Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Giovanni concernent la segirezza sin la via dal Malögia

Sessiun: 19.04.2005
Sch'i naiva ferm è la via principala tranter Malögia e Segl enconuschenta a tuts sco traject fitg privlus. Sin ina lunghezza da 3 km datti en tut 14 laviners e tut tenor il grad da la periclitaziun dal traffic vegn la via serrada dal tuttafatg per motivs da segirezza.

L'impurtanza da la via dal Malögia po vegnir resumada suandantamain:

- via da traffic impurtanta tranter l'Italia dal nord e l'Engiadina;
- unica colliaziun tranter la Bregaglia ed il rest dal chantun;
- ina via che vegn duvrada mintga di da 500 e passa cunfinarias e cunfinaris e da bleras pendularias e da blers pendularis indigens che lavuran en Engiadina;
- via indispensabla per il transport da rauba da la Bregaglia en l'Engiadina e viceversa;
- traject uffizial dals meds da transport publics e dals servetschs d'urgenza;
- via che vegn duvrada fitg ferm da turistas e da turists talians e tessinais, spezialmain l'enviern.

Per l'economia da nossa regiun sco er per bleras patrunas e per blers patruns en Engiadina è mintga serrada da la via dal Malögia in factur d'intschertezza e d'instabilitad che daventa adina pli problematic.

Las serradas frequentas da la via durant ils emprims mais da l'onn 2001 (19 dis) han anc pegiurà la situaziun. Las interpresas che ston transportar lur products en Engiadina e las mastergnantas ed ils mastergnants che lavuran da l'autra vart dal Malögia n'èn betg pronts d'investar en la Bregaglia senza avair ina segirezza pli gronda e pli constanta en quai che concerna l'avertura da la via. Anc pli difficila è daventada la situaziun per la vischnanca da Malögia, nua che bleras turistas e blers turists, ma er bleras emploiadas e blers emploiads che lavuran en Engiadina, eviteschan il lieu da turissem pervi dals motivs menziunads qua survart. Il factur da la segirezza da la via è per ina regiun senza viafier d'impurtanza vitala, e sche questa segirezza manca, daventa ella in factur negativ per nossa economia ch'è gia flaivla.
Quest problem è enconuschent gia dapi passa 20 onns, ils projects gronds che curran en il chantun èn progredids bain u sa chattan en la fasa finala e la situaziun finanziala actuala duess permetter investiziuns novas. Nus supplitgain la regenza da respunder las suandantas dumondas:

1. Infurmar davart il stadi dals studis e dals projects empermess (atun 2001).

2. Tge varianta ha la meglra schanza da vegnir realisada (tunnel u galaria)?

3. Èsi pussaivel da realisar il project en etappas, per ch'il cumenzament da las lavurs possia vegnir anticipà?

4. Entaifer tge temp èsi pussaivel da preschentar in project cumplet ch'è madir per l'approvaziun?

5. Cura poi esser pussaivel considerond ina realisaziun en etappas da cumenzar cun las lavurs sco talas?

Cuira, ils 19 d'avrigl 2005

Name: Giovannini, Hartmann (Champfèr), Lemm, Bleiker, Fleischhauer, Giacometti, Göpfert, Gredig, Janom Steiner, Keller, Mani-Heldstab, Nigg, Parolini, Pedrini, Perl, Portner, Ratti, Righetti, Stiffler, Tramèr, Bezzola, Campell, Pool, Toschini, Zehnder

Session: 19.04.2005
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

La gronda impurtanza economica da vias che han capacitad avunda e ch'èn segiras per il traffic na stat betg en discussiun tant en quai che reguarda il traffic da persunas sco er concernent il transport da rauba. Quai che vala en general, vala spezialmain per la via dal Malögia sco unica colliaziun da la Bregaglia cun l'Engiadina.

Ils dus sviaments da Flem e da Claustra èn effectivamain progredids bain e pon vegnir surdads al traffic ils onns vegnints. Sin basa dal stadi d'enconuschientscha actual n'èsi perencunter betg gist che la "situaziun finanziala actuala" permettess sco consequenza da quai novas investiziuns d'ina dimensiun pli gronda.

Probablamain a partir da l'onn 2008 survegnan ils chantuns empè da contribuziuns liadas ad in'ovra ina summa pauschalisada anc betg definida en sia autezza per novas construcziuns e per sanaziuns en il sectur da la rait da vias principalas. Quai vul dir che las prioritads per duvrar ils meds finanzials ston vegnir fixadas en l'avegnir cun ina prudientscha anc pli gronda.

Davart las singulas dumondas s'exprima la regenza sco suonda:

1. En il cas concret ha l'institut federal per la perscrutaziun da naiv e da lavinas elavurà in studi davart la protecziun cunter lavinas per sclerir las pussaivladads e las ristgas dal statgament artifizial da lavinas. Plinavant è vegnì elavurà in project preliminar per in rempar per retegnair lavinas tar Segl Baselgia. In'analisa dals custs e dal gudogn dals 15-9-2002 metta en relaziun ils custs dal statgament artifizial da lavinas cun las ristgas da donns consecutivs ch'èn colliads cun tal. Ultra da quai èn vegnidas approfundidas las variantas d'in tunnel senza interrupziun, d'ina gallaria senza interrupziun resp. d'ina gallaria sin in traject parzial, e quai areguard la realisabladad, areguard l'effect, areguard las ristgas ed areguard ils custs.

2. Actualmain èsi difficil da far constataziuns concretas davart las schanzas da realisar ina da las variantas da project menziunadas qua survart. Igl è pussaivel ch'ina soluziun cun ina galaria per lung dal lai da Malögia vegn giuditgada sco soluziun che sa cumporta main cun la cuntrada dal puntg da vista da la protecziun da la natira e da la cuntrada.

3. Sa basond sin scleriments da pli baud sco er sin il fatg ch'igl existan 14 singuls laviners ch'èn pli u main independents in da l'auter sin quel traject d'ina lunghezza da var 3 km èsi plitost improbabel ch'ina soluziun etappabla saja realisabla, e quai per motivs tecnics sco er economics.

4. Pervi da la grondezza dal project sco er pervi da la cuntrada sensibla, en la quala el duai vegnir realisà, èsi necessari da far in'examinaziun ecologica. L'elavuraziun dals documents dal project sco er la procedura d'exposiziun basegnan or d'experientscha in pèr onns fin a l'approvaziun, uschia ch'i n'è betg pussaivel d'inditgar in termin concret.

Ina indicaziun davart in cumenzament pussaivel da la realisaziun n'è actualmain betg pussaivla pervi dal stadi da l'elavuraziun tecnica dal project, ma er pervi dals aspects intscherts davart sia finanziaziun.

Datum: 6 da fanadur 2005