En il chantun Grischun vegnan mesiradas dapi 1989 las substanzas nuschaivlas en l'aria, e quai sin fundament da la lescha federala davart la protecziun da l'ambient e da l'ordinaziun per mantegnair l'aria pura. En il Mesauc vegnan tegnidas en funcziun permanentamain 3 staziuns da mesiraziun: las staziuns Val Mesauc fondovalle (Roveredo) datiers da la A13 per registrar las substanzas nuschaivlas primaras (oxids da nitrogen, dioxids da nitrogen [NO2] e PM10) sco er l'ozon e la staziun Val Mesauc quota 770 m (Castaneda) per registrar la substanza nuschaivla secundara ozon. Parallelamain a questas staziuns èn vegnidas messas en funcziun l'onn 1999 duas staziuns da mesiraziun a San Vittore. Ultra da quai vegnan mesirads en ulteriurs 13
lieus en la Val Mesauc ils NO2 (cun collecturs passivs). La stad 1998 è vegnida fatga ina retschertga pli gronda davart l'impestaziun d'ozon en il Mesauc. Cun concepir il cataster da las caneras tenor l'ordinaziun davart la protecziun cunter canera (OPC) èn vegnidas fatgas mesiraziuns da la canera en las vischnancas dal Mesauc per lung da la A13.

Las consequenzas da las duas serradas da la ruta dal Gottard A2, chaschunadas ina giada pervia da las lavinas il favrer 1999 ed ina giada pervia da l'incendi en il tunnel da l'october fin il december 2001, sin l'impestaziun cun substanzas nuschaivlas en l'aria e sin il disturbi da canera per lung da la A13 èn vegnidas mesiradas e documentadas. L'uffizi per l'ambient dispona pia da bunas enconuschientschas davart il connex tranter las frequenzas dal traffic (vehichels da persunas e camiuns) e las immissiuns da substanzas nuschaivlas resp. il disturbi da canera. Cun agid da las frequenzas dal traffic pon ins stimar uschia da tuts temps per mintga vitg en la Val Mesauc l'impestaziun da l'aria ed il disturbi da canera. L'impestaziun dependa da la dimensiun dal traffic e vegn influenzada ferm da l'aura (p.ex. il vent, la temperatura).

Resposta a las dumondas

- Dapi ils 19 d'avrigl 2002 ha il chantun en funcziun ina staziun mobila da mesira-ziun per las substanzas nuschaivlas en l'aria en l'auta Mesolcina (a Mesauc) che la confederaziun gida a finanziar.

- Sa basond sin il cataster da las caneras e sin la OPC n'èn betg necessarias paraids da protecziun cunter canera en il Mesauc sco mesira da sanaziun cunter canera da la A13. A chaschun da las proximas renovaziuns da la cuvrida sin la A13 e sin las vias chantunalas applitgescha il chantun dentant cuvridas che fan pauca canera. En connex cun la construcziun nova dal sviament da Roveredo è planisada actualmain la construcziun da paraids resp. da rempars da protecziun cunter canera a Grono. Sco ch'igl è vegnì explitgà en la resposta a l'interpellaziun Hess concernent la protecziun cunter la canera per lung da la A13 durant la sessiun da mars 2002 (CR dals 26 da favrer 2002) examineschan l'uffizi per l'ambient e l'uffizi da construcziun bassa, sche paraids da protecziun cunter canera pudessian vegnir realisadas sco mesiras preventivas. Premissa è il consentiment e la concessiun da contribuziuns da vart da la confederaziun.

- Tut ils resultats da las staziuns da mesiraziun en il Mesauc vegnan publitgads regularmain gia dapi onns, tant en ils rapports da l'uffizi per l'ambient sco er - tar eveniments spezials - tras communicaziuns da pressa. Las datas da mesiraziun stattan a disposiziun a la pressa da tuts temps (p.ex. en l'internet). Quai è enconuschent a las medias grischunas. Il favrer e mez avrigl vegnan infurmadas er las medias tessinaisas davart ils resultats. Igl è dentant chaussa da las medias da publitgar las valurs da las mesiraziuns.

- L'execuziun normala da la legislaziun davart la protecziun da l'ambient e da las auas è ina incumbensa permanenta er en il Mesauc. Per reducir la grevezza per l'ambient tras il traffic sin la A13 è la regulaziun dal traffic che vegn pratitgada oz ina mesira efficazia, perquai ch'ella restrenscha il dumber dals camiuns che traversan la Val Mesauc e San Bernardin sin maximal var 1200 per di.

- Sin fundament da las davosas respostas dal cussegl federal a diversas intervenziuns parlamentaras resta valaivla la regulaziun a direcziun unica per il traffic pesant al Gottard ed al San Bernardin er a pli lunga vista. Uschia è il chantun sfurzà er vinavant da fermar ils camiuns a Valragn ed en il Mesauc.

- L'interess da la regenza d'engaschar persunal cun enconuschientschas dal talian s'exprima en las publicaziuns da las plazzas. Persunas che s'occuppan da pro-blems tecnics sco ch'els èn da schliar p.ex. per exequir las prescripziuns davart mantegnair l'aria pura e davart la protecziun cunter canera, vegnan dentant engaschadas en emprima lingia pervia da lur enconuschientschas professiunalas specificas.


Datum 23 d'avrigl 2002