Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 09.10.2002
Dapi l'entschatta da l'onn 2002 vegnan las rentas da l'assicuranza d'invaliditad e da l'assicuranza per vegls e survivents suttamessas per 100 pertschient a la taglia e betg pli sco enfin ussa per 80 pertschient. Quai è ina directiva da la confederaziun en il rom da l'armonisaziun da taglia. Quest'armonisaziun da taglia maina las retschavidras/ils retschaviders da la AVS/AI senza retenziuns en misergia d'existenza, perquai che questas persunas pajan oz considerablamain dapli taglia <br>-senza survegnir in franc dapli. Quai tutga zunt ferm persunas cun impediments e persunas pli veglias che ston viver mo da la AVS/AI.

Entras la lescha d'armonisaziun da taglia na vulevan ins franc betg gist auzar la grevezza fiscala tar las pitschnas entradas da renta.

Bleras persunas impedidas n'han betg ina cassa da pensiun. Per ellas ston las prestaziuns supplementaras (PS) surpigliar la funcziun da la segunda pitga. Las PS duain -là nua che sulettamain cun las rentas da la AVS/AI n'è ina-garanzia da l'existenza commensurada betg pussaivla per persunas impedidas ed attempadas -garantir tala. Quai è maldeschent, sche las PS vegnan puspè fatgas turnar enavos per part entras pli autas taglias. I fiss er d'evitar che persunas cun ina pitschna entrada da renta crodan or da la reducziun da las premias da las cassas da malsauns senza retrair in sulet franc d'entradas supplementaras; pertge cun l'imputaziun totala da las rentas vegnan uss mussadas entradas pli grondas sin il palpiri, entant che las effectivs relaziuns da las entradas na midan betg.

La nov'imposiziun fiscala da las rentas chargia las persunas cun pitschnas entradas gist traidubel:

- Ellas ston pajar dapli taglia, perquai che las rentas vegnan suttamessas a la taglia cun 100 pertschient.

- Lur deducziun sociala da fin uss scroda.

- La reducziun da las premias da las cassas da malsauns pon scrudar cumplettamain u per part. Exempels mussan che la nova grevezza fiscala per las retschavidras/ils retschaviders da la AVS/AV pon muntar a bler dapli che 20 pertschient, en cas singuls schizunt enfin passa 200 pertschient.

Exempel:

Avant la revisiun da la lescha da taglia:
<br><br>

<table width="100%" border="0" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>renta</td>
<td>pajar taglia per 80%</td>
<td>deducziuns socialas</td>
<td>entradas suttamessas a la taglia</td>
<td>taglia chantunala per onn </td>
</tr>
<tr>
<td height="22">fr. 24'000</td>
<td height="22">fr. 19'200</td>
<td height="22">fr. 3'900</td>
<td height="22">fr. 15'300</td>
<td height="22">fr. 290 </td>
</tr>
<tr>
<td height="22"> </td>
<td height="22"> </td>
<td height="22"> </td>
<td height="22"> </td>
<td height="22"> </td>
</tr>
<tr>
<td height="22" colspan="5">Suentar la revisiun da la lescha da taglia:</td>
</tr>
<tr>
<td>renta</td>
<td>pajar taglia per 100%</td>
<td>deducziuns socialas</td>
<td>entradas suttamessas a la taglia</td>
<td>taglia chantunala per onn </td>
</tr>
<tr>
<td height="22">fr. 24'000 </td>
<td height="22">fr. 24'000</td>
<td height="22">fr. 00</td>
<td height="22">fr. 24'000</td>
<td height="22">fr. 738</td>
</tr>
</table>
<br><br>
augment da taglia = 254%!

Ils moziunaris envidan la regenza da far las correcturas correspundentas per dismetter puspè las nungiustifitgadas grevezzas supplementaras menziunadas da las retschavidras/ils retschaviders da la AVS/AV senza retenziuns.

Cuira, ils 9 d'october 2002

Name: Demarmels, Geisseler, Schütz, Ambühl, Arquint, Biancotti, Bisculm, Bucher, Büsser, Casanova (Vignogn), Caviezel (Cuira), Cavigelli, Dermont, Fallet, Farrér, Frigg, Giuliani, Jäger, Koch, Lardi, Locher, Loepfe, Luzio, Noi, Pfenninger, Pfiffner, Quinter, Schmid (Val S. Pieder), Tremp, Walther, Zindel

Session: 09.10.2002
Vorstoss: rg Motion


Resposta da la regenza

Ils moziunaris crititgeschan la chargia supplementara per rentier(a)s ch'è sa resultada or da la davosa revisiun parziala da la lescha da taglia. Els pretendan ina dismessa da las chargias supplementaras nungiustifitgadas.

