Dumonda Augustin concernent la libra circulaziun da persunas cun la UE
Sessiun: 08.12.2004
Dapi il 1-6-2004 vala la segunda fasa da la libra circulaziun da persunas tranter la Svizra e la UE. Ina controlla generala da las cundiziuns da salari e da lavur n'ha betg pli lieu dapi lura. Sco che emprims rapports mussan, n'hai betg dà quella unda d'immigraziun tras lavurantas e tras lavurants da la UE ch'era vegnida temida qua e là. Il dumber da cunfinarias e da cunfinaris para dentant tuttina d'esser s'augmentà considerablamain. En quest connex vegn la regenza envidada da respunder las sequentas dumondas:
1. Quantas persunas da la UE èn en cumparegliaziun cun ils dus onns precedents immigradas totalmain en Svizra resp. en il Grischun dapi il 1-6-2004 fin al mument che questa dumonda vegn respundida?
2. Per tge procentuala èn s'augmentads ils burgais e las burgaisas da la UE ch'èn sa domiciliads en il Grischun dapi l'introducziun da l'emprima fasa da la libra circulaziun da persunas?
3. Quantas controllas ha l'uschenumnada cumissiun tripartita fatg dapi il 1-6-2004 e tgeninas èn las constataziuns e las enconuschientschas ch'ins ha pudì far?
4. Datti gia registraziuns statisticas davart abus? Sche gea, tgenins èn ils resultats?
Cuira, ils 8 da december 2004
Name: Augustin, Cavigelli, Zegg
Session: 8.12.2004
Vorstoss: rg Anfrage
Resposta da la regenza
Ils contracts bilaterals èn entrads en vigur il 1-6-2002. Dapi il 1-6-2004 na vegnan controllads nagins contracts da lavur pli en il rom da la procedura d'annunzia resp. da permissiun. Per impedir che las cundiziuns da salari e da lavur localas e da la professiun vegnian violadas, vegnan exequidas las mesiras accumpagnantas dapi la mesadad da l'onn 2004.
In augment dal dumber da permissiuns da cunfinari na po almain per il chantun Grischun betg vegnir constatà. Il dumber da las permissiuns da cunfinari concedidas è schizunt sa reducì en cumparegliaziun cun ils onns 2000 e 2001. Quai stat dentant er connex cun il fatg che las permissiuns da cunfinari per relaziuns da lavur da plirs onns vegnan mintgamai dadas dapi l'entrada en vigur dals contracts bilaterals directamain per tschintg onns.
Respostas a las dumondas:
1. Per motivs dal sistem tecnic sa laschan eruir las cifras chantunalas per singuls mais mo cun custs sproporziunadamain gronds. Perquai vegnan cumparegliadas qua sutvart mo valurs per mezs onns. Dal 1-6-2002 fin ils 31-12-2002 èn vegnidas concedidas en il chantun Grischun 1'389 permissiuns per in onn a burgaisas e burgais da la UE/AECL. En questas cifras èn er cuntegnidas transfurmaziuns ed arrivs successivs da famiglias. En la perioda da cumparegliaziun da l'onn 2003 èn quai stadas 977 (1-1 31-12: 1'502) permissiuns per in onn e la segunda mesadad da l'onn 2004 807 (1-1 31-12: 1'307). En l'entira Svizra èn vegnidas concedidas dal 1-6-2002 fin ils 31-12-2002 28'510 permissiuns per in onn a burgaisas ed a burgais da la UE/AECL. L'onn 2003 (1-1 31-12) èn quai stadas 37'600 e l'onn 2004 38'360 permissiuns. La statistica mussa ch'igl èn vegnidas concedidas fitg bleras permissiuns per in onn cunzunt ils emprims mais suenter l'entrada en vigur dals contracts bilaterals, quai ch'ins po cunzunt attribuir al fatg che la regulaziun da transfurmaziun è vegnida sluccada fermamain.
2. Ils 31-5-2002 èn vegnids dumbrads en il chantun Grischun 10'791 burgaisas e burgais da la UE/AECL cun domicil. L'augment net da permissiuns da domicil dal 1-6-2002 fin ils 31-12-2004 ha mo importà 99 (789 novas permissiuns minus 690 partenzas). Cunquai che la permissiun da domicil po vegnir concedida pir suenter ina dimora da tschintg onns, ston per il giudicament vegnir adidas las 4'198 permissiuns per in onn ch'èn vegnidas concedidas en la perioda en questiun. La summa da las permissiuns per in onn e da las permissiuns da domicil importa 4'297. Mesirà cun l'effectiv total da 15'129 burgaisas e burgais da la UE/AECL cun permissiun per in onn u cun permissiun da domicil resulta en la perioda en questiun in augment da 28,4 % tar las burgaisas e tar ils burgais da la UE/AECL.
3. L'uffizi chantunal per industria, mastergn e lavur (UCIML) ha controllà per incumbensa da la cumissiun tripartita totalmain 56 interpresas da spediziun per gronda part estras. La controlla da manaschis en branschas cun contracts collectivs da lavur generalmain impegnativs è suttamessa a las cumissiuns professiunalas pariteticas. Da questas cumissiuns survegn il UCIML actualmain mo infurmaziuns incumplettas davart lur lavur da controlla. Perquai n'èn indicaziuns respectivas betg pussaivlas actualmain. Il UCIML è vi da meglierar questa procedura d'infurmaziun.
4. En ventg cas han pudì vegnir constatadas cuntravenziuns cunter las cundiziuns da lavur e da salari localas e da la professiun. En tredesch cas han forzas da lavur estras ubain surpassà la durada da dimora maximala ubain lavurà en noss chantun senza annunzia precedenta.
Datum: 11 da mars 2005