Per construir vias, edifizis ed ulteriurs stabiliments d'infrastructura dovri numerus materials ch'èn disponibels a lunga vista mo restrenschidamain. Perquai èsi correct ch'ils materials reutilisabels vegnan reciclads er en la branscha da construcziun. En cas da materials che vegnan importads en il Grischun porta ina reutilisaziun pli gronda er ina valurisaziun pli gronda en il Grischun. Las basas legalas necessarias per ina gestiun effizienta dals materials da construcziun èn per gronda part avant maun en il Grischun. Ma ina gronda part da las substanzas reciclablas na vegn betg u strusch reutilisada. Exempels en chaussa èn material da demoliziun maschadà da la construcziun auta, asfalt exchavà u bischens sintetics da las chanalisaziuns.
Motivs, pertge che las quotas da reutilisaziun èn actualmain anc modestas resp. pertge che la dumonda per materials da construcziun reciclads è per il mument anc limitada, èn ch'il martgà funcziuna mo limitadamain, p.ex. perquai che l'acceptanza tar ils patruns da construcziun e tar ils planisaders manca, ubain che las pretensiuns n'èn betg adattadas a las substanzas recicladas (normas).
Per augmentar la reutilisaziun da materials da construcziun en il Grischun vegn la regenza incumbensada:
- da prender mesiras che portan in augment dal diever da materials da construcziun reciclads;
- da procurar che las relaziuns dal martgà per products da materials da construcziun reciclads funcziunian correctamain;
- da surpigliar ina funcziun d'exempel areguard la «construcziun e gestiun duraivla» tar tut ils edifizis e stabiliments futurs (construcziun auta e bassa) che vegnan cofinanziads dal maun public.
Cuira, ils 29 d'avust 2013
Kappeler, Conrad, Geisseler, Aebli, Baselgia-Brunner, Berther (Mustér), Bezzola (Zernez), Blumenthal, Brandenburger, Bucher-Brini, Caduff, Caluori, Casutt Renatus, Casutt-Derungs Silvia, Cavegn, Engler, Florin-Caluori, Frigg-Walt, Hartmann (Champfèr), Holzinger-Loretz, Jaag, Jenny (Arosa), Joos, Kasper, Kleis-Kümin, Locher Benguerel, Lorez-Meuli, Märchy-Caduff, Meyer-Grass, Montalta, Parolini, Parpan, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pult, Righetti, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Waidacher, Bürgi-Büchel, Decurtins-Jermann, Degonda, Deplazes, Monigatti, Pfister
Resposta da la regenza
Cun passa 65 milliuns tonnas per onn èn ils ruments da construcziun la part da ruments la pli gronda en Svizra. Lur potenzial da recicladi è grond. Ina gronda part da quests ruments da construcziun vegn elavurada gia oz a material da construcziun secundar e reutilisada en il senn da las prescripziuns da la legislaziun davart la protecziun da l'ambient sco er da las directivas correspundentas da la confederaziun e dal chantun. En il rom da la revisiun currenta da la lescha federala davart la protecziun da l'ambient duain las circulaziuns da material, ch'èn anc avertas, vegnir serradas meglier, per ch'il basegn da materia prima ed ils ruments possian vegnir reducids. Las mesiras ch'il cussegl federal ha previs sco cuntraproposta indirecta a l'iniziativa dal pievel "Per in'economia duraivla ed effizienta areguard la gestiun da las resursas (economia verda)" suondan ils princips da la subsidiaritad, da la proporziunalitad sco er da la supportabladad economica.
Per motivs da la gestiun effizienta da las resursas resp. dal quità da las resursas duess da princip vegnir reciclada in'uschè gronda part dal material da construcziun mineral sco pussaivel, ed en il cas ideal duess il material reciclà vegnir reutilisà per gronda part. Construir en moda duraivla dastga dentant betg mo vegnir restrenschì a la reutilisaziun maximala da material da construcziun, mabain includa er la qualitad e la duraivladad d'in edifizi, quai che ha la finala er consequenzas per sia rentabilitad. Plinavant stoi vegnir considerà che materials da construcziun secundars n'èn betg adattads per mintga project da construcziun. Per vias da guaud e per vias champestras vegni perquai applitgà mo limitadamain material da construcziun reciclà, damai che quest material pudess avair effects secundars nungiavischads per la biologia forestala resp. per l'agricultura.
Per il martgà da materias primas secundaras existan en il Grischun plinavant tschertas particularitads che na permettan betg in recicladi maximal cumplet. D'ina vart è il volumen dal martgà – pervia da las structuras – pitschen en bleras valladas, uschia ch'igl è difficil da producir products reciclads pretensius. Da l'autra vart vegnan fatgas – pervia da las relaziuns climaticas e topograficas – pretensiuns spezialas envers l'infrastructura ed envers il material da construcziun.
Sco patrun da construcziun dovra il chantun gia oz pli e pli savens material da construcziun reciclà, sche las normas correspundentas vegnan ademplidas e sche la rentabilitad è dada. Per duvrar pli savens materias primas secundaras, sco p.ex. asfalt exchavà, vegnan examinadas pussaivladads d'applicaziun en il sectur da la construcziun da vias. Quai cun involver ils producents locals. En la construcziun auta fixescha il chantun cundiziuns standardisadas per construir en moda duraivla ed integrescha questas cundiziuns en ils contracts cun las interpresas. En connex cun las publicaziuns dal chantun vegnan plinavant pretendids standards minimals ecologics (p.ex. Minergie-Eco) che prescrivan da duvrar betun da recicladi. Uschia vegn resguardà gia oz in diever augmentà da material da construcziun secundar sco er francada la funcziun d'exempel.
En vista a las grondas quantitads d'asfalt exchavà e da material da demoliziun maschadà en ils deposits sin las plazzas da rimnada e da zavrada da ruments da construcziun vesa la regenza tuttina in basegn d'agir per l'entir chantun. Perquai è ella pronta da laschar examinar mesiras per augmentar il diever da material da construcziun secundar che paran tecnicamain pussaivlas, economicamain supportablas ed er raschunaivlas. Percunter è la regenza da l'avis ch'i na saja betg cunvegnent da vulair procurar – a maun da decrets uffizials – che las "relaziuns dal martgà funcziunian". Quai è cuntraproductiv e cuntegna il privel da fauss impuls. Sin basa da las consideraziuns qua survart refusa la regenza er da prescriver ch'i stoppia en mintga cas vegnir duvrà material da construcziun secundar tar tut ils edifizis futurs che vegnan cofinanziads dal chantun. Cun las restricziuns numnadas è la regenza perquai pronta d'acceptar parzialmain l'incumbensa.
30 d’october 2013