La chargia supplementara ch'è vegnida crititgada sa resulta d'ina vart or da l'annullaziun da la deducziun per rentier(a)s che vivan sulet(ta)s cun pitschnas entradas e da l'autra vart or da l'imposiziun totala da taglia. Tuttas duas midadas èn vegnidas fatgas perquai ch'ellas èn vegnidas prescrittas dal dretg federal sfurzant, q. v. d. da la lescha federala davart l'armonisaziun da las taglias directas dals chantuns e da las vischnancas. Cuntrari a l'opiniun dals moziunaris è ina chargia supplementara da las/dals rentier(a)s vegnida intenziunada sapientivamain, entant ch'ils privilegis da taglia da pli baud èn vegnids abrogads ed in tractament egual da las/dal rentier(a)s cun las autras persunas obligadas da pajar taglia è vegnì normà. Questa chargia pli gronda è er vegnida preschentada e motivada detagliadamain en il messadi al cussegl grond (messadis carnet nr. 7 / 1998-99, pagina 218 e 253 sco er 220 e 256). Las explicaziuns da lez temp sa demussan er vinavant sco correctas e gistas; ellas n'èn betg vegnidas messas en dumonda durant las discussiuns dal cussegl grond.

L'imposiziun totala da taglia da las rentas da la AVS è tant sut il puntg da vista da l'imposiziun tenor la capacitad economica (art. 127 al. 2 CF) sco er sut tal dal tractament d'egualitad giuridica (art. 8 al. 1 CF) objectivamain dretga. La lescha federala na permetta ultra da quai nagina deducziun per rentier(a)s en modestas relaziuns economicas essend ch'i sa tractass en quest connex d'ina deducziun anorganica, la quala fiss scumandada tenor la lescha d'armonisaziun da taglia (art. 9 al. 4 LATD).

La nova concepziun per rentier(a)s è però er motivada en la chaussa: rentier(a)s n'han economicamain betg pli pitschna capacitad da prestaziun ch'autras persunas obligadas da pajar taglia cun las medemas entradas e cun las medemas relaziuns.

Ultra da quai pon las contribuziuns a la AVS vegnir deducidas cumplettamain, quai che pretenda er lur imposiziun totala da taglia.

La lescha d'ozendi po manar latiers che persunas obligadas da pajar taglia, las qualas survegnan prestaziuns supplementaras, vegnan suttamessas a la taglia. Uschenavant ch'i succeda tras quai in'imposiziun da taglia en il minimum d'existenza po la deducziun da taglia vegnir impedida entras ina dumonda da relasch. En il rom d'ina proxima revisiun da la lescha ston ins examinar, sche en quests cas po in relasch da taglia vegnir concedì uffizialmain. En quest connex ston ins en spezial resguardar ch'in tractament d'egualitad giuridica da tut las persunas obligadas da pajar taglia possia vegnir garantì. En general vegn ins a stuair examinar en connex cun l'adattaziun da l'imposiziun da taglia da las famiglias a la lescha federala che vegn revedida, sche la reglamentaziun confurma a la lescha d'ozendi maina ad in'imposiziun da taglia en il sectur dal minimum d'existenza. Questa dumonda na pertutga però betg mo las/ils rentier(a)s, mabain tut las persunas obligadas da pajar taglia ch'èn en relaziuns cumparegliablas.

Resumond pon ins constatar che la chargia supplementara da las/dals rentier(a)s ch'è vegnida crititgada è ina consequenza directa dal dretg federal sfurzant. Ditg cun auters pleds n'è betg pussaivla a basa da las directivas da la confederaziun ina transposiziun da las correcturas pretendidas en la moziun. Ins po dentant examinar, sch'ins po stgaffir per las/ils retschavidras/-ders da prestaziuns supplementaras tenor las ponderaziuns precedentas uffizialmain in relasch da taglia.

La regenza è pronta d'acceptar la moziun en il senn da questas explicaziuns sco postulat.

Datum: 29 d'october 2002