Tenor studis internaziunals n'è la violenza cunter las persunas da tgira en ils ospitals betg nova. Nova è percunter la frequenza pli e pli gronda da las manifestaziuns verbalas e fisicas da violenza, betg mo en ils secturs da ristga spezials, sco la geriatria e la psichiatria, mabain er en ils ospitals ed en las chasas da tgira.
Ina retschertga da l'onn 2003 mussa che circa 25 pertschient dals acts da violenza che capitan a la plazza da lavur pertutgan exclusivamain ils fatgs da sanadad. Durant l'onn 2011 han passa la mesadad da tut las persunas da tgira subì violenza da pazientas e da pazients ubain da visitadras e da visitaders (studi da la revista speziala "Journal of Advanced Nursing"). En l'ospital Insel a Berna ha gì – tenor in'enquista da l'avrigl 2012 – mintga otgavla persuna da tgira in tal eveniment durant las ultimas emnas.
Ils acts da violenza tanschan dad ingiurias, sur sgrifladas, morsas, pajadas, battidas fin a grevas blessuras fisicas. Il motiv per las manifestaziuns da violenza èn p.ex. visitas dischagreablas, dolurs, restricziuns cognitivas ubain experientschas nunusitadas, sentidas savens sco smanatschantas. Ma bleras giadas er situaziuns, en las qualas las pazientas ed ils pazients ston spetgar ditg. Els daventan malpazients e na sa sentan betg prendids serius u han schizunt difficultads da communitgar. Er confamigliaras e confamigliars han mintgatant faussas aspectativas.
La consequenza da las manifestaziuns da violenza è l'incapacitad temporara da lavurar che vegn chaschunada plitost da las blessuras psichicas che da las blessuras fisicas. Las persunas da tgira giuvnas cun pauca experientscha professiunala èn exponidas ad ina ristga pli gronda.
Deplorablamain vegnan las agressiuns e las manifestaziuns da violenza da las pazientas e dals pazients savens bagatellisadas ubain attribuidas a la ristga professiunala. En il mintgadi professiunal da l'ospital u da la chasa da tgira èsi dentant necessari da discurrer avertamain davart la violenza, per la pudair elavurar persunalmain. Per la segirezza dal persunal dovri supplementarmain mesiras da sustegn en tut ils manaschis.
L'ospital Insel a Berna porscha, sco in dals paucs ospitals da la Svizra, p.ex. regularmain scolaziuns per il persunal. Schebain che la segirezza dal persunal fa part da las obligaziuns dal patrun, èsi impurtant da sviluppar en tut ils chantuns strategias cunter la violenza da las pazientas e dals pazients sco er da las visitadras e dals visitaders. Per intgins stadis mussan studis che las strategias da prevenziun e d'intervenziun pon meglierar cleramain la situaziun da las collavuraturas e dals collavuraturs en ils fatgs da sanadad.
En quest connex sa tschentan las suandantas dumondas:
1. S'augmenta la violenza cunter las persunas da tgira er en ils ospitals ed en las chasas da tgira dal Grischun?
2. Sche gea, en tge furma è la regenza pronta da sustegnair energicamain ils ospitals e las chasas da tgira, per meglierar la segirezza da las persunas da tgira?
3. Co giuditgescha la regenza il basegn per in concept chantunal concernent la scolaziun dal persunal da tgira areguard las agressiuns ed è ella pronta d'iniziar in tal concept?
4. Co giuditgescha la regenza la pussaivladad da discutar questa tematica a chaschun d'ina sesida da la conferenza svizra da las directuras e dals directurs chantunals da sanadad (CDS), per sviluppar ina strategia unitara da prevenziun e d'intervenziun e per meglierar la situaziun da tut las collavuraturas e da tut ils collavuraturs en ils ospitals ed en las chasas da tgira?
Samignun, ils 12 da zercladur 2012
Bucher-Brini, Kleis-Kümin, Furrer-Cabalzar, Barandun, Baselgia-Brunner, Blumenthal, Brandenburger, Caduff, Caluori, Casanova-Maron, Casty, Casutt, Casutt-Derungs, Cavegn, Clalüna, Conrad, Darms-Landolt, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Geisseler, Gunzinger, Hardegger, Hartmann (Cuira), Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jeker, Jenny, Kappeler, Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Meyer-Grass, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Michel (Tavau Monstein), Müller, Nick, Niederer, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Steck-Rauch, Stiffler (Cuira), Thöny, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Wieland, Zweifel-Disch, Berther (Segnas), Degonda, Deplazes, Hensel, Michel (Igis), Monigatti
Resposta da la regenza
La violenza cunter las persunas da tgira è in problem enconuschent che cumpara cunzunt en connex cun l'assistenza da pazientas e da pazients ch'han in'abilitad da communitgar restrenschida u che demussan ina cogniziun midada. Talas pazientas e tals pazients pateschan savens da malsognas psichicas sco demenza u malsognas spiertalas ubain èn en ina situaziun excepziunala (p.ex. admissiun d'urgenza en ospitals). Expertas ed experts partan dal fatg che la frequenza da las manifestaziuns da violenza s'augmentia.
