Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Jeker concernent il futur segir da l'energia da la forza idraulica

Sessiun: 08.12.2004
Nus vivain en la "chombra d'aua Grischun". La forza idraulica è cun var 60 % il producent da forza electrica il pli grond en Svizra. La forza idraulica ha bleras ed autas qualitads. En la cumparegliaziun ecologica è ella a la testa, ella stgaffescha surtut plazzas da lavur en las valladas muntagnardas, creescha l'entira valur agiuntada en l'agen pajais terra ed augmenta la segirezza dal provediment cun forza electrica. L'electricitad accumulada è disponibla sveltamain ed è regulabla, e quai da tut temp. La forza idraulica reducescha donns d'auas grondas en l'autezza da milliuns ed augmenta l'attractivitad da la regiun alpina per il turissem. La forza idraulica munta per il Grischun in dals avantatgs dal lieu e pilasters da l'economia publica ils pli impurtants cun ina gronda muntada fiscala. La forza idraulica sto vegnir optimada ed amplifitgada en l'interess dal futur da l'economia publica dal Grischun.
La legislaziun actuala e planisada e la pratica correspundenta laschan dentant dubitar fermamain, sche la forza idraulica po segirar ed amplifitgar ils avantatgs da la concurrenza e dal lieu dad oz e dal futur. Intschert è er, sch'ils retgavs fin uss dal maun public or da l'utilisaziun da la forza idraulica èn segirads e sche la garanzia dal service public en il sectur dal provediment cun electricitad è dada. En quest senn dumandain nus la regenza:

1. È la regenza er da l'opiniun qua survart concernent il giudicament actual e futur da la forza idraulica?

2. È la regenza er da l'opiniun qua survart concernent il pegiurament da las cundiziuns da basa tar l'optimaziun e tar l'amplificaziun da la forza idraulica?

3. È la regenza pronta da far tut per che la forza idraulica possia vinavant vegnir optimada economicamain ed amplifitgada raschunaivlamain?

4. È la regenza er da l'opiniun ch'ils dubis concernent ils effects dad "undada e sbassament" na vegnan betg partids, che las pretensiuns da revitalisaziun e las mesiras en connex cun l'urden da manaschis èn exageradas e manassan ad ina svalitaziun considerabla da la forza idraulica sco energia per il consum maximal, quai che stuess vegnir cumpensà?

5. Co pensa la regenza da cumpensar ils deficits d'energia ed ils deficits fiscals en connex cun la realisaziun da la lescha federala davart la protecziun da las auas?

6. È la regenza er da l'opiniun che las cundiziuns da basa per la forza idraulica ston vegnir meglieradas considerablamain e ch'er il dretg da recurs da las associaziuns sto vegnir restrenschì?

7. Nua exista tenor la regenza il basegn d'agir il pli grond en connex cun la meglieraziun da las cundiziuns da basa per la forza idraulica, en spezial en vista a l'avertura dal martgà e da l'exauriziun dal potenzial commerzial?

Cuira, ils 8 da december 2004

Name: Jeker, Bleiker, Parolini, Bachmann, Bär, Barandun, Beck, Brüesch, Butzerin, Capaul, Casanova (Vignogn), Casty, Caviezel (Pitasch), Christ, Christoffel, Claus, Conrad, Crapp, Donatsch, Dudli, Federspiel, Fleischhauer, Giovannini, Göpfert, Hanimann, Hardegger, Hartmann, Heinz, Hess, Hübscher, Janom Steiner, Jeker Kessler, Krättli-Lori, Maissen, Mani-Heldstab, Marti, Montalta, Nigg, Pedrini, Plozza, Portner, Ratti, Righetti, Stiffler, Telli, Thomann, Tramèr, Tscholl, Tuor, Vetsch, Wettstein, Campell, Gloor, Gunzinger, Jecklin-Jegen, Pitsch

