Ils tschains da locaziun dal chantun Grischun s'augmentan en lieus sco San Murezzan, Schlarigna, Tavau, Flem e Cuira sco er en ulteriuras localitads per part en ina moda excessiva.
Ina raschun per quai è che las locaturas ed ils locaturs auzan ils tschains per part massivamain senza motiv cur che las locatarias ed ils locataris midan chasa. Quai capita malgrà che la tariffa dal tschains da referenza per ipotecas è sa sbassada cuntinuadamain durant ils ultims onns.
Per persunas cun in pitschen gudogn ch'èn savens engaschadas en l'economia turistica, dentant er per la populaziun indigena daventi pli e pli difficil da chattar in'abitaziun ch'è anc pajabla. Quai sforza las persunas che tschertgan in'abitaziun da prender domicil en in lieu lunsch davent; in fatg che promova la destructuraziun e plinavant la furmaziun da "vischnancas per durmir". In svilup che n'è medemamain betg desiderabel ord vista da la planisaziun dal territori.
Las differenzas tranter ils tschains da locaziun purschids ed existents s'augmentan permanentamain (tenor il "homegate.ch-Angebotsmietzins-index" èn ils tschains da locaziun purschids da la regiun da la Svizra orientala s'augmentads durant il 2. quartal 2012 per 0,8 pertschient). Ils custs da l'abitaziun èn la posiziun d'expensas la pli gronda da mintga tegnairchasa. Tenor il chanaster da rauba, sin il qual sa basa l'index naziunal dals pretschs da consum (INPC) importan ils custs per "abitaziun ed energia" 26 pertschient d'in tegnairchasa medi.
L'introducziun da l'obligaziun d'avair in formular vegn a mitigiar l'import dals tschains, perquai che la locatura u il locatur vegn ad esser obligà da preschentar – senza vegnir intimà – a tut sias locatarias ed a tut ses locataris ils tschains da locaziun da lur antecessuras e da lur antecessurs. Quest instrument è vegnì introducì e realisà cun success gia en ils chantuns NW, ZG, FR, VD, NE e GE.
Il sutsegnader incumbensescha la regenza d'obligar las locaturas ed ils locaturs d'avair in formular uffizial tenor l'art. 270 e tenor l'art. 269d dal dretg d'obligaziuns avant il cumenzament da la locaziun, e quai per communitgar il tschains da locaziun inizial ed anteriur. Per quest intent duai vegnir creada la basa legala necessaria en il chantun.
Cuira, il 1. da settember 2012
Deplazes, Frigg-Walt, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Jaag, Locher Benguerel, Müller, Noi-Togni, Peyer, Pfenninger, Pult, Thöny, Trepp, Michel (Igis), Monigatti, Pedrini (Soazza)
Resposta da la regenza
Tenor l'art. 270 al. 1 DO pon las locatarias novas ed ils locataris novs enconuschentamain contestar cunter il tschains da locaziun inizial sco abusiv tar l'autoritad da mediaziun e quai entaifer 30 dis suenter avair surpiglià la chaussa e pretender ch'el vegnia reducì, sche la locataria u il locatari sa chattava en ina situaziun d'urgenza u sch'il tschains da locaziun è vegnì augmentà considerablamain envers il tschains da locaziun precedent. Il grad d'abusivitad vegn fixà confurm als art. 269 e 269a DO. Ultra da quai sto – en cas d'ina relaziun da locaziun existenta – la locatura u il locatur communitgar a la locataria u al locatari – sin in formular approvà dal chantun – l'augment dal tschains da locaziun e motivar quest augment (art. 269d DO).
En cas da mancanza d’abitaziuns pon – tenor l'art. 270 al. 2 DO – ils chantuns obligar las locaturas ed ils locaturs da duvrar per lur territori u per ina part da quel il formular schizunt per far in nov contract da locaziun. Sch'i dat ina tala obligaziun d'avair in formular ston las locaturas ed ils locaturs – cur ch'i dat novas locatarias e novs locataris e cur ch'ellas ed els augmentan il tschains da locaziun – inditgar ils motivs per l'augment gia cur ch'i vegn fatg il contract (resp. entaifer in termin da 30 dis), senza obligaziun d'avair in formular percunter ston ils motivs per l'augment vegnir communitgads pir en in'eventuala procedura da contestaziun. Sch'il formular na vegn betg duvrà u vegn duvrà incorrectamain, è la cunvegna davart il tschains da locaziun nunvalaivla, ed il tschains da locaziun sto vegnir fixà en la procedura da contestaziun. I sto vegnir renvià al fatg che er senza obligaziun d'avair in formular po la locataria u il locatari pretender – tenor l'art. 256a al. 2 DO – da la locatura u dal locatur ch’i vegnia communitgà ad ella u el l'autezza dal tschains da locaziun da la relaziun da locaziun precedenta.