Per sclerir la situaziun en il chantun Grischun ha l'uffizi da sanadad fatg ina retschertga tar tut ils 90 manaschis dals fatgs da sanadad che han il dretg da survegnir contribuziuns (19 ospitals respectivamain clinicas, 51 chasas da tgira e 20 servetschs da spitex communals) davart la violenza cunter las persunas da tgira. A las instituziuns èsi vegnì dumandà, sche la violenza cunter las persunas da tgira s'augmentia en il manaschi e tge sustegn extern ch'ellas dovrian per meglierar la segirezza da las persunas da tgira.
Dals manaschis dumandads han respundì en tut 63 (13 ospitals, 34 chasas da tgira e 16 servetschs da spitex communals). L'evaluaziun da las dumondas mussa che la violenza cunter las persunas da tgira na s'augmenta betg en passa 90 % da las instituziuns. Mo sis manaschis approvan in augment da la violenza. En trais dals cas sa tracti d'in augment da la violenza verbala respectivamain dal potenzial d'agressiun. En in cas è vegnì constatà in augment tar "abitantas ed abitants dements, che han subì ina midada psichica" ed en dus ulteriurs cas n'èn ils motivs betg inditgads pli detagliadamain. 80 % dals manaschis decleran plinavant, ch'els na dovrian nagin ulteriur sustegn per dumagnar il problem. Ils manaschis che resguardan in sustegn extern sco util, inditgeschan sco mesiras pussaivlas la finanziaziun da supervisiuns e la cussegliaziun da gruppas, l'engaschament d'ulteriuras tgirunzas e d'ulteriurs tgirunzs da psichiatria, la furmaziun supplementara sco er – per ils servetschs da spitex communals – ina procedura simplifitgada per liberar da l'obligaziun d'ademplir la prestaziun en cas d'ina smanatscha envers las collavuraturas ed ils collavuraturs. Giavischada è er ina buna collavuraziun cun la polizia e la mobilisaziun svelta da la polizia en situaziuns da crisa.
Tut en tut conferman ils resultats da la retschertga il fatg gia enconuschent che la problematica da la violenza cunter las persunas da tgira cumpara cunzunt tar tschertas gruppas da pazientas e da pazients (demenza, dependenza, persunas cun disturbis psichics e malsognas psichiatricas, pazientas e pazients sin la staziun d'urgenza dals ospitals). I sa tracta il pli savens da cas singuls. Las respostas da las instanzas interrogadas mussan che la problematica è enconuschenta e che las mesiras necessarias èn gia vegnidas iniziadas. Sco exempels vegnan menziunads la discussiun interna dals cas, la consultaziun da spezialistas externas e da spezialists externs (psicologia, servetsch consiliar), la furmaziun supplementara e.u.v.
Las chasas da tgira s'occupan ultra da quai dal tema "violenza" en il rom dal standard da qualitad "pussanza/violenza da las persunas da tgira envers abitantas ed abitants". Questa discussiun cumpiglia er la violenza cunter las persunas da tgira.
La regenza respunda las dumondas tschentadas sco suonda:
1. Na. Sin fundament da la retschertga ch'è vegnida fatga da l'uffizi da sanadad na s'augmenta la violenza envers las persunas da tgira betg en ils ospitals ed en las chasas da tgira dal Grischun.
2. L'evaluaziun da la retschertga mussa che las instituziuns èn sensibilisadas per la problematica. Independentamain èn ellas en cas da prender las mesiras ch'èn necessarias per meglierar la segirezza dal persunal da tgira. In sustegn da vart dal chantun n'è perquai betg necessari.
3. La necessitad respectivamain l'utilitad d'in concept per l'entir chantun sto vegnir giuditgada dals ospitals e da las chasas da tgira. In concept en il senn visà sto eventualmain vegnir inizià da la federaziun grischuna "chasas ed ospitals" sco organisaziun da tetg dals ospitals e da las chasas da tgira dal Grischun.
4. Sin fundament dals motivs preschentads qua survart pari a la regenza ch'i na saja betg necessari da tematisar la problematica en ina sesida da la conferenza svizra da las directuras e dals directurs chantunals da sanadad.
5 da settember 2012