Malgrà blers progress en il cumbat per ils dretgs da persunas LGBTQ (LGBTQ stat per «lesbian, gay, bisexual, trans, queer» e designescha tut ils umans che localiseschan lur orientaziun sexuala e/u lur identitad da schlattaina lunsch davent da la normativitad eterosexuala) sto anc vegnir fatga ina lunga via per propi cuntanscher l'egualitad. En spezial vegnan persunas LGBTQ anc oz confruntadas en il chantun Grischun regularmain cun violenza psichica, verbala, corporala u sexuala. Questa violenza è quotidiana: Las federaziuns da tetg da LGBTQ registreschan a maun d'ina helpline en media dus crims per odi per emna cunter persunas LGBTQ en Svizra. E la dimensiun da la violenza corporala cun bunamain in terz dals cas è fitg schoccanta. Il dumber zuppà da cas betg annunziads è plinavant fitg aut.
Statisticas uffizialas en chaussa mancan deplorablamain: Malgrà numerusas cunvegnas internaziunalas, suttascrittas da la Svizra, na registreschan las autoritads polizialas betg il caracter omofob, bifob, interfob e transfob d'acts da violenza psichica e verbala. Perquai ha il cussegl da l'Europa recumandà en ses 5. rapport davart la Svizra 2014 a las autoritads da finalmain registrar «datas statisticas davart motivs rassistics, omofobs u transfobs d'acts chastiabels». L'extensiun da la norma penala d'antidiscriminaziun ch'il parlament naziunal ha concludì l'atun passà per il criteri da la «orientaziun sexuala» vegn bain – sco nov causal penal – a chaschunar la registraziun da tscherts tips da delicts per odi cunter persunas omosexualas e bisexualas. Quai na vala dentant insumma betg per tut ils acts chastiabels che sa basan sin in motiv LGBTQ-fob.
Ch'ina gronda part da las agressiuns cunter LGBTQ na vegnan betg chastiadas, ha per consequenza che las victimas taschan, han tema, s'isoleschan e fan mintgatant suicid – en spezial giuvenils. I vegn stimà che mo 10 – 20 % dals cas da violenza cunter LGBTQ vegnan denunziads. Tenor indicaturs svizzers è il dumber da suicids tar giuvenils che n'èn betg eterosexuals, 5 giadas pli aut che tar giuvenils eterosexuals. Per persunas transsexualas ed intersexualas è il privel schizunt 10 giadas pli grond.
En vista a l'augment actual d'attatgas fisicas e verbalas cunter persunas LGBTQ che vegnan annunziadas a las organisaziuns chantunalas e naziunalas, èsi anc pli urgent da midar la pratica actuala da la polizia e da registrar cleramain las agressiuns cunter LGBTQ en ils chantuns. Per quest intent èsi medemamain impurtant d'instruir las autoritads giudizialas e polizialas en ina scolaziun da basa e d'elavurar recumandaziuns d'agir. Las statisticas vegnan a dar in maletg cler da la situaziun da segirezza en il chantun Grischun. Igl è indispensabel ch'il stadi enconuschia la dimensiun da questas agressiuns per pudair reagir en moda effizienta cunter ils crims per odi.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders da questa intervenziun parlamentara vulan dar in ferm signal a las autoritads dal chantun Grischun per ch'il chantun s'engaschia cunter mintga gener da violenza cunter persunas LGBTQ e ch'el fetschia tut per che quellas vegnian protegidas en lur integritad e dignitad. Da quai resultan pia las suandantas dumondas:
1. Fiss la regenza pronta da midar la pratica vertenta da la polizia uschia che agressiuns cun in caracter LGBTQ-fob en il chantun vegnian registradas, analisadas e publitgadas en ina statistica?
2. Fiss la regenza pronta d'extender la scolaziun da las polizias chantunalas e communalas cun ina scolaziun per dar dumogn ad agressiuns cunter LGBTQ?
3. Tge stentas ha il chantun Grischun fatg fin ussa per proteger persunas LGBTQ cunter crims per odi?
4. Tge mesiras futuras ha la regenza planisà per pudair proteger persunas LGBTQ en moda pli efficazia cunter discriminaziun e cunter crims per odi?
5. Tge mesiras ha la regenza planisà per reducir il dumber da suicids ch'è 5 fin 10 giadas pli aut tar giuvenils LGBTQ?
Puntraschigna, ils 13 da zercladur 2019
Pajic, Hofmann, Widmer (Favugn), Atanes, Baselgia-Brunner, Cahenzli-Philipp, Cantieni, Caviezel (Cuira), Deplazes (Cuira), Epp, Gasser, Gugelmann, Hardegger, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Horrer, Kohler, Locher Benguerel, Maissen, Märchy-Caduff, Müller (Favugn), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Perl, Preisig, Rettich, Rutishauser, Schwärzel, Thomann-Frank, Thöny, Tomaschett-Berther (Trun), Wilhelm