Las ONO, ensemen cun las ovras chantunalas affiliadas, daventan las pli grondas producentas e distributuras d'electricitad en Svizra, e quai sut in nov tetg cun num Axpo Holding. Per la fundaziun dal concern d'electricitad planisà han las regenzas dals chantuns Argovia, Appenzell, Glaruna, Schaffusa, Son Gagl, Turgovia, Zug e Turitg dà glisch verda. Las aczias da las ONO e da la SA commerziala Axpo ch'era vegnida fundada gia pli baud, las qualas sa chattan tuttas en possess dals chantuns surmenziunads, vegnan pia surdadas a la Axpo Holding che vegn a cumenzar sia activitad operativa l'entschatta 2001.
La finamira da l'Axpo è quella da furnir „electricitad da la turbina a la bischla“ e pia da mantegnair la posiziun da leader en il futur martgà d'electricitad en Svizra.
Per quest intent sa structurescha l'interpresa en quatter secturs. Las ONO atom SA sco er l'Axpo idro SA èn previsas sco societads da producziun e da participaziun. L'Axpo rait da transmissiun SA è concepida per il transport sur la rait naziunala d'auta tensiun. L'Axpo rait da distribuziun SA e l'Axpo commerziala SA procuran per il transport regiunal da l'electricitad e mainan raits localas e fan er commerzi a l'engrossa en Svizra ed a l'exteriur. La procedura da concentraziun progredescha a moda rasanta e vegn er ad avair consequenzas sin las structuras dal martgà indigen.
Da las experientschas ch'èn vegnidas fatgas en martgads ch'èn gia liberalisads sa laschan deducir las suandantas constataziuns:
Ils producents gronds pon influenzar ils pretschs. Els creschan spert a concerns da monopol e concentreschan il martgà e vegnan silsuenter ad empruvar da surprender la direcziun dal martgà.
Ils pretschs da l'electricitad èn sa sbassads ferm ed han in'auta volatilitad. La clientella vegn reunida e qualifitgada per ina bursa d'electricitad. Ils contracts cun la clientella vegnan stipulads gia avant che la liberalisaziun saja concludida politicamain.
Sin fundament da las marschas che vegnan a sa mussar en las finanzas naziunalas dad 1 fin 2 rp./kWh èsi da partir dal fatg ch'i vegnan ad esser necessaris plirs tschientmilli clients per in'elavuraziun economica da quest segment da clientella.
Il chantun Grischun è s'engaschà fermamain tar la Rezia energia SA. Tenor il rapport a las medias dals 6-12-99 vul la regenza sa segirar il dretg da cogestiun tras questa participaziun. Or da vista actuala pon ins giuditgar mo cun difficultad, sch'ella ha tschernì la dretga strategia e sch'ella ha tschentà ils gists facturs da success per surviver. Il concept strategic da la RE para d'esser identic cun quel da l'Axpo: producziun, commerzi, provediment. La dimensiun sco er il potenzial da clientella dals dus interprendiders demussa dentant ina gronda discrepanza.
Tenor noss avis duess la strategia da la politica d'energia en il svilup che sa mida spert vegnir examinada da nov ed obtegnair ina vasta basa politica. La strategia dal chantun è er la norma per la politica d'energia da bleras vischnancas/regiuns ed ha perquai ina gronda impurtanza.
Co giuditgescha la regenza las schanzas da la Rezia energia SA en il martgà liberalisà e dominà da gronds concerns globals?
Tge muntada ha il substrat da return a tschep da las ovras electricas per il chantun e las vischnancas?
Co giuditgescha ella, sut l'aspect da l'avertura al martgà, il svilup da las valurs da participaziun en connex cun las singulas participaziuns dal chantun?
Cuira, ils 30 da schaner 2001
Namen: Zinsli, Brüesch, Hübscher, Ambühl, Bär, Battaglia, Beck, Butzerin, Catrina, Christoffel, Conrad, Feltscher, Göpfert, Gross, Gunzinger, Hanimann, Hardegger, Hess, Janett, Kessler, Luzi, Mani, Märchy, Marti, Montalta, Parolini, Parpan, Patt, Peretti, Ratti, Rizzi, Robustelli, Schmid (Spleia), Schütz, Stiffler, Tremp, Tscholl, Vetsch, Walther, Wettstein
Session: 30.01.2001
Vorstoss: rg Interpellation