Ils servetschs socials e las APUC da differents chantuns incumbenseschan mintgatant firmas privatas da sclerir u d'exequir il mandat en situaziuns famigliaras difficilas. En spezial en cas, nua che ston vegnir protegids uffants, vegnan – ultra da servetschs socials regiunals u da posts spezialisads chantunals per la protecziun d'uffants – evidentamain adina pli savens er engaschadas organisaziuns privatas. In motiv per surdar cas cumplexs a firmas externas pudessan esser ils scleriments fitg intensivs e l'execuziun dal mandat che dovra bler temp en cas da la protecziun d'uffants sco er las resursas limitadas da la APUC resp. da las curatellas professiunalas.
La situaziun para dad esser in pau problematica. En connex cun l'engaschament da purschiders privats sa tschentan dumondas da legitimaziun d'exequir funcziuns repressivas d'autoritads, dumondas da la protecziun dal secret d'uffizi u dumondas da la protecziun da datas.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders dumondan la regenza il suandant:
1. Co giuditgescha la regenza il svilup descrit qua survart?
2. Vegnan er en il chantun Grischun purschiders privats incumbensads da far scleriments u d'exequir mandats da la APUC?
3. Sche gea:
3.1. Tgenins èn ils motivs per quai?
3.2. Tge differenzas datti, sche incumbensas vegnan surdadas ad in servetsch social statal u ad in purschider privat?
3.3. Co vegn reglada la surveglianza da purschiders privats?
3.4. Vala in'obligaziun da dumandar ina permissiun per purschiders privats?
4. Sche betg:
4.1. Bastan las resursas persunalas da la APUC?
4.2. Tge planisaziuns existan per metter a disposiziun avunda resursas persunalas a las curatellas professiunalas, che ston vegnir manadas a partir da l'onn 2015 resp. 2017 da las regiuns?
4.3. Datti l'intenziun d'engaschar il proxim avegnir purschiders privats? Per tge motivs?
Cuira, ils 3 da december 2013
Thöny, Baselgia-Brunner, Blumenthal, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Dosch, Fontana, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Grass, Hitz-Rusch, Jaag, Joos, Kleis-Kümin, Kollegger (Malix), Locher-Benguerel, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Müller (Tavau Plaz), Niederer, Noi-Togni, Papa, Peyer, Pfenninger, Pult, Tenchio, Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Valär, Deplazes, Hauser, Michel (Igis), Monigatti, Patt
Resposta da la regenza
Per cumenzar stoi vegnir constatà ch'igl è da differenziar en quai che suonda tranter l'activitad da l'autoritad da protecziun d'uffants e da creschids APUC (scleriment, decisiuns, surveglianza) e la gestiun d'in mandat per incumbensa da la APUC. La gestiun d'in mandat vegn per regla exequida da procuraturas e da procuraturs professiunals (PP) u da mandatarias e da mandataris privats (PriMa).
La regenza respunda las dumondas sco suonda:
Dumondas 1 e 2: Las APUC na surdattan naginas incumbensas da scleriment a purschiders privats. En cas singuls pon las curatellas professiunalas consultar purschiders da servetschs privats. L'onn 2013 per exempel hai dà tar la curatella professiunala da Partenz/Tavau stretgas en connex cun il persunal. La curatella ha schlià il problem cun engaschar sco gidantra ina collavuratura d'ina organisaziun privata, spezialisada sin la gestiun da mandats. En tals cas e sche las qualificaziuns èn suffizientas, vegnan questas persunas incumbensadas da las APUC cun la gestiun d'in mandat.
Tenor la regenza n'è la situaziun en il chantun Grischun betg problematica. Ella na vesa nagin basegn d'agir.
Dumonda 3.1: Sco explitgà en la resposta a las dumondas 1 e 2, engaschan las curatellas professiunalas collavuraturas e collavuraturs d'organisaziuns privatas mo en cas excepziunals, sch'i dat stretgas en connex cun il persunal. Sch'igl èn avant maun las qualificaziuns correspundentas, incumbensescha la APUC questas persunas cun la gestiun d'in mandat.
Dumonda 3.2: I na dat naginas differenzas. Incumbensas per la gestiun d'in mandat na vegnan mai surdadas ad in'organisaziun, mabain adina ad ina persuna natirala. Decisiv per dar l'incumbensa d'exequir la gestiun d'in mandat è, che la persuna è adattada per l'incumbensa previsa tant persunalmain sco er professiunalmain, ch'ella po impunder il temp necessari e ch'ella ademplescha sezza l'incumbensa. Mintga persuna che survegn l'incumbensa d'exequir la gestiun d'in mandat è suttamessa al secret d'uffizi e sto ademplir las prescripziuns da la protecziun da datas.
Dumonda 3.3: Tut las persunas ch'èn incumbensadas cun la gestiun d'in mandat èn suttamessas a la surveglianza da las APUC. Quellas las pon er dar instrucziuns.
Dumonda 3.4: I na dat nagina obligaziun da dumandar ina permissiun per purschiders privats. I na vegnan dentant er betg surdadas incumbensas per la gestiun da mandats a firmas, mabain mo a persunas natiralas che ston avair la qualificaziun necessaria.
Dumonda 4.1: Il basegn da persunal tar las APUC per la fasa d'installaziun e da realisaziun è vegnì sutvalità tant en il Grischun sco er en l'entira Svizra. Il departament da giustia, segirezza e sanadad ha reagì ed ha permess a partir da l'onn 2014 fin mez da l'onn 2016 – tras spustaments entaifer il departament – resursas supplementaras en la dimensiun da 500 pertschients da plazzas per tut las 5 APUC. Definitivamain po questa dumonda vegnir respundida pir suenter la fasa d'installaziun e da realisaziun. Quai vala en spezial er areguard las novas incumbensas che vegnan u ch'èn vegnidas delegadas en il fratemp supplementarmain a las APUC (cooperaziun tar l'administraziun da la facultad ed en la collavuraziun cun las bancas [OAFCT], revisiun da la tgira genituriala).
Dumonda 4.2: Igl è ina incumbensa regiunala da manar curatellas professiunalas e da garantir ch'igl èn avant maun las resursas persunalas necessarias per pudair ademplir las incumbensas en moda adequata ed a temp. Sin basa dals svilups socials (individualisaziun, augment dal dumber da cas da demenza e.u.v.) stoi vegnir fatg quint en general ch'il dumber da las mesiras da la protecziun d'uffants e da creschids crescha. Las proceduras che vegnan adina pli cumplexas na pon betg pli vegnir surpigliadas da PriMa, mabain ston vegnir manadas da PP.
Dumonda 4.3: Las APUC n'han betg l'intenziun d'engaschar purschiders da servetschs privats per lur activitads uffizialas. Imaginabel èsi ch'ina curatella professiunala engascha en cas da stretgas en connex cun il persunal per in tschert temp persunas sco PP ch'èn emploiadas tar in purschider privat.
11 da mars 2014