Il sectur da la tecnologia d'infurmaziun (TI) d'interpresas u d'autras organisaziuns daventa adina pli cumplex ed occupa savens ina rolla dominanta sco instrument da producziun. Giavischs da la clientella, prescripziuns regulatorias, il svilup tecnic sco er ils conturns economics accelereschan las midadas en il sectur da la TI. Quai vala spezialmain er per ils prestaders da servetschs da finanzas. Circa 1/3 dals custs ch'ina banca ha, derivan actualmain dal sectur da la TI, quai che suttastritga l'impurtanza d'ina organisaziun effizienta da la TI per la cumpetitivitad d'in institut. Per mantegnair lur cumpetitivitad ston actualmain tant interpresas privatas sco er publicas far sfurzadamain ils pass dal svilup tecnic en connex cun la TI che tutga tar il manaschi. Pertutgads da quai èn er ils instituts autonoms da dretg public dal chantun Grischun sco la banca chantunala grischuna (BCG), ils servetschs psichiatrics dal Grischun (SPGR), il center da furmaziun per la sanadad ed ils fatgs socials (CSS), l'institut d'assicuranza sociala (IAS) e l'institut d'assicuranza d'edifizis (IAE).

L'economia da finanzas ed uschia er las bancas sa chattan en ina fasa rasanta da midada. La BCG sco institut da banca ch'è suttamess a la concurrenza è pertutgà da quai en moda spezialmain ferma, cunzunt er en l'uschenumnà sectur da la TI. En quest sectur datti restructuraziuns, midadas e raziunalisaziuns. Las renovaziuns ch'èn colliadas cun quai areguard la tecnica ed areguard il sistem en furma d'agens svilups e d'ina elavuraziun isolada surpassan la forza d'investiziun d'ina interpresa da la grondezza da la BCG. I dat in'allontanaziun da soluziuns individualas en direcziun da soluziuns da standard. Uschia è la banca actualmain anc in dals instituts rars che maina ses sectur da la TI anc en moda autonoma e che n'ha fin ussa betg tschertgà ina cooperaziun u ina partenanza en questas dumondas. Il svilup ed in sguard sin il martgà mussan dentant cleramain ch'il futur da la tecnologia d'infurmaziun che concerna il manaschi sto vegnir realisà en cuminanza. Igl è pussaivel che quai chaschuna ina reducziun da plazzas da lavur en il sectur tecnic. La BCG sa stenta d'evitar questa reducziun da plazzas da lavur. Ella na po dentant betg guntgir sco unica quest svilup che predominescha l'economia da finanzas. La fin da november 2004 vegn probablamain decidì cun tge partenari che la banca vul prender per mauns l'avegnir da la TI. Las relaziuns concernent l'interpresa e l'economia da manaschi pretendan pass davent da l'atgna soluziun vers ina soluziun cooperativa. Uschia duai vegnir garantì che la posiziun da l'institut na vegnia betg engrevgiada da dischavantatgs da concurrenza. La BCG vegn a sa stentar cun tutta forza da mantegnair en il Grischun uschè bleras plazzas da lavur sco pussaivel ch'èn pertutgadas da quest process. Tractativas correspundentas cun vista ad in resultat positiv vegnan manadas.
Tut las plazzas da lavur internas ed externas dal sectur da la TI dals SPGR e dal CSS sa chattan en il Grischun. Il IAE retira ina part da las prestaziuns d'ordaifer il chantun. Excorporaziuns n'èn planisadas naginas tar quests instituts. Il IAS retira ina part da las prestaziuns da servetsch ordaifer il chantun ed ha decidì en uniun cun 17 auters instituts chantunals da transferir il lieu dal center da calculaziun ordaifer il chantun.


Las dumondas

1. Gea, il privel exista ch'instituts dal chantun sez na pon betg tegnair tut las plazzas da lavur dal sectur da la TI en il Grischun. Realisticamain ston ins schizunt far quint cun quai.

2. Grondezzas da manaschi raschunaivlas vegnan actualmain cuntanschidas cun realisar soluziuns da branscha e betg cun fusiunar differentas branschas. Ina fusiun da differentas branschas entaifer il Grischun n'è perquai betg la finamira ord vista dal sectur da la TI.

3. En connex cun applicaziuns da la TI èsi actualmain savens uschia ch'i vegnan duvradas applicaziuns da standard (soluziuns da branscha). Soluziuns individualas vegnan sviluppadas mo, sch'i na stattan a disposiziun naginas soluziuns da standard adattadas. En cas ch'il sectur da la TI vegnia reorganisà, sa tracti er tar ils instituts da dretg public dal chantun da chattar en emprima lingia la soluziun la pli adattada ed effizienta. Natiralmain vegn resguardà latiers l'interess da l'economia publica da mantegnair en il chantun uschè bleras plazzas da lavur dal sectur da la TI sco pussaivel.

En connex cun la surdada d'incaricas èn ils instituts autonoms da dretg public dal chantun suttamess da princip a la lescha da submissiun. Exceptada da quai è mo la BCG. La regenza na prenda nagina influenza directa sin la gestiun operativa dals instituts.

4. La regenza n'ha a disposiziun nagins instruments che pussibiliteschan ina intervenziun directa en l'activitad commerziala dals instituts autonoms da dretg public. Las represchentantas ed ils represchentants chantunals en ils gremis da quests instituts fan dentant valair ils interess dal chantun concernent l'economia publica. Las commembras ed ils commembers dal cussegl da banca da la BCG vegnan elegids dal cussegl grond, uschia che er la vista chantunala possia vegnir integrada en l'activitad da la BCG, uschenavant ch'i na sa tracta betg da fatgs puramain operativs ch'èn surdads a la direcziun da la banca.

Datum: 21 d'october 2004