Dumonda Biancotti concernent la recepziun da la via engiadinaisa en la rait da las vias naziunalas
Sessiun: 11.02.2004
En la procedura da consultaziun tar il plan secturial federal "via" dumonda la regenza grischuna la confederaziun da recepir la via engiadinaisa en la rait da las vias naziunalas.
Considerond las reducziuns massivas dals meds federals per la construcziun ed il mantegniment da la rait da vias dal Grischun è questa dumonda tuttavia giustifitgada areguard la politica da finanzas. En ina regiun ecologicamain sensibla e dependenta dal turissem sveglia la pussaivladad d'engrondir la via engiadinaisa fin al nivel d'ina via naziunala però temas chapaivlas e giustifitgadas da vegnir tschiffà d'ina lavina da camiuns.
Il cler resultat da la votaziun dals 8 da favrer 2004 tar il cuntraproject a l'iniziativa avanti na lascha betg pli dubitar che la gronda maioritad da la populaziun è ordvart sensibilisada areguard il traffic da vitgira pesant che traversa las Alps e ch'ella refusescha cler e net in augment da tal sin nossas vias.
En connex cun la reclassificaziun intenziunada da la via engiadinaisa s'imponan las suandantas dumondas:
1. È la regenza er da l'avis che la via engiadinaisa duaja vegnir tegnida libra tant sco pussaivel dal traffic da vitgira da transit?
2. Constatti ch'il chantun na po praticamain prender nagina influenza pli sin l'engrondiment e sin il diever da las vias naziunalas?
3. Tge mesiras ha la regenza prendì resp. ha ella l'intenziun da prender per garantir che la via engiadinaisa na vegnia betg engrondida sin il nivel d'ina ruta attractiva da transit u da guntgida per il traffic da vitgira pesant e na possia betg vegnir charrada dal traffic da vitgira da transit?
Cuira, ils 11 da favrer 2004
Name: Biancotti
Session: 11.02.2004
Vorstoss: rg Anfrage
Resposta da la regenza
Cun il plan secturial "traffic" vul la confederaziun intermediar d'ina vart ina vista generala da las finamiras, da las prioritads e dals princips surordinads tenor ils quals ella tracta las incumbensas cun effect sin il territori en il sectur dal traffic, e da l'autra vart tge consequenzas ch'i sa dattan da quai per la planisaziun dals meds da traffic. La part "vias" tracta ils suandants temas:
- finamiras d'ina politica d'infrastructura persistenta en il sectur dal traffic sin via e dal traffic plaun;
- fixar las cundiziuns da basa principalas per il manaschi ed il svilup ulteriur da la rait da vias d'impurtanza surordinada;
- pretensiuns davart la planisaziun, la construcziun ed il manaschi da raits e stabiliments ch'én d'ina impurtanza considerabla or dal puntg da vista da la politica da traffic da la confederaziun.
En il rom dal process da planisaziun ha gì lieu l'onn passà en tut la Svizra ina consultaziun per la part da concept dal plan secturial "vias". Cun la consultaziun dals 24 da mars 2003 (CR nr. 392) ha la regenza giuditgà en moda critica quest sboz dal plan secturial. Ella ha spezialmain rendì attent ch'il sboz sa drizzia oravant tut tenor las aglomeraziuns e ch'el resguardia memia pauc la regiun champestra e sias premissas d'avertura. Perquai ha la regenza tranter auter pretendì che la via engiadinaisa e cun ella la via dal Partenz e la via sursilvana stoppian vegnir integradas en la rait da basa e betg en la rait da cumplettaziun. Cun la designaziun d'ina via sco via da la "rait da la via federala" n'è però colliada nagina pretensiun al standard d'engrondiment. Però dastgass la rait da basa correspunder en l'avegnir a la rait da las vias naziunalas e la rait da cumplettaziun a las vias principalas svizras. Las consequenzas da questa classificaziun èn impurtantas per la finanziaziun da la construcziun, dal mantegniment e dal manaschi da la rait da vias.
Davart las dumondas fatgas s’exprima la regenza pia sco suonda:
1. La regenza è er da l'avis dal dumandader che la via engiadinaisa duaja vegnir tegnida libra tant sco pussaivel dal traffic da vitgira da transit. Pervi da sia impurtanza concernent la cuntanschibladad d'ina regiun gronda da turissem ed uschia per il traffic da persunas spetga la regenza da la reclassificaziun da la via engiadinaisa meglras premissas per l'avertura da las regiuns champestras.
2. La construcziun, il mantegniment ed il manaschi da las vias naziunalas èn actualmain incumbensas communablas da la confederaziun e dals chantuns. La soluziun nova tenor la refurma da la gulivaziun da finanzas e da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns prevesa da zavrar las incumbensas, uschia che la cumplettaziun da la rait concludida, l'engrondiment da la rait cun integrar novs trajects, il mantegniment sco er il manaschi da las vias naziunalas vegnia surdà plainamain a la confederaziun, e quai tant per la finanziaziun sco er per l'adempliment da las incumbensas. L'influenza dal chantun sin projects d'engrondiment da la rait da las vias naziunalas restass garantida en il rom da la procedura da planisaziun e da l'exposiziun publica dals plans. La tema che la confederaziun pudess da quel temp engrondir la via engiadinaisa per il traffic da vitgira da transit para a la regenza però d'esser pauc realistica. In tal cumportament cuntrastass gia al spustament dal traffic da vitgira che traversa las Alps concludì e pretendì repetidamain da las votantas e dals votants.
3. Gia pervi da sia situaziun geografica, pervi da las distanzas da transport e da las colliaziuns mancantas a las axas da transit dal nord al sid da l'Europa, spezialmain però pervi da sias cundiziuns topograficas da basa n'è la via engiadinaisa cun ses pass cunfinants betg adattada per il traffic da vitgira da transit, e quai gnanc sco ruta da sviament. Eventualmain fiss il chantun autorisà, sa basond sin l’art. 3 al. 4 LTV, da decretar restricziuns da traffic per proteger la populaziun u las vias – sco per exempel il scumond per camiuns cun chars annexs da charar sur il pass dal Malögia – e disposiziuns per reglar il traffic, uschenavant che quellas èn necessarias, stattan en ina relaziun e n'èn betg discriminantas.
16 da mars 2004