Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa da fracziun da la PLD Hanimann concernent l'englais tempriv

Sessiun: 20.04.2004
Il cussegl grond ha approvà l'introducziun dal talian tempriv en la scola primara. Sin basa da ponderaziuns regiunal-politicas e culturalas è vegnida dada la preferenza al talian sco lingua da contact avant l'englais ed il franzos. Sin il stgalim superiur da la scola populara èn vegnidas introducidas a partir da l'onn da scola 2002/2003 ina lingua chantunala e l'englais. La conferenza svizra dals directurs chantunals da l'educaziun publica (CDEP) ha uss concludì d'introducir fin il pli tard l'onn 2010 l'englais tempriv ensemen cun ina lingua naziunala en la scola primara. Intgins chantuns ed il principadi da Liechtenstein han gia rimnà las emprimas experientschas ch'èn stadas tuttavia positivas. En connex cun las recumandaziuns da la CDEP constatescha il departament d'educaziun dal Grischun ch'i na dettia nagin basegn d'agir acut en noss chantun.

L'impurtanza da l'englais en il mund odiern da lavur, scolaziun e temp liber è incontestada. Per che tut ils uffants survegnian la schanza d'emprender englais, sto la scola populara prevair a temp questa purschida. Plinavant è la motivaziun per l'englais bler pli gronda che per mintga autra lingua estra. Il Grischun sco chantun da turissem fa bain da dar il pais necessari a la lingua mundiala englais.

L'englais duess perquai esser l'emprima lingua estra tempriva en il Grischun tudestg. Il talian duess vegnir purschì vinavant en il Grischun tudestg almain per scolaras e scolars pli ferms sco segunda lingua estra tempriva. Per coordinar meglier cun las parts rumantschas e talianas dal chantun e per utilisar meglier las ressursas talianas da la magistraglia pon las incumbensadras ed ils incumbensaders er s'imaginar la successiun cuntraria da las linguas estras temprivas. En quest connex duain vegnir resguardadas las prioritads culturalas e socialas en il Grischun rumantsch e talian.

La chargia per las scolaras ed ils scolars sto vegnir tematisada. L'annullaziun d'auters cuntegns d'instrucziun sto vegnir examinada per gudagnar las uras d'instrucziun necessarias tar l'introducziun da duas linguas estras temprivas obligatorias. Persunas d'instrucziun d'englais qualifitgadas ed effizientas na ston betg en mintga cas esser persunas d'instrucziun da la scola primara. La preparaziun da las persunas d'instrucziun per l'englais tempriv sto vegnir cumenzada immediatamain.

Las incumbensadras ed ils incumbensaders intimeschan la regenza da far las preparaziuns per introducir e realisar il pli tard l'onn da scola 2010/11 l'englais sco lingua estra tempriva. Las adattaziuns necessarias da la lescha ston vegnir suttamessas fin l'onn 2007 al cussegl grond. La cumissiun permanenta per furmaziun e cultura sto vegnir infurmada davart las lavurs currentas.

Cuira, ils 20 d'avrigl 2004

Name: Hanimann, Bachmann, Bär, Barandun, Bischoff, Bühler-Flury, Casanova (Cuira), Christ, Claus, Donatsch, Feltscher, Joos-Buchli, Kessler, Krättli-Lori, Marti, Meyer-Grass (Claustra), Michel, Perl, Robustelli, Thomann, Tramèr, Wettstein, Pool, Hartmann (Cuira)

Session: 20.04.2004
Vorstoss: rg Auftrag


Resposta da la regenza

A medem temp sco las lavurs en singuls chantuns ha la conferenza svizra dals directurs chantunals da l'educaziun publica (CDEP) publitgà finamiras communablas per l'instrucziun da linguas en la scola obligatoria. Per gronda part duessan quellas vegnir cuntanschidas fin l'onn da scola 2016/17 en l'entira Svizra. I vegn postulà d'emprender duas linguas estras ina lingua naziunala sco er l'englais durant il temp da scola obligatori; e l'instrucziun da domaduas linguas duai cumenzar sin il stgalim primar. En la communicaziun da pressa da la CDEP dals 31 da mars 2004 vegn menziunà cler e net ch'i valian pervi da las situaziuns specificas da las linguas mintgamai regulaziuns divergentas en il chantuns Tessin e Grischun.

