Situaziun da partenza
Ils 21 da favrer 1974 ha il cussegl grond approvà cun 70 cunter 13 vuschs la missiva dals 3 da december 1973 davart la construcziun d'ina nova colliaziun da la via dal Güglia e da la via dal Scanvetg cun ina punt auta. A chaschun da la planisaziun finanziala dal traffic a lunga vista n'è il project da la punt auta silsuenter betg vegnì tractà en moda prioritara ussa dapi passa 41 onns.
Ils 5 da fanadur 2005 ha la regenza acceptà l'incumbensa Casty e consutsegnaders concernent la reactivaziun dal project "colliaziun da la via en il Scanvetg cun ina punt auta sur la Plessur a Maladers". L'atun 2005 ha l'uffizi chantunal da construcziun bassa cumenzà cun la planisaziun.
L'avust 2006 ha l'uffizi chantunal da construcziun bassa documentà e communitgà en ses fegl d'infurmaziun la cumparegliaziun da las variantas cun in'analisa detagliada da la valur d'utilisaziun da l'engrondiment da la via dal Scanvetg actuala cun il project d'ina punt auta ed è arrivà a la conclusiun che la punt auta S. Luzi saja la soluziun pli avantagiusa. Alura è vegnì elavurà in project d'exposiziun per la punt auta ch'è vegnì exponì publicamain la stad 2008. Sinaquai èn vegnidas inoltradas differentas protestas. La regenza ha silsuenter approvà il project l'onn 2010. Ils recurs cunter questa decisiun da la regenza ch'èn vegnids inoltrads sin quai tar la dretgira administrativa èn vegnids refusads da tala l'avrigl 2013. Cunter questa refusa è vegni recurrì tar il tribunal federal. Quel ha per part approvà ils recurs ed incumbensà la regenza da reponderar anc ina giada il traject.
En l'ura da dumondas da la sessiun d'avrigl 2014 ha il president da la regenza Cavigelli explitgà che l'uffizi chantunal da construcziun bassa vegnia a prender per mauns e far, sco pretendì dal tribunal federal, in studi alternativ dal project.
Il program d'aglomeraziun da Cuira da la segunda generaziun dals 26 da favrer 2014 è vegnì giuditgà en il rapport da controlla da la confederaziun sin basa dals criteris da valitaziun fixads da la confederaziun en ina moda e maniera uschè definitiva ch'i na po er en l'avegnir betg vegnir fatg quint cun ina cofinanziaziun da la punt auta S. Luzi da vart da la confederaziun.
Conclusiun
Dal rapport da controlla da la confederaziun davart il program d'aglomeraziun da Cuira resorta cleramain che la confederaziun na vegn a dar nagins daners per gidar a finanziar la punt auta S. Luzi. Quest project sto il chantun finanziar sez ord atgna forza sur la finanziaziun da las vias durant ina perioda ch'è finanzialmain supportabla. Per quest intent è il program da construcziun da vias dal chantun a lunga vista il dretg instrument da finanziaziun. A l'impurtanza da questa avertura per il Scanvetg ed en spezial per la destinaziun turistica d'Arosa èsi vegnì renvià a bastanza ils ultims onns, gea decennis en diversas dumondas ed intervenziuns parlamentaras en il cussegl grond. Tut quai è er vegnì protocollà correspundentamain.
Incumbensa
La regenza vegn incumbensada d'integrar il project da construcziun "Punt auta S. Luzi" en il program da construcziun da vias 2017–2020.
Arosa, ils 17 da zercladur 2015
Casty, Waidacher, Jenny, Alig, Blumenthal, Brandenburger, Bucher-Brini, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Caluori, Casanova (Glion), Casanova-Maron (Domat), Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Tavau Clavadel), Clalüna, Claus, Danuser, Davaz, Deplazes, Dosch, Dudli, Engler, Felix (Haldenstein), Felix (Scuol), Foffa, Geisseler, Giacomelli, Grass, Gunzinger, Hardegger, Heiz, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Hug, Jeker, Joos, Kasper, Koch (Tumein), Kollegger, Komminoth-Elmer, Kunfermann, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Kuoni, Lamprecht, Lorez-Meuli, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Mathis, Michael (Donat), Müller, Nay, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Paterlini, Pedrini, Rosa, Schneider, Schutz, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Thomann-Frank, Valär, Weber, Widmer-Spreiter, Wieland, Bossi, Erhard, Föhn, Gujan-Dönier, Tuor
Resposta da la regenza
Il project da la punt auta S. Luzi vegn, sco descrit en l'intervenziun qua avant maun, discutà adina puspè ed intensivamain dapi var 4 decennis. Fin avant 10 onns n'era la realisaziun da quest project tras il chantun Grischun betg actuala, e quai pervia dals blers projects da cumplettaziun e da construcziuns novas sco er pervia dals meds finanzials disponibels.
Pervia da l'incumbensa Casty ch'è vegnida acceptada l'onn 2005 (cf. PCG da la sessiun d'avust 2005, p. 209, 418) ha il chantun dapi lura adina puspè lavurà vi da quest project. Cun introducir ils projects d'aglomeraziun sin plaun federal è sa mussada da quellas uras la pussaivladad che la confederaziun gidass a finanziar il project da la punt auta S. Luzi. Pervia da quai ha la regenza giuditgà il project d'ina punt sut l'aspect da questa opziun da finanziaziun e l'ha – sin basa da quai – sustegnì senza restricziuns.
La confederaziun ha però refusà d'approvar la contribuziun a quest project tant en il 1. program d'aglomeraziun sco er en tal da la 2. generaziun, e quai pervia dals criteris da giudicament fixads. Sa basond sin il rapport d'examinaziun da la confederaziun dal favrer 2014 è er la regenza da l'avis exprimì en la conclusiun da las sutsegnadras e dals sutsegnaders ch'i na po actualmain strusch pli vegnir fatg quint cun meds finanzials federals. Malgrà quest svilup betg allegraivel vuless la regenza persequitar vinavant la realisaziun dal project da la punt auta S. Luzi, confermond uschia sia prontezza envers quest project ch'ella ha mussà repetidamain fin ussa. Quai premetta però ch'il quint da las vias vegnia alimentà vinavant da la confederaziun e dal chantun en il rom dals ultims onns.
Sin il plaun dal project vegn elavurada actualmain da l'uffizi da construcziun bassa la cumplettaziun da la cumparegliaziun da las variantas, sco ch'ella è vegnida pretendida dal tribunal federal. Per ils documents da cumplettaziun sto alura vegnir fatga ina procedura d'approvaziun dal project tenor la lescha davart las vias dal chantun Grischun. Il temp che vegn duvrà per questa procedura na po actualmain betg vegnir giuditgà pervia da retards che vegnan a resultar tras eventualas protestas. Pervia da quai n'èsi er betg pussaivel da numnar in termin cur ch'in project madir per la construcziun è sin maisa.
Independentamain da la situaziun anc intscherta davart ils termins è la regenza pia pronta d'integrar il project da la punt auta S. Luzi en il program da construcziun da vias 2017-2020 e da reservar ils meds finanzials che vegnan duvrads per las ulteriuras lavurs da projectaziun. En quai che reguarda la realisabladad dal project vala natiralmain la resalva ch'il project vegnia approvà cun vigur legala, entant che la realisaziun temporara è suttamessa als princips da priorisaziun generalmain valaivels.
Cun quai declera la regenza ch'ella saja pronta d'acceptar questa incumbensa en il senn da las explicaziuns preschentadas.
2 da settember 2015