Dumonda Frigg concernent persunas che charreschan sco la narradira en il chantun Grischun
Sessiun: 07.12.2005
En Svizra perdan displaschaivlamain mintga onn passa 500 umans lur vita en il traffic sin via e passa 5000 vegnan blessads considerablamain. Allegraivlamain è il dumber tant dals accidents sco er dals umans mazzads e dals umans grevamain blessads sa reducì significantamain en proporziun cun ils kilometers che vegnan charrads. Tuttina è mintga persuna mazzada en il traffic u mintga persuna grevamain blessada ina persuna da memia.
L'ultim temp datti en noss pajais dentant adina pli savens accidents brutals pervi da persunas che charreschan sco la narradira. Quai èn per gronda part automobilists giuvens ch'èn participads a tals accidents. Els n'han ni la pratica da charrar necessaria ni dumognan els lur vehichel en las situaziuns extremas ch'els chaschunan sezs. Ils giuvens che charreschan sco la narradira utiliseschan la via savens sco pista da cursa e pericliteschan cun quai sasezs ed autras persunas en moda considerabla.
En la NZZ dals 26 d'october 2004 è vegnì publitgà in rapport davart indrizs per mesirar la sveltezza ch'èn vegnids installads da nov a Turitg. La finamira da quests indrizs saja cleramain d'augmentar la segirezza dal traffic. Tenor il rapport da la polizia da la citad da Turitg sajan sa reducids marcantamain ils accidents grazia a mesiraziuns da la sveltezza intensivadas.
Tar nus en il chantun èn capitads l'onn 2004 2642 accidents da traffic cun totalmain 917 persunas blessadas e 25 persunas mazzadas. En la citad da Cuira èn capitads 353 accidents cun 122 persunas blessadas e cun 1 persuna mazzada.
La confederaziun fa evaluaziuns davart la frequenza d'accidents en relaziun cun ils kilometers da vehichels, las uschenumnadas quotas d'accident, sin trajects elegids da las vias naziunalas. La frequenza d'accidents è fitg differenta tut tenor il traject.
I resultan las suandantas dumondas a la regenza:
1. Datti en il chantun trajects preferids per persunas che vulan charrar sco la narradira?
2. Parta la regenza nossa opiniun che la polizia da traffic haja da rinforzar areguard il svilup sin via anc dapli las mesiraziuns da la sveltezza? Quintan ins d'installar indrizs per mesirar la sveltezza da la generaziun nova er en noss chantun?
3. Datti en il Grischun evaluaziuns sumegliantas sco tar la confederaziun e vegnan quellas publitgadas? Vegn en spezial er fatga la differenza tranter trajects entaifer il vitg e tranter trajects ordaifer il vitg?
4. Tge ulteriuras mesiras che pudessan chaschunar ina reducziun dals accidents al lieu vegnan prendidas en mira da la polizia da traffic?
Cuira, ils 7 da december 2005
Name: Frigg, Pfiffner, Jäger, Arquint, Jaag, Meyer Persili (Cuira), Noi-Togni, Peyer, Pfenninger, Trepp, Zindel, Brasser, Caviezel (Cuira)
Session: 7.12.2005
Vorstoss: rg Anfrage
Resposta da la regenza
1. La rait da vias chantunalas cuntegna, cun excepziun da la via naziunala A 13, paucs trajects che permettan da charrar cun ina sveltezza cleramain surfatga sin distanzas pli lungas. Natiralmain datti però er en il Grischun trajects da vias che envidan da charrar pli svelt pervi da lur stadi, pervi da la topografia e pervi dal trassé. I fiss dentant exagerà d'als qualifitgar sco trajects nua ch'ins po charrar sco la narradira. La statistica d'accidents resp. l'evaluaziun dals accidents mortals e dals accidents cun grevas blessuras na laschan identifitgar nagins trajects, nua ch'i vegn charrà sco la narradira. Sin tut la rait da vias da noss chantun datti lieus d'accident. Nagins accidents n'han las caracteristicas tipicas d'in accident chaschunà d'insatgi ch'è charrà sco in nar. Er "cursas da duel" cun grondas sveltezzas datti auter che sin las autostradas fitg paucas.
2. Il cumbat cunter la selvadisaziun en il traffic sin via pretenda mesiras vastas e variadas. Cun il project "vision zero" ha la confederaziun instradà in program per reducir ils accidents. Il program d'acziun "via secura" ha differents champs d'acziun per augmentar la segirezza dal traffic sco la sensibilisaziun e l'educaziun, la scolaziun e la furmaziun supplementara, la segirezza dals vehichels e da las infrastructuras da traffic sco er sistems da controlla e da sancziun. En il sectur dals surpassaments da sveltezza ha la polizia chantunala gia prendì mesiras e dà l'attenziun duida al svilup sin via cun realisar acziuns cun in cler intent. La polizia chantunala vegn a sa stentar cun il persunal che la stat a disposiziun d'ademplir vinavant sias incumbensas faschond controllas da radar mobilas entaifer ils vitgs ed ordaifer ils vitgs, schebain che per l'onn 2006 chaschunà da la situaziun dal persunal ston tschertas acziuns centralas vegnir reducidas resp. stritgadas.
Sistems da controlla mobils ston vegnir preferids ad indrizs da radar staziunars, e quai spezialmain pervi da ponderaziuns educativas e pervi da l'effect da surpraisa. En il chantun Grischun è actualmain en funcziun in indriz staziunar per mesirar la sveltezza (A13 Mesauc perquai ch'ils vials n'èn betg lads avunda e perquai ch'ils vials da panna mancan). L'utilisaziun d'ulteriurs indrizs staziunars en lieus da privel sto vegnir examinada en il cas singul. En connex cun la sanaziun da tunnel dal San Bernardin è planisada ina staziun da controlla fixa supplementara.
3. Per incumbensa da l'uffizi federal da statistica fa la polizia da traffic dal Grischun la statistica d'accidents che cumpara mintga onn. Ella cumpiglia tut las vias tant entaifer sco er ordaifer il vitg. Questas datas d'accident vegnan publitgadas. En ina banca da datas separada vegnan evaluads il lieu d'accident, quant savens ch'i dat (là) in accident, co che l'accident è capità, quant grev che l'accident è stà e.u.v. per che puncts neuralgics per accidents possian vegnir identifitgads ad ura e per che lieus da privel possian vegnir neutralisads u sanads.
4. Cun tschertas acziuns emprova la polizia da far valair sia influenza sin las singulas gruppas en mira en il traffic sin via, e quai en moda preventiva sco er repressiva. Tranter auter cun acziuns per las motos, cun campagnas da prevenziun, cun acziuns da placat, cun controllas grondas e.u.v. duain las participantas ed ils participants dal traffic vegnir sensibilisads. Ina preschientscha pli frequenta da la polizia e controllas da radar intenziunadas cumpletteschan las mesiras da la polizia chantunala per reducir ils accidents da traffic. Manischunzas e manischunzs che sa mussan tar la polizia sco persunas che van potenzialmain sco la narradira u che dattan repetidamain en egl en moda negativa cun lur depurtament en il traffic sin via vegnan ultra da quai envidads ad in discurs persunal. En quest connex vegnan persunas che van notoricamain sco la narradira rendidas attentas a las consequenzas pussaivlas tant dal dretg penal sco er dal dretg civil.
Datum: 3 da favrer 2006