Navigation

Inhaltsbereich

Postulat concernent mesiras per la separaziun da rodaglia e via en il chantun Grischun

Sessiun: 28.11.2001
Ina bun'avertura dal chantun Grischun cun rodaglias e vias è d'impurtanza centrala per l'urbanisaziun decentrala sco er en reguard da l'economia publica (commerzi e turissem). Oravant tut gioga la circumstanza ina rolla ch'il traffic po succeder a moda segira e currenta tant per ils hosps sco er per ils indigens. Als hosps vegn facilitada cuntinuadamain la via d'access a las regiuns da turissem. Quai è da beneventar, en consequenza vegn dentant pli e pli restrenschida la libertad da sa mover da la populaziun en nossas valladas. En bleras vischnancas da noss chantun vegnan en pes ina a l'autra la rodaglia e la via e distur-ban il current dal traffic. Fitg savens maina questa circumstanza a stagnaziun dal traffic, a temps da spetga ed a malempernai-vladads e quai ch'è fitg nausch, er ad accidents.
Cun l'avertura da la lingia dal Vereina èn resultadas relaziuns nunpussaivlas sin il traject da Landquart a Claustra. Da men-ziunar èn ils passadis da viafier a Malans, Seewis, Grüsch, Küblis e Claustra. Ma er en autras parts dal chantun, p. ex. en la Surselva (Glion), en Tumleastga (Roten), en il Puschlav (Le Prese, S. Antonio) u en l'Engiadina (Samedan, Schlarigna, La Punt, Cinuos-chel) vegnan da temp en temp spartidas adina pli savens entiras vischnancas u parts dal vitg entras las barrieras da la viafier, quai che pudess avair consequenzas catastrofalas (p. ex. a chaschun da barschaments, accidents, cas d'urgenza medicinals etc.). Questas ristgas e quests impediments ston vegnir eliminads uschè spert sco pussaivel. Per il futur è da quin-tar cun in augment considerabel dal traffic tant sin las rodaglias sco er sin via, quai che vegn ad ingrondir il problem. Ins sto er supponer che la mesira da canera supportabla per las vischinas ed ils vischins da las lingias da traffic saja surpassada per part.
Las vischnancas n'èn finanzialmain betg en la situaziun da pudair schliar quest problem. Tenor l'opiniun dals postulants n'è quai er betg lur pensum. Quai è chaussa dal chantun, cunquai ch'il niz da l'economia publica va per la pli gronda part en favur da las singulas regiuns resp. dal chantun. La ristga ed ils dischavantatgs han dentant per regla ils abitants per lung da la via da transit da purtar.
Sin fundament da la situaziun preschentada pretendan ils postulants da la regenza:
1. d'elavurar ina survista da las fricziuns tranter via e rodaglia en il chantun Grischun;
2. da preschentar pussaivladads e meds che megliereschan persistentamain la situaziun;
3. d'elavurar in plan da finanziaziun. Dasper la finanziaziun duai ins er vesair da quest plan entaifer tge spazi da temp ch'ins po schliar il problem;
4. d'explitgar en tge dimensiun che la confederaziun sa participescha a questa finanziaziun senza che l'autezza da las con-tribuziuns vi da las vias vegnia restrenschida entras quai;
5. da preschentar cun tge mesiras da protecziun da la canera ch'ils vischins possian vegnir protegids e co las mesiras cunter canera possian vegnir finanziadas.

Cuira, ils 28 da november 2001
Name: Hardegger, Rizzi, Thöny, Augustin, Battaglia, Beck, Brüesch, Campell, Donatsch, Göpfert, Hübscher, Lemm, Luzi, Möhr, Montalta, Parolini, Suenderhauf, Trachsel, Tremp, Vetsch, Zinsli

Session: 28.11.2001
Vorstoss: rg Postulat

Resposta da la regenza

Da princip fissi giavischaivel, che uschè blers passadis a nivel sco pussaivel pudessan vegnir remplazzads da sur u sutpassadis da vias. Igl è dentant da metter prioritads a vista da las finanzas a disposiziun. Schebain la lingia dal Vereina ha chaschunà tranter Landquart e Claustra relaziuns nunpussaivlas n'è betg cumprovà. La regenza è dentant da la medema opiniun sco ils interpellants ch'ils servetschs da salvament duajan avair la prioritad en cas urgents vers il manaschi da viafier. Quai è en la pratica dentant gia il cas.

Bler pli gravanta che tar passadis da viafier segirads è la situaziun tar blers passadis da viafier na segirads ("na survegliads"). Per quest motiv ha la confederaziun stgaffì l'onn 1991 cun "l'ordinaziun davart contribuziuns per eliminar u segirar passadis a nivel e per autras mesiras per separar il traffic public e privat; ordinaziun per separar il traffic" (DS 725.121) la basa legala per metter a disposiziun meds da la taglia sin ielis minerals per segirar (barrieras automaticas) u per eliminar passadis da viafier.

Cun il conclus da spargn da 1998 ha la confederaziun reducì las contribuziuns per segirar ed eliminar passadis a nivel. Entant ch'ella ha contribuì l'onn 1998 anc 65 milliuns francs, èn previs be anc 12 milliuns francs en il preventiv per 2001. Il mars 2001 èn vegnidas inoltradas en ils parlaments federals intervenziuns correspundentas che vulan effectuar ina correctura resp. in augment da las contribuziuns da la confederaziun. Cun l'intent da pudair cuntinuar pli intensivamain cun il program, ha il schef dal departament da construcziun, traffic e selvicultura, en concordanza cun la conferenza dals directurs da construcziun, planisaziun e da l'ambient sco er da la conferenza dals directurs chantunals dal traffic public, supplitgà la confederaziun instantamein il settember 2001 d'augmentar ils meds da la confederaziun sin almain 50 milliuns francs ad onn. La regenza spetga che la confederaziun augmentia massivamain las contribuziuns per sanar ils passadis a nivel da las viafiers e quai en l'interess da tuts participants al traffic.

Il chantun e la VR disponan da la survista da las cruschadas privlusas tranter vias e VR che vegn iavischada en il postulat. I sa tracta en tut da radund 450 passadis da viafier; da quels vegnan classifitgads da la VR radund 20 objects sco privel moderà fin grond privel. Essend che la finanziaziun n'è betg pli garantida en consequenza dal conclus da spargn da la confederaziun sco er pervi dal quint da vias chantunal deficitar, na poi betg vegnir inditgà entaifer tge temps che las mesiras pon vegnir reali
sadas. Igl è dentant previs da finanziar mesiras pli pitschnas vi da passadis da viafier privlus or dal preventiv current.

Sco igl è vegnì explitgà extendidamain en la resposta dals 23 da favrer 2000 sin l'interpellaziun da deputà Brunner (protocol nr. 258), ha la regenza ina tenuta positiva vers la sanaziun da la canera dal traffic da viafier. Ella ha dentant gia da lez temp remartgà, ch'il Grischun saja tutgà da la canera da la viafier main che quai saja il cas en la media da la Svizra. Las raschuns èn las pli modestas spertadads dals trens da la VR sin trajects libers (3090 km/ha), il dumber da trens relativ pitschen e la dominanza dal traffic da persunas.

Cun la resposta da las dumondas preschentadas sa mussi ch'ils giavischs dal postulat èn gia ademplids, uschia ch'i vegn proponì tenor art. 45a al. 3 da l'urden da fatschenta dal cussegl grond da stritgar il postulat da las pendenzas cun l'assegnaziun da quel.