L'incumbensa da la fracziun da la PS pretenda da resguardar obligatoricamain che tuttas duas schlattainas sajan represchentadas commensuradamain (per exempel cun 40 %) en gruppas da lavur, en cumissiuns spezialisadas ed en gremis da rele­vanza chantunala ed eventualmain da stgaffir la basa giuridica ch'è necessaria per quest intent. Argumentà vegni che las dunnas – malgrà divers appels – sajan anc adina sutrepreschentadas en instituziuns ed en organisaziuns che adempleschan incumbensas publicas. Quai disturbia sut l'aspect da l'egualitad e da las retschertgas empiricas che mussan, che teams maschadads portan megliers resultats. Il chantun Grischun s'engascha dapi onns per l'egualitad da las schanzas tranter dunna ed um. Il Post da stab per l'egualitad da las schanzas metta a disposiziun collecziuns da bancas da datas e da raits d'expertas sin sia pagina d'internet. Las experientschas fatgas en il passà mussan dentant, che la represchentanza equilibrada da las schlat­tainas prendida en mira na vegn betg cuntanschida dapertut mo sin basa voluntara.

Questa intervenziun renviescha a l'incumbensa Bondolfi ch'è vegnida acceptada dal Cussegl grond e che vul che tut las regiuns linguisticas sajan represchentadas liantamain en gremis che adempleschan incumbensas publicas chantunalas. Per quest intent vegn l'Ordinaziun da linguas dal chantun Grischun (OLing; DG 492.110) cumplettada cun ina disposiziun correspundenta. Per l'egualitad da las schlattainas n'exista nagin punct da referiment en ina lescha speziala analogamain a l'Ordinaziun da linguas menziunada. Areguard l'elecziun da las cumissiuns permanentas vegn per exempel applitgada tranter auter l'Ordinaziun davart las collavuraturas ed ils colla­vuraturs en uffizi accessoric dal chantun Grischun (DG 170.420). Per dar in ulteriur exempel èn las elecziuns da las cumissiuns permanentas dal Cussegl grond regla­das en l'Urden da gestiun dal Cussegl grond (UGCG; DG 170.140). Per realisar l'incumbensa qua avant maun stuess vegnir examinà e fixà l'emprim – en il rom da la legislaziun chantunala vertenta – tge gruppas da lavur, tge cumissiuns spezialisadas e tge gremis da relevanza chantunala ch'èn pertutgads da l'incumbensa. Pir suenter poi vegnir giuditgà, tge basas giuridicas che ston eventualmain vegnir adattadas. Il circul d'applicaziun sto vegnir definì cleramain (per exempel cumissiuns, gruppas da lavur e.u.v., da las qualas il chantun decida sez davart l'entira cumposiziun e nagins ulteriurs organs na pon cundecider). I sto qua er vegnir menziunà, ch'igl è gia oz difficil da chattar per bleras cumissiuns commembers cun qualificaziuns profes­siuna­las adattadas.

La Regenza è tuttina da l'avis che quest giavisch giustifitgà, che tuttas duas schlat­tainas sajan represchentadas commensuradamain en gruppas da lavur, en cumis­siuns spezialisadas ed en gremis d'impurtanza chantunala, stoppia da princip vegnir ademplì. En vista a las experientschas ch'èn vegnidas fatgas fin ussa para ina prescripziun perquai dad esser inditgada. La Regenza è però da l'avis, ch'il giavisch duai vegnir ademplì a maun d'ina valur directiva empè d'ina quota lianta. Il Post da stab per l'egualitad da las schanzas duai survegliar la realisaziun da la valur direc­tiva. Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda:

La Regenza vegn incumbensada da fixar ina valur directiva per la represchentanza commensurada da tuttas duas schlattainas en gruppas da lavur, en cumissiuns spezialisadas ed en gremis da relevanza chantunala. Ella vegn a numnar las cumis­siuns, las gruppas da lavur e las cumissiuns spezialisadas che vegnan en dumonda, a preschentar lur cumposiziun tenor schlattaina ed a formular las adattaziuns da las basas giuridicas, ch'èn necessarias per fixar la valur directiva per quests gremis.

28 d'avrigl 2022