Durant ils davos decennis è il territori d'agricultura sa reducì cuntinuantamain, oravant tut en las regiuns da muntogna. Quest fenomen vegn chaschunà da differents facturs, sco per exempel da la refusaziun da la generaziun giuvna da manar vinavant ils manaschis purils sco er dal retard en las proceduras da megliuraziun.
Las examinaziuns ch'ins ha fatg en il Moesano en connex cun la revisiun dal concept da svilup mussan che durant ils davos 20 onns èn tranter 180 e 200 hectaras da terren agricul sa transfurmadas successivamain en guaud.
Or da vista giuridica è l'avanzament dal guaud protegì: La noziun "dinamica" dal guaud en il senn da l'art. 2 da la nova lescha federala davart il guaud dals 4 d'october 1991, entrada en vigur il 1. da schaner 1993, promova indirectamain quest process. Tenor quest princip ston las surfatschas novas creschidas en da guaud vegnir renconuschidas sco guaud ed esser suttamessas a la protecziun da la lescha. Il territori d'agricultura transfurmà daventa alura inevitablamain guaud. Quai vul dir ch'i vegn a duvrar ina permissiun da runcada tenor la LG e la legislaziun correspundenta per pudair recuperar las surfatschas per il diever da l'agricultura. La creschientscha dal guaud transfurma per part fitg spert il caracter da cuntrada da las valladas.
Per promover ina protecziun pli efficazia dals territoris d'agricultura da muntogna dovri ina intervenziun pli ferma da vart dal chantun. Perquai dumandain nus la ludaivla regenza:
1. sch'il tema saja vegnì studegià dals uffizis federals e chantunals cumpetents;
2. sch'i sajan avant maun instruments legals adattads per schliar il problem en la legislaziun federala e chantunala;
3. sch'il chantun haja l'intenziun da decretar ina lescha correspundenta en il rom da la proxima revisiun da la lescha davart la planisaziun dal territori u d'ina autra lescha chantunala, en cas che la resposta a la segunda dumonda è negativa?
Cuira, il 1. da zercladur 2001
Namen: Peretti, Zanolari, Giovannini, Battaglia, Conrad, Dalbert, Giuliani, Gross, Keller, Lardi, Lemm, Locher, Luzio, Märchy, Noi, Plozza, Righetti, Zarro
Session: 01.06.2001
Vorstoss: rg Interpellation