Dumonda Noi-Togni concernent las chasas da persunas attempadas e da tgira en il chantun Grischun
Sessiun: 22.10.2014
La resposta dal cusseglier guvernativ Christian Rathgeb en il rom da l'ura da dumondas en il cussegl grond dals 22 d'october 2014 infurmescha davart la situaziun da la tgira acuta e transitorica en general en il chantun. Ella lascha però avertas tschertas dumondas specificas, las qualas duessan vegnir respundidas uschè svelt sco pussaivel en l'interess da la persuna che dovra ina tala tgira.
I sa tschentan er autras dumondas davart ils svilups en las chasas da persunas attempadas e da tgira. Er en l'interess da la pazienta u dal pazient, però betg sco ultim er en l'interess da las persunas che tgiran.
Las dumondas che na pertutgan betg la situaziun finanziala, mabain il funcziunament da las chasas, èn las suandantas:
1. Dependa la premissa per stgaffir letgs da la tgira acuta e transitorica en las chasas da persunas attempadas e da tgira dal contingent da letgs tenor la glista da las chasas da tgira dal chantun?
2. È la regenza da l'avis ch'ina persuna, che vegn relaschada da l'ospital e ch'è confruntada durant la tgira postacuta cun ina instituziun per la tgira da persunas attempadas (furman la maioritad en il chantun), po sa sentir bain là?
3. Co pudessan las proceduras da controlla birocraticas en las chasas da tgira vegnir facilitadas per che la tgira possia vegnir realisada en moda pli "natirala" e per ch'il persunal na saja betg adina sut stress? Quai demotivescha numnadamain ed ha per consequenza che questa activitad impurtanta na vegn betg pli exequida.
4. Na stuessan las controllas prescrittas da la lescha betg vegnir extendidas e realisadas senza preannunzia per garantir in giudicament independent?
Cuira, ils 22 d'october 2014
Noi-Togni, Monigatti, Atanes, Della Vedova, Fasani, Michael (Castasegna), Wellig
Resposta da la regenza
Las prestaziuns da la tgira acuta e transitorica ston sa mussar sco necessarias suenter ina dimora en l'ospital e vegnir ordinadas da la media u dal medi d'ospital (art. 25a al. 2 da la lescha federala davart l'assicuranza da malsauns, LAMal). La finamira da la tgira acuta e transitorica è che las persunas assicuradas returnian en quel stadi, en il qual ellas sa chattavan avant l'entrada en l'ospital. Areguard il cuntegn na datti nagina differenza tranter las prestaziuns da tgira e las prestaziuns temporaras da la tgira acuta e transitorica. Tant per il sectur ambulant sco er per il sectur staziunar sa tracti dal catalog da prestaziuns ch'è circumscrit en l'art. 7 da l'ordinaziun davart las prestaziuns per la tgira da malsauns (OPM; CS 832.112.31).
Tenor l'art. 25a al. 2 LAMal ston las prestaziuns da la tgira acuta e transitorica vegnir indemnisadas da l'assicuranza obligatorica per la tgira da malsauns e dal chantun da domicil da la persuna assicurada durant maximalmain 2 emnas tenor las reglas da l'indemnisaziun da las prestaziuns d'ospital staziunaras. Per questas prestaziuns ston las assicuranzas ed ils furniturs da prestaziuns fixar pauschalas correspundentas. Perquai che la finanziaziun da las prestaziuns da la tgira acuta e transitorica vegn fatga tenor las reglas da la finanziaziun dals ospitals, na prevesa la LAMal nagina participaziun da las persunas che retiran prestaziuns. Tenor l'art. 7 al. 4 OPM pon las prestaziuns da tgira sco er las prestaziuns da la tgira acuta e transitorica vegnir furnidas tras tgirunzas e tras tgirunzs, tras organisaziuns da la tgira da persunas malsaunas e da l'agid a chasa sco er tras chasas da tgira. Percunter na vegnan ils ospitals betg acceptads sco furniturs da prestaziuns en la tgira acuta e transitorica.
En la Val Mesauc parta la regenza dal fatg che tut las chasas da dimora sco er la spitex da la regiun èn en cas da porscher la tgira acuta e transitorica er senza augmentar ils letgs, perquai ch'ellas disponan d'avunda capacitads. Instituziuns dal Tessin n'èn betg necessarias per il provediment da la populaziun en la Val Mesauc. Quellas n'èn pli probabel er betg en cas da far quai, damai che las chasas da tgira en il Tessin han bler memia paucas plazzas, uschia che bleras Tessinaisas e blers Tessinais sa trategnan en ina chasa da tgira en la Val Mesauc.
La regenza respunda las dumondas concretas sco suonda:
1. Na, mintga chasa da persunas attempadas e da tgira po porscher la tgira acuta e transitorica.
2. Gea, perquai che la tgira acuta e transitorica en ina chasa da persunas attempadas e da tgira vegn duvrada da persunas plitgunsch veglias. Persunas pli giuvnas prefereschan la spitex e purschidas da terapia ambulantas.
3. Sin pretensiuns areguard la documentaziun da vart da las assicuranzas da malsauns n'ha il chantun nagina influenza. La surveglianza da l'uffizi da sanadad ha lieu en ina moda uschè simpla e nunbirocratica sco pussaivel e na demotivescha betg il persunal, mabain gida las instituziuns a garantir la qualitad da la tgira en il rom prescrit da la lescha.
4. Per regla vegnan las controllas annunziadas, perquai ch'ellas ston vegnir preparadas dals furniturs da prestaziuns e da l'uffizi da sanadad per pudair vegnir realisadas en moda effizienta e sistematica. Sche l'uffizi da sanadad è da l'avis ch'i saja necessari, p.ex. pervia d'indicaziuns u pervia da reclamaziuns, vegnan fatgas er controllas senza preannunzia.
4 da december 2014