Dumonda Peyer concernent ils princips dal stadi da dretg e l'egualitad giuridica
Sessiun: 13.06.2014
En connex cun las uras d'avertura dal center outlet a Landquart ha il tribunal federal decidì dacurt che l'avertura dals affars la dumengia è inadmissibla, vul dir illegala. Tenor la decisiun dal tribunal federal manca la basa giuridica per ina permissiun speziala. Il chantun dastgass permetter mo in termin unic da 3 mais (art. 40 da l'ordinaziun 1 tar la lescha da lavur). Quai ha el ignorà.
Sin ina dumonda correspundenta da las medias ha il SECO communitgà ch'i na vegnia strusch dada ina permissiun excepziunala, damai ch'i na saja betg evident, pertge ch'i sajan necessarias – sin basa da la purschida da rauba – uras d'avertura la dumengia.
Malgrà che la situaziun giuridica è clera, refusa il departament cumpetent d'ademplir la decisiun dal tribunal federal e da procurar per in stadi confurm a la lescha.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders fan las suandantas dumondas:
1. Co quinta la regenza da tractar sentenzias da la giurisdicziun suprema da la Svizra?
2. Quant enavant pon burgaisas e burgais dal Grischun partir dal fatg ch'ils princips dal stadi da dretg valan er en noss chantun?
3. Èsi correct che tant persunas giuridicas sco er persunas natiralas èn egualas davant la lescha en il Grischun, e sche gea, tgi procura cun tge meds che questa egualitad giuridica vegnia applitgada?
4. A partir da cura dastgi vegnir fatg quint che la decisiun dal tribunal federal concernent il center outlet a Landquart saja realisada?
Cuira, ils 13 da zercladur 2014
Peyer, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Locher Benguerel, Müller (Tavau Plaz), Noi-Togni, Pfenninger, Thöny, Trepp, Deplazes, Hensel, Monigatti
Resposta da la regenza
1. En renconuschientscha dal stadi da dretg svizzer ed observond l'obligaziun d'execuziun dals chantuns tenor l'art. 70 da la lescha federala davart il tribunal federal exequescha la regenza grischuna decisiuns dal tribunal federal.
2. Il chantun e sias autoritads observan ils princips dal stadi da dretg. Lur decisiuns èn suttamessas ad in'examinaziun independenta tras dretgiras chantunalas e federalas.
3. L'egualitad giuridica è in dretg constituziunal tenor l'art. 8 da la constituziun federala da la Confederaziun svizra che vala en moda cumplessiva e che vegn observà dal chantun e da sias autoritads. En cas da dispita ston las dretgiras chantunalas e federalas independentas controllar, sch'el vegn observà.
4. En quest cas ha il tribunal federal constatà sulettamain, ch'il lieu nua ch'il Designer Outlet Landquart (DOL) sa chatta, n'è nagina regiun turistica sin basa da l'art. 25 da l'ordinaziun 2 tar la lescha da lavur. Da sia sentenzia na resulta nagina obligaziun da serrar immediatamain il DOL las dumengias. Anzi, ussa è la finamira quella da chattar soluziuns en furma da contracts, observond la responsabladad per l'economia publica.
En il DOL lavuran circa 365 persunas en il rom da var 200 equivalenzas da plazzas a temp cumplain. Radund 100 persunas lavuran las dumengias. Las dumengias fa il DOL circa 30 % da sia svieuta. Il svilup dal DOL è legraivel, var 80 % da las butias èn dadas en locaziun. En il fratemp èn sa domiciliadas bleras marcas grondas dominantas sin il martgà. Quellas han in effect d'attracziun (existenzial) sin las marcas pli pitschnas. En cas ch'il DOL vegn serrà las dumengias, vegn periclitada considerablamain sia existenza. En privel èn 365 plazzas da lavur sco er investiziuns d'ina summa da milliuns da trais cifras. Ultra da quai po resultar in terren nunproductiv a lunga vista, perquai ch'igl è fitg difficil e cumbinà cun gronds custs da far diever dal territori per in auter intent.
Plinavant stoi vegnir rendì attent ch'igl è vegnì inizià sin plaun federal in process politic impurtant en vista al DOL. En il rom da la moziun Abate "Rinforzament dal turissem en Svizra. Adattaziun da l'ordinaziun 2 tar la lescha da lavur als basegns dal turissem" è il cussegl federal vegnì incumbensà dal cussegl dals chantuns cun 24:11 e dal cussegl naziunal cun 121:56 vuschs d'adattar la disposiziun speziala dal dretg da lavur en l'ordinaziun menziunada dal cussegl federal per ademplir las necessitads ed ils basegns dal turissem modern. La disposiziun d'enfin ussa – sin la quala er il tribunal federal è sa basà en sia decisiun – na correspunda betg pli a las realitads actualas tenor il parlament ed il cussegl federal. Tenor la moziun ch'è gia vegnida acceptada il mars 2013 (er sin proposta dal cussegl federal) e surdada al cussegl federal, existan politicamain perspectivas ch'il DOL dastga occupar proximamain lavurantas e lavurants las dumengias senza ina permissiun.
Resguardond questas circumstanzas èsi impurtant da betg impedir soluziuns pussaivlas e pia da periclitar en spezial var 400 plazzas da lavur. La regenza dal chantun Tessin proceda dal rest tuttina areguard Fox Town. Cuntrari a la regenza grischuna po la regenza dal chantun Tessin far quint cun il sustegn da la UNIA.
28 d'avust 2014