Mez fanadur han tut las vischnancas survegnì da l'uffizi per la natira e l'ambient dal Grischun (UNA) ils documents davart la planisaziun da las revitalisaziuns e davart la determinaziun dal spazi d'auas. Tenor quests documents e sa basond sin l'art. 38a da la lescha federala davart la protecziun da las auas (LPAuas) duai l'UNA trametter a la confederaziun fin la fin da l'onn 2014 in rapport final rectifitgà. Sin la charta interactiva da l'UNA è determinà respectivamain marcà il spazi d'auas tenor la LPAuas. En la medema charta è vegnì reservà, q.v.d. nudà er il spazi da revitalisaziun amplifitgà. La zona da revitalisaziun cumpiglia l'entir chantun. Pertutgadas èn grondas parts dal fund da la val (en tut las valladas). Entaifer il spazi da revitalisaziun sa chattan tenor la charta actuala er zonas d'autra utilisaziun dal spazi (agricultura, mastergn, turissem e.u.v.). Examinond questa planisaziun constateschan ins facilmain ch'i dat in grond potenzial da conflicts envers las ulteriuras utilisaziuns dal spazi.
Igl è previs d'integrar quest perimeter da revitalisaziun en la planisaziun directiva e d'al preservar cun las prioritads correspundentas cunter intervenziuns architectonicas. En tut la zona èn permessas mo mesiras architectonicas ch'èn d'in interess public.
Las incumbensadras ed ils incumbensaders dattan perquai a la regenza las suandantas incumbensas:
1. Ella sto inoltrar immediatamain a la confederaziun ina dumonda da prolungar il termin.
2. I sto vegnir fatga ina nova planisaziun che reducescha il potenzial da conflicts cun las ulteriuras utilisaziuns dal spazi ad in minimum.
3. Tut ils utilisaders dal spazi ston vegnir integrads en la planisaziun.
4. En la proposta da l'UNA sto la determinaziun dal spazi vegnir reducida al minimum legal.
5. Là nua ch'ils flums n'èn mai vegnids midads, na sto er betg avair lieu ina revitalisaziun e na sto pia betg vegnir determinada ina zona.
Cuira, ils 30 d'avust 2014
Hug, Müller, Casanova (Glion), Aebli, Albertin, Baselgia-Brunner, Bondolfi, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Casanova-Maron (Domat), Casty, Casutt-Derungs, Darms-Landolt, Davaz, Della Vedova, Dosch, Dudli, Felix (Scuol), Florin-Caluori, Grass, Gunzinger, Jeker, Joos, Kasper, Koch (Tumein), Koch (Igis), Kollegger, Komminoth-Elmer, Kunz (Fläsch), Kuoni, Lamprecht, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Niederer, Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Pfäffli, Sax, Tenchio, Toutsch, Troncana-Sauer, Weidmann, Wieland
Resposta da la regenza
La basa legala da la confederaziun pretenda ch'ils spazis d'auas per auas currentas cumpiglian tant la ladezza minimala dal spazi d'auas sco er las extensiuns ch'èn necessarias per revitalisaziuns, per la protecziun cunter aua gronda e per augments da la valur ecologica. En il chantun Grischun han las vischnancas la suveranitad en dumondas da las auas. Las vischnancas pon decider, sch'ellas vulan realisar revitalisaziuns da las auas. Per eruir il basegn da revitalisaziuns ha l'uffizi per la natira e l'ambient fatg ina consultaziun tar las vischnancas. 19 vischnancas han annunzià projects. Las priorisaziuns fatgas en la consultaziun decidan er davart l'autezza da las contribuziuns federalas. Sulettamain ils projects annunziads vegnan integrads en la planisaziun da las revitalisaziuns dals proxims 20 onns.
