Navigation

Inhaltsbereich

Postulat Loepfe concernent l'abrogaziun da la coeducaziun obligatoria en l'instrucziun da lavur a maun

Sessiun: 24.03.2003
Dapi l'entschatta da l'onn da scola 1992/93 è vegnida introducida pass per pass l'instrucziun coeducativa da lavur a maun. En questa instrucziun vegnan mattatschas e mattatschs instruids obligatoriamain communablamain en ils roms “lavur a maun textil” e “zambregiar”.
Suenter entant prest 10 onns realisaziun sin il stgalim da la scola primara constateschan las postulantas ed ils postulants che la proposta da l'egualitad stricta en il senn d'in sforz serva bain en la teoria, en la pratica vegn ella però refusada pli e pli dals geniturs dals scolars. Las postulantas ed ils postulants tiran or da quai la conclusiun che la proposta da sforz saja da metter en dumonda. Ins sto però menziunar cleramain che las postulantas ed ils postulants na sa mettan betg encunter la coeducaziun sezza, mabain encunter il sforz per las scolaras ed ils scolars, da stuair visitar tant la lavur a maun textil sco er zambregiar. Las postulantas ed ils postulants considereschan sco nuncunvegnent che per exempel ils mattatschs ston emprender a far chaltschiel encunter lur atgna voluntad ed encunter la voluntad dals geniturs. Quai tant dapli che quella capacitad n'è er ord vista sociala e sociopolitica betg sa demussada sco necessaria.
Las postulantas ed ils postulants envidan perquai la regenza d'adattar las disposiziuns correspundentas uschia che l'instrucziun coeducativa da lavur a maun succedia sin basa voluntara. Quai po vegnir realisà eventualmain cun ina correspundenta pussaivladad d'eliminar.

Cuira, ils 24 da mars 2003

Name: Loepfe, Butzerin, Geisseler, Battaglia, Brunold, Büsser, Capaul, Casanova (Vignogn), Cathomas, Conrad, Dalbert, Donatsch, Farrér, Federspiel, Giovannini, Göpfert, Gross, Hartmann, Hübscher, Kehl, Lemm, Luzio, Maissen, Marti, Möhr, Nigg, Parolini, Plozza, Ratti, Righetti, Sax, Schmid (Val S. Pieder ), Stoffel, Thomann, Trachsel, Tscholl, Walther, Zegg

Session: 24.03.2003
Vorstoss: rg Postulat


Resposta da la regenza

L'artitgel d'egualitad en la constituziun federala (art. 8 al. 3, cf. l'art. 4 al. 2 vCF) furma la basa d'ina moziun assegnada l'onn 1982 dal cussegl grond, la quala pretenda per il temp da scola obligatori per mattatschas e mattatschs la medema scolaziun cun ils medems roms obligatoris e facultativs. En il decurs dals ultims dus decenis èn vegnids revedids en il senn da questa moziun tant ils canons da roms fixads en l'ordinaziun executiva tar la lescha da scola sco er ils uraris ed ils plans d'instrucziun dals differents tips da scola da las scolas popularas. En il rom da questa revisiun è tranter auter vegnì elavurà e realisà in concept per l'introducziun da l'instrucziun coeducativa da lavurs a maun e d'economia da chasa. Durant ils onns 1993 1997 han gì lieu en tut las regiuns dal chantun correspundentas occurrenzas da curs.

Suenter in'empria sceptica tar las persunas d'instrucziun han ins realisà pli e pli che la focusaziun da la coeducaziun en il sectur spezial lavurs da maun sappia mo avair caracter exemplaric e che quai stoppia vegnir vesì en in connex surordinà. Coeducaziun è in princip d'instrucziun che na sa lascha betg restrenscher als roms zambregiar, lavurs a maun textil ed economia da chasa. Il giavisch principal è ina scolaziun cumplessiva che cumpiglia sper las prestaziuns cognitivas er autras abilitads, capacitads e cumportaments dals giuvenils. Il princip d'integrar en l'activitad d'instrucziun “chau, cor e maun” è er davant il fund da las differentas refurmas che capitan il mument fitg actual. El percurra ils plans d'instrucziun da tut ils roms d'instrucziun.

En l'instrucziun da lavurs a maun manada en moda coeducativa sa manifestescha la promoziun cumplessiva da las scolaras e dals scolars en ina moda tut speziala. Lavurs a maun textil e zambregiar armoniseschan fitg stretg in cun l'auter en il plan d'instrucziun. Il “far chaltschiel” ch'è menziunà en il postulat è in singul element en in vast program multifar cun stretgas colliaziuns.

Ils plans d'instrucziun da las scolas popularas vegnan examinads periodicamain ed adattads correspundentamain, sch'i fa da basegn. Ils proxims onns vegn il departament ad examinar la cumposiziun dals roms sco er il dumber da las uras obligatorias da las scolas popularas areguard ina armonisaziun interchantunala. L'examinaziun vegn er a resguardar las pli actualas enconuschientschas pedagogicas sco er la chargia totala dals pertutgads.

L'observaziun dal plan d'instrucziun vegn survegliada en il chantun da la surveglianza da scola. Eventuals sbagls en il sectur da la realisaziun vegnan discussiunads e mess en urden u directamain cun las singulas persunas d'instrucziun e sch'i fa da basegn cun las correspundentas autoritads cumpetentas da scola.

Ina stretga orientaziun dal patratg da scolaziun al princip d'utilitad fiss fallà per las scolas popularas. Ella cuntraschess a l'intent da promover en moda la pli cumplessiva pussaivla las vastas capacitads, abilitads ed ils cumportaments da las mattatschas e dals mattatschs. Ina realisaziun dal giavisch formulà en il postulat, da metter l'instrucziun coeducativa da lavurs a maun gia sin il stgalim da la scola primara sin ina basa facultativa manass ad ina avertura prematura dals uraris. Ultra da quai avessan ins cunzunt en scolas primaras pli pitschnas e classas pitschnas da quintar cun considerablas difficultads organisatorias.

A basa da questas ponderaziuns recumonda la regenza al cussegl grond da refusar il postulat.

Datum: 29 d'avrigl 2003