Interpellaziun concernent l'Agenda 21
Sessiun: 28.11.2000
A l'inscunter suprem mundial 1992 a Rio de Janeiro han concludì 179 stadis in program da lavur per il 21avel tschientaner, l'Agenda 21. La Svizra e consutsegnadra da quest program. Per tut ils umans duai vegnir accordà, en in partenadi global persistent, q.v.d. in ambient ed in'economia d'auta qualitad en in ambient social saun. L'Agenda 21 pretenda la realisaziun da quest project sin plaun local. En il fratemp lavuran sin l'entir mund passa 2000 vischnancas cun ina Agenda 21.
Il cussegl federal ha incumbensà l'UFAGC da crear cundiziuns generalas per realisar l'Agenda en ils chantuns e las vischnancas da la Svizra.
L'Agenda 21 vul cuntanscher principalmain las suandantas finamiras:
- Ella collia cun ina rait en citads e vischnancas la politica sociala, economica ed ecologica.
- Ella piglia serius ils giavischs da la populaziun e renconuscha quella sco persuna da contact cumpetenta.
- Ella maina a schliaziuns ablas da chattar in consens, da las qualas la populaziun sustegna la realisaziun, a moda ch'ella cooperescha pli intensivamain. Las schanzas da la realisaziun da pass supportabels per in svilup persistent s'augmentan considerablamain.
- Ella motivescha las burgaisas ed ils burgais d'agir a moda independenta.
- La populaziun e singulas gruppaziuns s'uneschan e s'identifitgeschan pli ferm cun la cuminanza.
- Ella gida vischnancas e regiuns ad augmentar lur reputaziun tar ils abitants, las interpresas ed ils giasts.
- Blers problems e bleras schliaziuns menziunadas en l'Agenda sa basan sin mesiras localas. Perquai obtegnan las autoritads localas ina rolla cardinala per realisar il svilup persistent.
Decisiv per il success da las proceduras tenor l'Agenda 21 èsi che tut las gruppas da persunas pertutgadas respundian dumondas actualas en il rom da proceduras localas e fixeschian ensemen finamiras e plans per garantir a lunga vista la qualitad da viver.Nus supplitgain la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. È er la regenza da l'avis ch'il grad d'enconuschientscha da l'Agenda 21 è anc memia pitschen?
2. Ha la regenza ideas concretas co ch'ella pudess examinar l'agir statal sin plaun chantunal sut l'aspect da l'Agenda 21?
3. Tge ha fatg il chantun fin oz per derasar l'Agenda 21 sin plaun communal?
4. È la regenza pronta da daventar activa en questa chaussa?
5. Tge èn las mesiras concretas e vegnan impundids er meds finanzials?
Cuira, ils 28 da november 2000
Namen: Looser, Pfenninger, Arquint, Bucher, Caviezel (Cuira), Jäger, Meyer, Pfiffner, Schütz, Trepp
Session: 28.11.2000
Vorstoss: rg Interpellation
Resposta da la regenza
La realisaziun da programs sut il titel Agenda 21 è ina part da la politica persistenta ch'è vegnida fixada dal cussegl federal l'onn 1997. Sut svilup persistent chapeschan ins in svilup ch'è en cas da satisfar ils basegns actuals sin l'entir mund, senza restrenscher las pussaivladads da las generaziuns futuras da satisfar lur agens basegns. Sut quest aspect gida ina gronda part da la lavur da differents uffizis chantunals (p.ex. uffizi per l'ambient, uffizi per la natira e la cuntrada, uffizi da planisaziun, uffizi forestal, servetsch per il traffic public) a cuntanscher in svilup persistent. Tras l'execuziun da las prescripziuns legalas duain vegnir protegidas las basas da viver (aua, terren, aria, spazis d'abitar e natirals, guaud) era per generaziuns futuras. Mo singulas incumbensas sco la concepziun da plans reals, directivs e da mesiras succedan en stretga collavuraziun cun las vischnancas ed associaziuns che represchentan la populaziun pertutgada. L'Agenda 21 duai perencunter dar la pussaivladad als purtaders interessads da sviluppar e prestar, sin basa facultativa, ina contribuziun supplementara per la persistenza. Mesiras per realisar l'Agenda 21 cumpletteschan la protecziun da l'ambient tradiziunala.
Resposta a las singulas dumondas:
1. Davart l'Agenda 21 sco instrument per in svilup persistent èsi vegnì infurmà gia pliras giadas en las medias. Er da vart dal chantun han ins rinvià pliras giadas a la pussaivladad da l'Agenda 21 (guarda resposta a la dumonda 3). La regenza è dentant er da l'avis che l'impurtanza d'ina Agenda 21 saja anc memia pauc enconuschenta.
2. La spezialitad d'ina Agenda 21 communala è quella che l'impuls per ina tala po vegnir da las autoritads communalas, dentant er da la populaziun u da las gruppas d'interess (p.ex. uniuns per l'ambient). Ina Agenda 21 na po pia betg "vegnir ordinada" da surengiu. La regenza e l'uffizi per l'ambient vegnan ad infurmar er vinavant ed a prestar in sustegn metodic.
3. Il matg/zercladur 2000 ha l'uffizi per l'ambient organisà a l'Exposiziun da commerzi, industria e mastergn Higa ina exposiziun speziala "persistenza". Là han ins preschentà la necessitad per il basegn d'agir vers in svilup pli persistent, dà impuls per in cumportament persistent en il mintgadi ed er infurmà davart il tema Agenda 21. L'avust 2000 ha il UFAGC organisà in'occurrenza da dus dis davart l'Agenda 21 sut il titel "Svilup persistent: La nova provocaziun per la protecziun da l'ambient". A quella occurrenza èn vegnidas envidadas tut las vischnancas da la Svizra. L'uffizi per l'ambient ha recumandà er a las associaziuns regiunalas da planisaziun da prender part a quellas occurrenzas. Ulteriuras infurmaziuns ed acziuns dal chantun vegnan a suandar.
4. In sustegn tecnic-professiunal da las vischnancas tras ils uffizis chantunals è previs, sche quai vegn giavischà. Ultra da quai registrescha l'uffizi per l'ambient exempels da projects currents Agenda 21 en vischnancas e chantuns ordaifer il Grischun. Quests documents stattan a disposiziun a persunas interessadas sco impuls e per infurmaziun.
5. En il preventiv 2001 n'èn betg previsas contribuziuns da sustegn. Perencunter pon vegnir dadas contribuziuns federalas per projects persistents sin plaun communal che sa laschan caracterisar sco part d'ina Agenda 21.
Cuira, ils 28 da november 2000