Da fixar pli detagliadamain il spazi per tut las revitalisaziuns supplementaras pussaivlas e da reglar ils conflicts fiss collià cun fitg blera lavur. La surfatscha resultanta stuess gia vegnir attribuida al spazi d'auas, e quai acceptond restricziuns d'utilisaziun. Perquai è la regenza da l'avis ch'i saja raschunaivel da determinar en la planisaziun d'utilisaziun mo il spazi d'auas minimal e d'examinar pir en il cas singul tar projects concrets l'influenza per revitalisaziuns futuras sco er mesiras da la protecziun cunter aua gronda.
Il perimeter da revitalisaziun cumpiglia il spazi maximal ch'in project da revitalisaziun pudess duvrar. El mussa en moda transparenta, nua ch'igl è oramai necessari da far ina consideraziun dals interess tar eventuals projects da construcziun e d'utilisaziun. Questa consideraziun dals interess sto vegnir fatga independentamain da las prioritads. Per che quai possia vegnir garantì, figurescha il perimeter da revitalisaziun sco basa en il plan directiv. El po vegnir adattà en cas da basegn e na vegn betg communitgà a l'uffizi federal. Ils projects annunziads per ils proxims 20 onns duain percunter far part da la planisaziun directiva ch'è lianta per las autoritads. La planisaziun da las revitalisaziuns sto vegnir coordinada cun las planisaziuns davart la sanaziun en connex cun midadas da la deflussiun da l'aua, cun gera e cun la mobilitad dals peschs. In retard da la planisaziun da las revitalisaziuns chaschunass pli probabel ina perdita da contribuziuns federalas en la dimensiun da 500 000 fin 700 000 francs ed avess er consequenzas per la renconuschientscha da las ulteriuras planisaziuns tras la confederaziun. Quai pudess p.ex. retardar ils projects da las ovras electricas per mitigiar las midadas da la deflussiun da l'aua. En vista als stgars meds finanzials federals per mesiras da sanaziun architectonicas en quest sectur fiss quai medemamain in dischavantatg considerabel per la forza idraulica grischuna.
Tar ils singuls puncts da l'incumbensa:
1. Ina dumonda da prolungar il termin n'è betg necessaria. Sch'il termin fin la fin da l'onn 2014 fixà en la lescha na vegniss betg observà, fiss quai cumbinà cun ils dischavantatgs menziunads qua survart.
2. Il perimeter da revitalisaziun na vegn betg communitgà a la confederaziun. Là nua ch'i dat conflicts cun zonas da construcziun cun vigur legala vegnan adattadas correspundentamain las surfatschas da revitalisaziun. Las vischnancas survegnan l'occasiun da prender danovamain posiziun concernent il perimeter da revitalisaziun repassà. Ina procedura da reglar conflicts cumplessiva che cumpiglia l'entir Grischun fiss percunter colliada cun lavur sproporziunada ed avess per consequenza ch'il perimeter da revitalisaziun vegniss surpiglià en il spazi d'auas, e quai cun tut las restricziuns da cultivaziun per l'agricultura nungiavischadas ch'èn colliadas cun quai.
3. En il perimeter da revitalisaziun na vegn la cultivaziun agricula betg restrenschida fin a la realisaziun dal project. En cas da projects da construcziun u da midadas dal plan d'utilisaziun èn garantids en las proceduras etablidas l'attenziun giuridica e l'interess da la protecziun giuridica da las proprietarias, dals proprietaris sco er da las cultivaturas e dals cultivaturs.
4. Il basegn da spazi exact è enconuschent pir suenter l'elavuraziun d'in project da revitalisaziun. In tal vegn elavurà detagliadamain mo là, nua che las vischnancas vulan u nua ch'ellas ston far quai per motivs da la protecziun cunter aua gronda.
5. En auas natiralas che n'èn mai vegnidas midadas na vegnan annunziads nagins projects da revitalisaziun a la confederaziun.
La regenza è pronta d'acceptar l'incumbensa Hug en il senn da questas explicaziuns.
29 d'october 2014