Session: 8.12.2004
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

1. La regenza va da princip d'accord cun il giudicament preschentà en la dumonda. Sia tenuta davart questa tematica ha ella gia exprimì en sias "finamiras da la politica d'energia" (missivas, carnet nr. 8/1999-2000, agiunta 4). Ils avantatgs ecologics da l'utilisaziun da la forza idraulica per l'economia publica e per l'economia d'energia vegnan preschentads correctamain en la dumonda. La forza idraulica è l'energia primara la pli impurtanta da la Svizra. Questa energia è regenerabla e na producescha ni ruments che engrevgeschan l'ambient ni CO2. Ella contribuescha decisivamain al provediment d'electricitad dal pajais sco er a las reservas ed a la regulabladad e garantescha uschia in provediment d'electricitad segir en l'entira Svizra. L'aua è la suletta materia prima relevanta per producir electricitad en il chantun Grischun. Per l'economia publica è la forza idraulica preziusa, perquai ch'ella dispona d'ina gronda valur agiuntada.

2. La renovaziun e l'amplificaziun da la forza idraulica ston s'orientar al princip da la persistenza. Per quest intent ston ultra d'aspects ecologics er vegnir resguardads aspects economics e socials sco criteris equivalents. Las cundiziuns da basa vertentas han dentant tendenzialmain la finamira da dar la prioritad al niz da l'ecologia da las auas e d'optimar quel.

3. En ses program annual 2005 ha la regenza fixà la finamira da rinforzar l'avantatg dal lieu per la forza idraulica. Sco commembra da la conferenza da las regenzas dals chantuns alpins fa il Grischun er part dals purtaders dal "mountain water network" che s'occupa tranter auter da la problematica preschentada.

4. In manaschi d'undada e da sbassament per producir electricitad tenor il temp e tenor il basegn porscha senza dubi cundiziuns disfavuraivlas per las auas e per lur fauna. Tenor l'avis da la regenza ston perquai en il cas singul vegnir prendidas en mira mesiras che reduceschan uschè bain sco pussaivel las consequenzas negativas, senza dentant porscher mendras cundiziuns da basa per l'economia publica per utilisar raschunaivlamain la forza idraulica. Ina reducziun dals effects da l'undada e dal sbassament po mo vegnir realisada cun mesiras u intervenziuns architectonicas en il manaschi da las ovras idraulicas existentas. Quai fiss cumbinà cun grondas investiziuns e perditas da producziun, in fatg che chaschunass ina reducziun da las energias regenerablas, in augment dal pretsch da l'electricitad, ina mendra segirezza dal provediment e perditas massivas tar las taxas publicas.

5. Mintga augment da la quantitad d'aua restanta tar tschiffadas d'aua per la producziun d'electricitad signifitgescha damain electricitad or da forza idraulica ed in augment dal consum da furmas d'energia primara resp. la cumpensaziun tras energia nucleara. L'applicaziun da novas energias regenerablas po cumpensar mo marginalmain las perditas da producziun. Las perditas da taxas publicas en connex cun la perdita da producziun èn il pretsch per ina meglra ecologia da las auas.

6./7. En connex cun la sanaziun da l'aua restanta tar prelevaziuns d'aua existentas ston en emprima lingia vegnir fatgs sforzs per pussibilitar in'execuziun individualisada e betg in'execuziun schematica. Sco pauc adattadas, charas ed ineffizientas èn sa cumprovadas las cumpetenzas federalas en connex cun la consultaziun tar l'examinaziun ecologica sco er en la procedura da la planisaziun da protecziun e d'utilisaziun. Pli impurtantas ch'ina restricziun dal dretg da recurs da las associaziuns èn las cundiziuns da basa che pussibiliteschan in giudicament cumplessiv. In'extensiun dal dretg da recurs da las associaziuns, sco quai ch'i vegn intenziunà cun la "iniziativa da revitalisaziun", cuntrafaschess da l'autra vart en moda diametrala a la strategia d'ina politica da las auas che accentuescha la persistenza.

Datum: 4 da favrer 2005