas explicaziuns propona la regenza da refusar l'incumbensa.
27 da zercladur 2012