Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 28.11.2000
Adina dapli persunas cun uffants sa chattan al cunfin da la povradad u vivan schizunt sut il minimum d'existenza. Tenor studis represchentan uffants ina "ristga considerabla d'arrivar en povradad". Quai na dastga betg restar uschia.
Ils uffants dad oz èn ils creschids da damaun. Els procuran per la persistenza da la societad. Ma per las famiglias represchentan els ina gronda grevezza finanziala.
Mintga uffant custa als geniturs per mais 750 fin 1'500 francs, tut tenor il standard da vita e tut tenor quant ch'ils geniturs vulan u pon impunder per ils uffants (vacanzas communablas, uras da musica, scolaziun).
Sch'ins piglia en consideraziun questas expensas, daventi evident immediat ch'ina distgargia da la vart da las expensas (deducziuns fiscalas, reducziun da las premias da la cassa da malsauns) na tanscha betg per cuvrir quests custs, mabain ch'i sto avair lieu er ina meglieraziun da la vart da las entradas (supplements per uffants).
La cumparegliaziun cun auters chantuns mussa ch'il Grischun stat en il fratemp a la cua da la retscha cun ina tariffa da 150 francs per uffant e mais. Auters chantuns, tranter quels er chantuns da muntogna sco il Vallais, han adattà lur tariffas sin 200 francs e dapli. La gronda part dals chantuns pajan 170 fin 180 francs.
Cun ina revisiun da la lescha davart ils supplements da famiglia stuess il Grischun far in sigl en l'emprim terz da la retscha. Uschia è pia giustifitgà in agument dals supplements per uffants e da scolaziun per 50 francs per uffant e mais. In tal augment n'è betg mo giustifitgà pervia da l'augment general dals custs da survivenza, mabain er perquai che las meglras perspectivas finanzialas paran supportablas ed inditgadas per las finanzas chantunalas.
Nus faschain pia la proposta a la regenza d'adattar la lescha davart ils supplements da famiglia sco suonda e da suttametter las sequentas midadas al cussegl grond:
Art. 4
Alineas 1 e 2 na vegnan betg midads.
Alinea 3
La tariffa minimala importa per mais ed uffant cun dretg da pretensiun:
a) 200 francs fin al 16avel onn ademplì;
b) 225 francs a partir dal 16avel onn.
Alinea 4 na vegn betg midà.

Cuira, ils 28 da november 2000

Namen: Schmutz, Meyer, Frigg, Arquint, Bucher, Caviezel (Cuira), Jäger, Looser, Noi, Pfenninger, Pfiffner, Schütz, Trepp, Zindel

Session: 28.11.2000
Vorstoss: rg Motion

Resposta da la regenza

La moziun pretenda ch'ils supplements per uffants vegnian augmentads en cumparegliaziun cun las tariffas ch'èn actualmain valaivlas e ch'èn vegnidas fixadas da la regenza a fr. 150.-- per uffant fin al 16avel onn ademplì ed a fr. 175.-- per uffants a partir dal 17avel onn ademplì sin fr. 200.-- e fr. 225.--, e quai tras ina revisiun da la lescha davart ils supplements da famiglia (LSF).
La tariffa minimala per supplements per uffants importa tenor LSF fr. 125.-- per uffants fin al 16avel onn ademplì e fr. 150.-- per uffants a partir dal 17avel onn ademplì. La regenza po augmentar questas tariffas minimalas, sche la situaziun finanziala da la cassa da cumpensaziun per famiglias admetta quai. La cassa chantunala da cumpensaziun per famiglias per lavurants (CCF L) vegn finanziada tras las contribuziuns dals patruns commembers dad ella. Las contribuziuns vegnan calculadas a basa da la summa da paja, per la quala il patrun ha da pajar AVS, e dastgan vegnir fixadas da la regenza sin maximalmain 2,4 % (art. 14 al. 2 LSF). Actualmain vala per la CCF L ina traiffa da contribuziun dad 1,75 %.
L'onn 1999 ha il quint annual da la CCF L registrà in surpli dals custs da fr. 454'068.--; las reservas actualas han muntà ils 31-12-1999 a 84,61% da las expensas annualas. Cun l'entrada en vigur previsa per l'onn 2001 da la cunvegna tranter l'Uniun europeica e ses stadis commembers d'ina vart e la Confederaziun svizra da l'autra vart davart la libra circulaziun da persunas (CLC) èn resultadas grevezzas finanzialas supplementaras. La dimensiun da quellas na sa lascha dentant anc betg prevair il mument. Tenor la CLC ston vegnir pajads en il chantun Grischun, en cumparegliaziun cun la regulaziun da fin uss, da nov er supplements a tut ils burgais da la UE che lavuran en Svizra, dals quals ils uffants vivan en la UE, èn pli vegls che 16 onns ed absolvan ina scolaziun. Ultra da quai è pendent in recurs tar la dretgira administrativa chantunala, en il qual i vegn fatg valair, sa basond sin il dretg da l'egualitad giuridica, che lavurants esters activs en il Grischun stoppian obtegnair supplements er per uffants che vivan a l'exteriur, absolvan là ina scolaziun ed èn pli vegls che 16 onns. Ils proxims dus fin trais onns vegnan a mussar, sche per consequenza da la CLC ed eventualmain da la giurisdicziun midada, las contribuziuns dals patruns a la CCF L ston vegnir augmentadas.
L'augment dals supplements per uffants pretendì dals moziunaris pudess vegnir realisà be cun in considerabel augment simultan da las contribuziuns dals patruns. En connex cun l'augment proponì da fr. 50.-- resultass, en cas ch'il dumber dals uffants cun dretg da retratga restass il medem, ina grevezza supplementara d'almain fr. 17'000'000.--. Questa grevezza stuess vegnir finanziada, sche la summa da paja restass la medema, en furma d'in augment da la contribuziun dals patruns da circa 30%; q.v.d. la regenza stuess augmentar la tariffa da contribuziuns dad 1.75% sin almain 2.25%. Senza augmentar la tariffa da contribuziuns na fiss l'effectiv restant che vegn perscrit da la LSF sco import tranter 50 e 100 % da las expensas annualas, betg pli existent gia in onn suenter l'augment pretendì dals supplements per uffants.
Ils supplements da famiglia vegnan conderschids per cumpensar parzialmain las grevezzas da las famiglias. Per correspunder a questa finamira ha la regenza augmentà periodicamain ils supplements da famiglia, la davosa giada sin il 1. da schaner 1997. Pervia da la pitschna chareschia durant ils onns passads n'èn las grevezzas da las famiglias strusch augmentadas. Plinavant obtegnan bleras famiglias en relaziuns finanzialas modestas reducziuns da las premias da l'assicuranza per la tgira da malsauns e profitan d'ina legislaziun fiscala favuraivla per famiglias. Cun las tariffas actualmain valaivlas vegn anc adina ademplì l'intent previs dal legislatur. In urgent basegn d'agir n'exista pia betg.
La regenza rinviescha al fatg ch'ella na possia betg concluder l'augment dals supplements per uffants che vegn pretendì en la moziun e l'augment da las contribuziuns dals patruns stringentamain collià cun quel senza ina revisiun da la lescha. Tuttina pari gist a la regenza da spetgar l'emprim las consequenzas da la CLC e da decider silsuenter per quant ch'ils supplements da famiglia e las contribuziuns dals patruns duaian eventualmain vegnir augmentads. La regenza propona perquai da refusar la moziun.

Cuira, ils 28 da november 2000