En la Svizra tudestga ha l'instrucziun da linguas estras sin il stgalim da scola primara ina tradiziun d'almain ventg onns, entant ch'il Grischun tudestg ha resguardond ses ambient linguistic cunfinant introducì l'instrucziun d'ina segunda lingua (ISL) pir l'onn 1999. Il project da la ISL va a fin la fin da l'onn 2004. In'evaluaziun dals emprims resultats ha tranter auter mussà ch'igl exista per las persunas d'instrucziun er per ils onns vegnints in basegn da furmaziun supplementara cun cleras finamiras e ch'igl è necessari da far ina introducziun en in nov med d'instrucziun. Ina furmaziun supplementara senza interrupziun en il sectur da l'englais engrevgiass enormamain il sistem da scola dal Grischun en vista a la gronda quantitad da projects da svilup da scola ch'èn gia instradads.

Da vart da la pratica sa fa sentir en tut la Svizra tudestga ina resistenza massiva cunter l'introducziun da duas linguas estras sin il stgalim primar. En quest connex stattan cunzunt ponderaziuns pedagogicas en il center. En il chantun Turitg vegn dà fadia tras ina iniziativa dal pievel da sfurzar che mo ina lingua estra vegnia francada sin il stgalim primar. En il chantun Lucerna datti cuntraversas politicas pervi da la francaziun da duas linguas estras sin il stgalim primar. En il chantun Appenzell dadens èn gia vegnidas prendidas decisiuns preliminaras per ina suletta lingua estra sin il stgalim primar. En auters chantuns vegn manada la discussiun davart la medema dumonda en moda per part fitg cuntraversa. A curta vista dastgass ina decisiun solida vegnir prendida mo cun resalvas. Dal puntg da vista scientific na datti naginas enconuschientschas cumprovadas che plaidan cleramain per ina u per duas linguas estras sin il stgalim primar.

La CDEP elavura actualmain in project che vul fixar standards per singuls secturs spezials (lingua da standard, linguas estras, matematica) a la fin da tscherts stgalims da scola, cunzunt dentant a la fin dal temp da scola obligatori. Quests standards èn la basa per il svilup da novs plans d'instrucziun generals; en il cas ideal plans d'instrucziun generals per las regiuns (linguisticas). A lunga vista è pia il "output" a la fin dal temp da scola obligatori decisiv per ademplir in concept da linguas armonic. Sche finamiras cumparegliablas pon vegnir cuntanschidas sin differentas vias per exempel tras differentas dotaziuns da lecziuns è il cumenzament da la lingua estra respectiva da segunda impurtanza.

Sut l'aspect dals resultats dal studi PISA ha la promoziun da la lingua da standard l'emprima prioritad. Per ils giuvenils da la Svizra tudestga è quella dentant gia l'emprima lingua estra. Resguardond quest fatg vegn relativà in pau il concept da linguas da la CDEP en vista a l'onn 2016/17.

Cun ses concept da linguas che po vegnir cumplettà a moda flexibla n'ha sa mess il chantun Grischun fin uss nagins impediments en il context interchantunal. Il departament d'educaziun vegn a persequitar attentamain tut ils svilups surregiunals e naziunals concernent il sectur da linguas estras e proponer mesiras correspundentas da realisaziun, sch'i sa mussan scleriments. En il sectur da scolaziun ha la regenza ultra da quai garantì cun il plan da studi per la scolaziun da persunas d'instrucziun da la scola primara a la scol'auta professiunala da pedagogia, che las studentas ed ils students pon acquistar la qualificaziun per instruir englais. Sche l'incumbensa da fracziun qua avant maun vegniss acceptada, vegniss restrenschida nunnecessariamain la libertad d'agir ch'è vinavant necessaria a favur d'ina purschida da linguas estras coordinada sin plaun chantunal ed interchantunal.

Da las explicaziuns resulta che l'incumbensa da fracziun da la PLD concernent l'englais tempriv na po betg vegnir ademplida per motivs pedagogics e pratics. La regenza propona perquai da refusar l'incumbensa.

Datum: 2 da fanadur 2004