Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 25.10.2018

En connex cun l'incumbensa da la cumissiun per furmaziun e cultura (CFC) dals 19 d'october 2016 concernent ina petiziun dal parlament da mattas – rinforzament da la lavur da giuventetgna en il Grischun è gia vegnì discutà il rinforzament da la promoziun da giuvenils en il chantun Grischun. Il cusseglier guvernativ Parolini ha renconuschì da quel temp l'impurtanza da lavur cun giuvenils d'auta qualitad ed ha accentuà che la regenza vuless s'engaschar per la promoziun d'uffants e da giuvenils.

Il chantun Grischun duai daventar pli attractiv per famiglias. Per cuntanscher quai dovri purschidas adequatas tranter auter en furma d'ina lavur cun giuvenils moderna e d'auta qualitad professiunala. Pervia dal svilup social e dal progress tecnic vegnan uffants e giuvenils confruntads cun differentas sfidas. Tras la lavur cun giuvenils pon vegnir sustegnidas famiglias e pon vegnir evitads donns per la sanadad. Quai spargna custs a media vista e fa che noss chantun daventa pli interessant per famiglias.

Tras la participaziun a la promoziun tenor l'art. 26 LPUG vegnan sustegnids finanzialmain mintgamai 4 chantuns en il turnus da 4 onns. S'annunziar pon ins fin il zercladur 2019. La prolungaziun da questa mesira n'è actualmain betg previsa.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders fan las suandantas dumondas en chaussa:

1.     Vul la regenza che la confederaziun sa participeschia a la promoziun?

2.     Quant lunsch è il chantun Grischun cun l'elavuraziun d'in concept davart la promoziun da giuvenils, sco quai che per exempel ils chantuns Vallais, Son Gagl u Uri han gia fatg?

Cuira, ils 25 d'october 2018

Rettich, Widmer (Favugn), Ulber, Atanes, Baselgia-Brunner, Berweger, Bettinaglio, Bigliel, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp, Caluori, Cantieni, Casutt-Derungs, Cavegn, Clalüna, Danuser, Degiacomi, Della Cà, Deplazes (Cuira), Deplazes (Rabius), Derungs, Dürler, Felix, Flütsch, Föhn, Gasser, Geisseler, Gugelmann, Hardegger, Hartmann-Conrad, Hefti, Hitz-Rusch, Hofmann, Holzinger-Loretz, Horrer, Kohler, Locher Benguerel, Maissen, Märchy-Caduff, Michael (Donat), Müller (Favugn), Natter, Papa, Perl, Pfäffli, Preisig, Ruckstuhl, Rüegg, Rutishauser, Schmid, Schneider, Schwärzel, Stiffler, Tanner, Thomann-Frank, Thöny, Thür-Suter, Tomaschett-Berther (Trun), von Ballmoos, Widmer-Spreiter (Cuira), Wieland, Wilhelm, Zanetti (Sent), Bürgi-Büchel, Nicolay, Spadarotto, Stocker

Resposta da la regenza

La politica d'uffants e da giuvenils è in champ d'incumbensas cumplessiv. Ella cum­piglia la protecziun, la promoziun e la cooperaziun d'uffants e da giuvenils. Facturs impurtants per ch'il Grischun saja attractiv per famiglias èn las pussaivladads da gudogn, il spazi d'abitar disponibel, la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia ed a la scola sco er meds finanzials per distgargiar ils custs da famiglia (p.ex. la reduc­ziun individuala da las premias [RIP]). Questa enumeraziun n'è betg definitiva, er purschidas da la promoziun tempriva u da la lavur cun uffants e cun giuvenils èn aspects impurtants che rinforzan il Grischun.

La politica d'uffants e da giuvenils è caracterisada tras la repartiziun da las incum­bensas tranter la confederaziun, il chantun e las vischnancas. Dal rapport davart la promoziun d'uffants e da giuvenils (missiva carnet nr. 11/2013-2014) resulta che la tenuta da las persunas responsablas per l'educaziun è decisiva en il sectur da pre­venziun. Pervia dal princip da subsidiaritad èn ultra da quai d'impurtanza centrala las dumondas, sch'i stattan a disposiziun purschidas en las vischnancas e co che quel­las èn concepidas. Areguard il tema da la promoziun d'uffants e da giuvenils surpiglia il chantun ina rolla da sustegn e da coordinaziun. Dapi l'onn 2010 exista ina cun­ve­gna da prestaziun cun la federaziun tetgala da la promoziun da giuvenils e d'uf­fants dal Grischun jugend.gr. Jugend.gr ha l'incumbensa d'ademplir lavurs da cus­se­glia­ziun, da furmaziun e da colliaziun.

Tar la dumonda 1: Inoltrar ina dumonda per agids finanzials a favur da programs chantunals per instal­lar e per sviluppar vinavant la politica d'uffants e da giuvenils tenor l'art. 26 da la le­scha federala davart la promoziun da la lavur cun uffants e giuvenils ordaifer la scola (lescha davart la promoziun d'uffants e giuvenils, LPUG; CS 446.1) pon ins fin la fin da zercladur 2019. La regenza ha garantì gia en la sessiun da zercladur 2014 da sustegnair finanzialmain projects en il senn da l'art. 26 LPUG, sche quels vegnan svi­luppads e preschentads d'organisaziuns spezialisadas. Fin ussa n'èn entrads nagins projects. La regenza è pronta d'elavurar la basa per la dumonda da sustegn per in program chantunal e d'inoltrar ina dumonda. La decisiun definitiva davart in program vegn prendida la fin da l'onn 2019.

Tar la dumonda 2: En il sectur da la promoziun d'uffants e da giuvenils dispona il chantun Grischun dal rapport chantunal da famiglia (missiva carnet nr. 15/2006-2007) e dal rapport davart la promoziun d'uffants e da giuvenils en il Grischun (missiva carnet nr. 11/2013-2014). En il rom dal svilup dal project vegni decidì, sch'i dovra ulteriuras basas concepziunalas en il sectur da la promoziun d'uffants e da giuvenils.

20 da december 2018