Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 28.08.2020

La Federaziun grischuna «Chasas ed ospitals» (FCO) ha sviluppà l'onn 2011 il «Standard grischun» – in manual pratic che cuntegna standards fundamentals per registrar e per tractar surpassaments da cunfin tranter uffants e giuvenils sco er tranter uffants/giuvenils e persunas spezialisadas. Surpassaments da cunfin pon uschia vegnir registrads, valitads ed attribuids a differentas categorias da grevezza. Las mesiras internas ed externas definidas dattan a tut las persunas participadas segirezza en lur agir. Il proceder transparent sustegna in agir professiunal ed er preventiv en cas da surpassaments da cunfin. Il «Standard grischun» è oz in instrument che vegn duvrà savens en Svizra e che ha chattà in vast resun positiv. Uschia stat a disposiziun oz in instrument fitg pratic che po vegnir adattà bain per autras gruppas da persunas.

Ensemen cun ils auturs dal «Standard grischun» ha l'uniun «IG Kinder schützen» preschentà a las trais autoritads da scola Associaziun dals cussegls da scola dal Grischun (ACSG), Federaziun da mainascolas dal Grischun (FMSGR) e Magistraglia Grischun (LEGR) l'idea d'adattar cuminaivlamain il «Standard grischun» per il diever en scola. L'idea ha chattà in resun positiv, uschia ch'ina gruppa da lavur – sut la direcziun dal president da la FMSGR – ha ussa cumenzà ad elavurar l'adattaziun ed a rediger in «Standard grischun per la scola».

Mancar manca anc l'integraziun dals posts chantunals en la gruppa da lavur. L'Uffizi per la scola populara ed il sport ha refusà ina dumonda, perquai ch'il chantun n'haja – cuntrari a l'elavuraziun dal Standard grischun da quella giada cun la FCO – betg l'incarica u la basa legala per quest intent.

Questa incarica – che manca actualmain anc – duai vegnir surdada qua tras al chantun. Il bainstar da l'uffant sto star en il focus da nossa societad. Per dar al «Standard grischun per la scola», ch'è actualmain en elavuraziun, la vigur necessaria dovri l'integraziun dal chantun. Las federaziuns han lantschà il project da sut ensi. Ussa giavischan ellas in accumpagnament professiunal tras l'Uffizi per la scola populara ed il sport sco er in sustegn tar l'elavuraziun e tar la distribuziun suandanta.

Il chantun vegn incumbensà d'accumpagnar professiunalmain il project «Standard grischun per la scola», da promover quest project e da sa participar als custs da tal.

Cuira, ils 28 d'avust 2020

Schwärzel, Kasper, Favre Accola, Atanes, Baselgia-Brunner, Bettinaglio, Brandenburger, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp, Cantieni, Caviezel (Cuira), Danuser, Degiacomi, Della Cà, Deplazes (Rabius), Ellemunter, Föhn, Gartmann-Albin, Gugelmann, Hardegger, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jochum, Kohler, Loepfe, Maissen, Müller (Favugn), Perl, Preisig, Rettich, Ruckstuhl, Rutishauser, Schmid, Thomann-Frank, Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, von Ballmoos, Wilhelm, Bürgi-Büchel, Sigron, Spadarotto, Tomaschett (Cuira)

Resposta da la regenza

Per incumbensa da la Conferenza da las instituziuns d'uffants e da giuvenils da la Federaziun grischuna "Chasas ed ospitals" è vegnì sviluppà il «Standard grischun» per las scolas spezialas sco instrumentari per registrar e per tractar violaziuns da cunfins. Quella giada è quai vegnì fatg senza sustegn formal, professiunal e finanzial dal chantun. Ils trais partenaris socials da scola – Federaziun da mainascolas dal Grischun (FMSGR), Associaziun dals cussegls da scola dal Grischun (ACSG) e Ma-gistraglia Grischun (LEGR) – han concludì cuminaivlamain – sin iniziativa da la uniun «Cuminanza d'interess Proteger uffants» e dals auturs dal «Standard grischun» – d'adattar quel per al duvrar facultativamain en il sectur da las scolas regulà-ras ed han gia nominà ina gruppa da lavur per quest intent. L'incumbensa qua avant maun pretenda posteriuramain ina integraziun professiunala e finanziala dals uffizis chan-tunals en il «Standard grischun per la scola» ch'è en elavuraziun.

Il «Standard grischun per la scola» po pia vegnir chapì en il senn pli vast sco instru-ment per sustegnair las finamiras da furmaziun surordinadas, ch'èn fixadas en la Le-scha davart las scolas popularas dal chantun Grischun (Lescha da scola; DG 421.000). Tenor l'art. 4 al. 1 da la Lescha da scola mainan las vischnancas la scola populara publica. Quai pertutga er la garanzia ed il svilup da la qualitad en il senn pli stretg. Ord vista da la Regenza èsi impurtant e gist da laschar questas cum-petenzas da decider a las singulas instituziuns responsablas per la scola. Las insti-tuziuns responsablas per la scola èn libras da tscherner ils meds, uschia ch'er la decisiun davart lur eventuala participaziun persunala u finanziala a l'adattaziun e davart in'eventuala introducziun dal «Standard grischun» è chaussa da las singulas instituziuns responsablas per la scola.

L'adattaziun e l'introducziun dal «Standard grischun» per las scolas regularas ston vegnir valitadas – ord vista da la Regenza – sco project ambizius. Ultra da la presta-ziun da lavur per adattar il Standard a la scola regulara, vegn l'introducziun dal «Standard grischun» en las singulas scolas a chaschunar in ulteriur augment da las lavurs administrativas «Standard grischun» per las scolas.

Tenor l'art. 90 al. 1 da la Lescha da scola surpiglia il departament la responsabladad per l'execuziun da la lescha. Il departament fixescha ultra da quai las cundiziuns da basa per il svilup general da la scola, per la garanzia da la qualitad da scola sco er per la gestiun e per l'organisaziun da las scolas. Tenor l'art. 91 da la Lescha da scola e tenor l'art. 72 al. 1 da l'Ordinaziun tar la Lescha da scola (Ordinaziun da scola; DG 421.010) porscha l'uffizi servetschs spezials en las regiuns linguisticas per adem-plir las incumbensas. La purschida da basa da quests servetschs è – ultra da la sur-veglianza, da la controlla e da la garanzia da la qualitad – tranter auter la cusseglia-ziun da mainascolas e d'autoritads da scola. Resguardond las cumpetenzas cor-respundentas sco er las resursas limitadas pon ins s'imaginar che mintgamai ina persuna da l'Inspecturat da scola e dal Servetsch psicologic da scola, tuts dus domi-ciliads tar l'Uffizi per la scola populara ed il sport, sa participeschian a la gruppa da lavur, e quai en il senn d'ina cussegliaziun moderada en il process da svilup dal «Standard grischun per la scola» . Qua duai vegnir mess il focus sin la cumpatibilitad cun las disposiziuns legalas per che l'instrument ch'è en elavuraziun possia vegnir sviluppà ed applitgà resguardond las cumpetenzas da tut ils purtaders da decisiuns.

Per cofinanziar il svilup, la realisaziun, la translaziun ed il repassament posteriur da projects sco il «Standard grischun per la scola» u per distribuir tals products mancan però las basas giuridicas correspundentas.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda:

Il chantun vegn incumbensà d'accumpagnar il process da svilup dal project «Standard grischun per la scola» en il senn d'ina cussegliaziun moderada.

16 d'october 2020