En il rapport dal cussegl federal cun il titel "Damain birocrazia en il sistem da taglia" dal settember 2004 tira il cussegl federal en consideraziun ch'ins na possia betg survesair ch'il nov attest da salari planisà chaschunia dapli grevezzas. Il plan d'introducir il nov attest da salari stat pia en ina cuntradicziun diametrala cun il rapport dal cussegl federal e cun l'avis general da la regenza, tenor il qual las interpresas pitschnas e mesaunas stoppian vegnir distgargiadas dad incumbensas administrativas e betg vegnir engrevgiadas cun talas.
Ina tala tenuta cuntradictoria para politicamain nunvardaivla. Plinavant ha gist mussà l'introducziun da la taglia sin la plivalur ch'era vegnida ludada l'onn 1995 sco taglia da consum simpla cun in'applicaziun facila , co che las interpresas pertutgadas na pon strusch pli dar dumogn a las barrieras administrativas pervi da l'accumulaziun da regulaziuns cumplitgadas e grevamain chapaivlas. Il medem privel d'ina extensiun da las prescripziuns exista er tar il nov attest da salari. Perquai èsi raschunaivel da manar tras ina fasa da test avant che introducir il nov attest da salari. En quest connex sto vegnir ditg cleramain che las stentas e fadias n'han betg lieu cun emplenir il formular da l'attest da salari, mabain cun preparar, metter a disposiziun e giuditgar datas che ston suenter vegnir purtadas davent da la contabilitad sin il nov attest da salari. Sche questa lavur na fiss betg bler pli gronda che quai che las administraziuns da taglia han supponì, possedessan oz tut las interpresas che han mussà interess ils programs dad EED correspundents. Igl è dentant in fatg che quests programs vegnan ad esser pronts per il diever pir a partir dal fanadur/avust 2005. Ultra da quai n'è sco ch'i vegn ditg il concept definitiv dal project da pilot, sco quai che la regenza l'ha circumscrit respundend mia dumonda da l'october 2004, anc betg avant maun, quai che impedescha da sia vart da recrutar firmas da test.
In project da pilot a la bahuta n'ha nagin senn. La realisaziun dovra termins adequats. Il test po vegnir fatg la segunda mesadad da l'onn 2005. Quai avess l'avantatg supplementar ch'i pudessan vegnir resguardads ils pajaments da la fin da l'onn (13avel salari mensil, bunificaziuns, indemnisaziuns administrativas e.u.v.). A partir da l'onn 2006 po vegnir elavurada in'evaluaziun minuziusa. En il decurs da l'onn 2006 resta temp avunda per far eventualas correcturas ed adattaziuns.
Quest urari chaschuna logicamain che l'introducziun generala dal nov attest da salari ch'era vegnida concludida da la conferenza svizra da taglia (CST) vegn spustada. La suspensiun è indispensabla per garantir ch'il project da pilot vegnia realisà conscienziusamain e la finala per garantir che la midada al nov attest da salari succedia senza problems.
Perquai che las prescripziuns daventan pli e pli cumplexas, vegnan las patrunas ed ils patruns resp. las persunas responsablas per l'attest da salari senza dubi a far sbagls, quai che vegn a chaschunar ina criminalisaziun da las patrunas, dals patruns e da lur persunal. Quai er alura, sch'ils sbagls n'èn betg capitads aposta.
Fin uss han las autoritads da taglia applitgà ina pratica administrativa liberala giuditgond las prestaziuns che n'eran betg decleradas en l'attest da salari, quai cun la savida che tschertas prestaziuns accessorias al salari e che tschertas spesas na vegnivan betg cumpigliadas da la taglia. Questas exemziuns fiscalas correspundevan ad ina lunga isanza e pon vegnir cumparegliadas cun il catalog d'excepziuns en las prescripziuns negoziadas en il nov attest da salari. Uschia na sa tracti en quest cas betg da restabilir la giustia fiscala, sco quai ch'i vegn adina puspè accentuà, pertge che cuntravenziuns gravantas pon vegnir cumbattidas gia oz senza il nov attest da salari. Èsi per exempel gist dal puntg da vista fiscal che pèrs maridads vegnan disfavurisads dapi decennis en cumparegliaziun cun pèrs en concubinat? U èsi gist dal puntg da vista fiscal, sche persunas estras pon profitar da la taxaziun tenor las expensas, betg dentant burgaisas e burgais svizzers? La giustia fiscala na po betg esser il motiv per introducir in nov attest da salari.
I pudess tuttavia capitar che betg tut ils chantuns vegnan ad introducir il nov attest da salari. Plinavant datti er sforzs sin plaun federal per impedir ina introducziun a la bahuta. Sco ch'ins auda, vegnan er intgins chantuns a concluder divergenzas tar la soluziun da la CST resp. èn vi da lantschar iniziativas che pretendan che la pratica vertenta vegnia er declerada sco dretg vertent. Uschia pon els sa segirar avantatgs dal lieu. Il Grischun vegniss ina giada dapli en ina situaziun disfavuraivla. La regenza n'ademplescha betg sia responsabladad politica directiva e na profitescha ultra da quai betg da la pussaivladad da metter in segn en la relaziun interchantunala, sch'ella suonda uss a la bahuta in'autoritad administrativa, che n'è betg vegnida elegida democraticamain, surpigliond ses formular per il dischavantatg da l'atgna economia, da lur lavurantas e da lur lavurants.
En quest senn vegn la regenza incumbensada da stgaffir premissas per che l'introducziun dal nov attest da salari vegnia sistida, fin che quel ha cumprovà sia abilitad sin plaun federal ed interchantunal.
Cuira, ils 19 d'avrigl 2005
Name: Augustin, Stiffler, Kessler, Bär, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Büsser, Casty, Cavigelli, Claus, Crapp, Donatsch, Janom Steiner, Krättli-Lori, Luzio, Marti, Parpan, Portner, Quinter, Telli, Tuor, Wettstein, Zanolari, Zegg, Bezzola
Session: 19.04.2005
Vorstoss: rg Auftrag