La Cumissiun parlamentara d'inquisiziun (CPI) è in instrument dal parlament per sclerir eveniments d'ina gronda impurtanza en l'administraziun statala u giudiziala. La CPI eruescha ils fatgs, procura per basas da giudicament, rapporta al Cussegl grond e fa ina proposta (art. 20 da la Lescha davart il Cussegl grond, LCG; DG 170.100). Sco instruments la stattan a disposiziun l'audiziun da perditgas da l'administraziun, l'interrogaziun d'infurmaturas ed infurmaturs, la procuraziun d'infurmaziuns a bucca u en scrit d'uffizis, da commembras e commembers d'autoritads e da persunas da l'administraziun, la consultaziun d'expertas e d'experts, la dumonda da survegnir tut las actas uffizialas ch'ella dovra per ademplir sia incumbensa sco er inspecziuns (art. 35 LCG).

La CPI "Cartel da construcziun" constatescha en ses rapport parzial dals 11 da matg 2021 (nota marginala 862, p. 355 s.) che l'obligaziun per collavurar en l'investigaziun sa restrenschia tenor la situaziun giuridica vertenta a persunas che sajan actualmain commembras u commembers d'ina autoritad u persunas emploiadas dal chantun. Anteriuras commembras ed anteriurs commembers d'ina autoritad u anteriuras persunas emploiadas da l'administraziun chantunala na dastgassan betg vegnir obligads da collavurar senza ch'ellas ed els èn perencletgs cun quai. Ina CPI erueschia fatgs che sajan per part capitads avant blers onns. Per far sia investigaziun saja ella pia regularmain dependenta da decleraziuns da talas persunas(-clav). En vista a l'incumbensa speziala d'ina CPI da sclerir eveniments d'ina gronda impurtanza en l'administraziun statala u giudiziala, vegnia perquai recumandà da dar ad ina CPI cumpetenzas pli vastas e da stgaffir per quai la basa legala necessaria. Plinavant stoppia vegnir considerà, sch'i vegnia ultra da quai stgaffida la pussaivladad da pudair interrogar sut tschertas circumstanzas er persunas d'ordaifer l'administraziun sco perditgas ed obligar ellas da consegnar actas che sa chattan en lur mauns.

La CPI è in instrument parlamentar impurtant d'ina gronda relevanza politica. Igl è franc inditgà d'examinar criticamain las basas legalas existentas sin fundament da las experientschas che l'emprima CPI en l'istorgia dal chantun Grischun ha fatg per ademplir sia incumbensa. Latiers tutgan tranter auter in'examinaziun dals instruments d'investigaziun disponibels e pussaivels sco er ina cumparegliaziun interchantunala.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond d'acceptar questa incumbensa.

20 d'avust 2021