Ils chantuns ston fixar la quota per il cas da la mancanza d'abitaziuns e per ils territoris, sch'els vulan in'obligaziun d'avair in formular. La mancanza d'abitaziuns po vegnir supponida, sch'i dat in numer d'abitaziuns vidas da ca. 1 fin 1,5 % (maximalmain 2 %). En il Grischun importa la cifra d'abitaziuns vidas 0,98 % (la media svizra è 0,94 %). Actualmain enconuschan ils chantuns Genevra (dapi 1982), Sutsilvania (1990), Vad (1993), Friburg (2002), Neuchâtel (2010) e Zug (2011) l'obligaziun dad avair in formular. Il chantun Turitg ha abolì l'onn 2003 (votaziun dal pievel) l'obligaziun d'avair in formular ch'era en vigur dapi l'onn 1994.
Il formular na stgaffescha betg novs dretgs per las locatarias ed ils locataris. Er senza obligaziun d'avair in formular ston las locaturas ed ils locaturs communitgar il tschains da locaziun; ultra da quai po vegnir contestà il tschains da locaziun sco abusiv er senza obligaziun d'avair in formular. En ina procedura da contestaziun vegn il tschains da locaziun examinà mo tenor il grad d'abusivitad, er sch'i dat tschains da locaziun auts. Quest grad d'abusivitad vegn per regla supponì mo, sch'i vegn obtegnì in retgav exagerà; da princip n'exista nagin grad d'abusivitad, sch'ils tschains da locaziun èn usitads al lieu u sch'els èn p.ex. motivads tras augments dals custs/prestaziuns supplementaras. Quai vul dir che en territoris cun pretschs d'immobiglias auts e cun tschains da locaziun ch'èn tradiziunalmain auts n'èn tals tschains da locaziun auts plitost betg abusivs. Areguard ils tschains da locaziun pli auts è pia l'effect da l'obligaziun d'avair in formular dispitaivel.
Medemamain dispitaivel è l'effect d'ina obligaziun d'avair in formular tenor il dumber d'abitaziuns vidas. L'obligaziun d'avair in formular na stgaffescha betg ulteriuras abitaziuns. En ils chantuns menziunads qua survart n'è il dumber da las abitaziuns vidas betg s'augmentà suenter l'introducziun da l'obligaziun d'avair in formular. Plinavant n'obtegnessan betg dapli persunas in'abitaziun en territoris cun mancanza d'abitaziuns, schebain ch'i dess tschains da locaziun pli bass, na stessan betg a disposiziun dapli abitaziuns.
La finala chaschuna l'obligaziun d'avair in formular per las locaturas ed ils locaturs lavur administrativa supplementara. A chaschun da mintga contract da locaziun nov stuess vegnir emplenì in formular che cuntegness numerusas indicaziuns. En vista a l'effect dispitaivel ch'è vegnì descrit qua survart sto ina tala lavur supplementara vegnir evitada. Ultra da quai èn las pretensiuns giuridicas envers ils cuntegns dal formular autas, uschia che sbagls formals pon capitar; tals sbagls chaschunassan alura la nunvalaivladad da la cunvegna davart il tschains da locaziun.
Per resumar è la regenza da l'avis che la locataria u il locatari saja protegì oz suffizientamain cunter tschains da locaziun abusivs er senza l'obligaziun d'avair in formular tenor l'art. 270 al. 2 DO resp. ch'ella u el haja pussaivladads avunda per proceder cunter in tal tschains. Ultra da quai na vegnia in'obligaziun d'avair in formular betg a schliar il problem da la mancanza d'abitaziuns en las regiuns correspundentas. La finala stoppian ins prender distanza da regulaziuns che na cuntanschan betg in effect commensurà. I vegn pia proponì da refusar l'incumbensa da la fracziun.
19 d’october 2012