La refurma da la gulivaziun da finanzas (refurma da la GF) è in project da structura che duai reglar la gulivaziun tranter las vischnancas en moda transparenta, influenzabla ed efficazia sco er ordinar en moda cunvegnenta las relaziuns finanzialas tranter il chantun e las vischnancas. Ella facilitescha ultra da quai la realisaziun da la refurma da vischnancas e dal territori, e quai gida essenzialmain a simplifitgar las structuras statalas.

La dumonda parta da l'aspect central da las structuras pli concisas grazia a la refurma da la GF e bitta alura la glisch tar la quarta dumonda sin las consequenzas persunalas tar il chantun. Ils avantatgs structurals da questa refurma han mo consequenzas marginalas per il basegn da persunal da l'administraziun chantunala. Sco explitgà en la missiva tar la refurma da la GF (carnet nr. 7/2013-2014) sin las paginas 333 e 334 na pon probablamain vegnir realisads nagins respargns da persunal cun la refurma da la GF. Las simplificaziuns pertutgan bler memia blers uffizis. Ultra da quai daventan singulas incumbensas – sco explitgà qua sutvart en la resposta a la dumonda 4 – pli pretensiusas.

Las structuras pli concisas che pon vegnir spetgadas da la refurma da la GF concernan oravant tut las relaziuns finanzialas tranter il chantun e las vischnancas. Las respostas a las dumondas vegnan a tematisar en emprima lingia quest aspect. Cun la refurma da la GF vegnan separadas cleramain ina da l'autra la finanziaziun da las incumbensas e la gulivaziun da finanzas. Las vischnancas survegnan dapli resursas e pli grondas libertads d'agir areguard la politica da finanzas. Vischnancas fermas èn in garant per che las incumbensas vegnian ademplidas en ina moda ch'è proxima a las burgaisas ed als burgais resp. per structuras concisas. Pes da taglia auts e grondas expensas da las vischnancas na vegnan betg pli remuneradas dal chantun. Uschia vegnan ils meds finanzials publics duvrads tendenzialmain en moda pli spargnusa. 

Resposta a las dumondas

1. Da la refurma da la GF èn pertutgads differents champs d'incumbensa, numnadamain las scolas popularas, professiunalas e medias, la prevenziun da la sanadad (cussegliaziun per mammas e per babs), ils fatgs d'abitar socials, l'agid social e l'agid per persunas dependentas, l'execuziun da mesiras, il traffic sin via ed il traffic public, il provediment d'aua, l'allontanament da l'aua persa, la gestiun da ruments, l'agricultura, la protecziun civila sco er las taglias e la gulivaziun da finanzas. Questas incumbensas vegnan per regla finanziadas mo pli da quel plaun ch'è cumpetent per las ademplir. Quai simplifitgescha la finanziaziun da las incumbensas. En quests secturs crodan davent las facturaziuns tranter il chantun e las vischnancas.

2. Tar il chantun èn 18 uffizis pertutgads directamain da la refurma da la GF. Per regla pon els profitar da pitschnas distgargias administrativas. Distgargiadas administrativamain pli fitg vegnan las vischnancas. En differents secturs na ston ellas pajar pli naginas contribuziuns al chantun. Ultra da quai crodan davent per ellas las proceduras per dumandar ina contribuziun en differents champs d'incumbensa. Plinavant survegnan ellas da la refurma da la GF resursas finanzialas en la dimensiun d'almain 22 milliuns francs, da las qualas ellas pon disponer libramain.

3. Ils effects per las structuras na sa laschan betg quantifitgar.

4. Sco gia menziunà en la missiva ed en l'introducziun qua survart na ston ins betg far quint cun reducziuns dal persunal. Ils uffizis ch'èn pertutgads il pli ferm èn l'uffizi da vischnancas (UV), l'uffizi dal servetsch social USo) e l'uffizi per la scola populara ed il sport (USS). Quests trais uffizis ston ademplir per entant ina gronda part da la lavur che resulta da l'introducziun da la refurma l'onn 2015. Er questas chargias supplementaras temporaras èn da dumagnar cun il persunal avant maun. Il UV sto impunder sias resursas persunalas a media vista pli fitg per controllar l'efficacitad e per survegliar las finanzas da las vischnancas. Suenter ina fasa transitorica vegn il USo distgargià administrativamain da la nova gulivaziun da las grevezzas socialas. Ils rendaquints da quartal per tut las vischnancas crodan davent. Il USS na vegn pli a graduar las contribuziuns als purtaders da scola tenor la forza finanziala da las vischnancas. Ina gronda midada datti tar las contribuziuns als custs da viadi da las scolaras e dals scolars. Quels na vegnan betg pli concedids a maun da dumondas dals purtaders da scola, mabain sco pauschalas. Il USS vegn a stuair eruir da nov las contribuziuns pauschalas ed a stuair far las calculaziuns per ils purtaders da scola en ina moda e maniera suandabla.

5. Il preventiv dal chantun vegn a daventar pli concis oravant tut grazia a la simplificaziun tar la finanziaziun da las incumbensas. Var 30 pajaments cuntracurrents tranter il chantun e las vischnancas crodan davent u daventan pli pitschens. En il preventiv dal chantun pon vegnir stritgads plirs contos da contribuziuns tant da la vart dals custs sco er da la vart da las entradas. Ils preventivs globals dals uffizis cun ils custs davart il persunal e cun ils custs materials na vegnan betg tangads.

30 da december 2014