Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Kleis-Kümin concernent las consequenzas dal svilup demografic sin scolaziuns che suondan la scola obligatorica, e quai en il rom d'ina vista cumplessiva

Sessiun: 01.09.2006
Il departament d'educaziun e la regenza han preschentà repetidamain il svilup demografic en noss chantun ed han fatg attent a la consequenza da quel sin il Grischun sco lieu da furmaziun. Il fatg che la regenza fa valair ina scolaziun da maturitad decentrala malgrà in dumber da scolaras e da scolars che sa diminuescha, vegn registrà cun plaschair da las regiuns cun ina scola media. L'urden da preschentaziun concernent il gimnasi inferiur ch'è vegnì empermess en il rom da la missiva da la regenza al cussegl grond cun "pliras variantas ch'èn preparadas fin al stgalim da la lescha" vegn spetgà plain tensiun.

Er en connex cun la consultaziun tar la nova lescha davart la furmaziun professiunala essan nus vegnids a savair ch'ina furmaziun professiunala decentrala, q.v.d. che las scolas professiunalas regiunalas na vegnan da princip betg messas en dumonda. Er questa fatschenta vegn il cussegl grond a pudair deliberar proximamain.

Sch'i vegn fatg valair ina furmaziun ed ina scolaziun decentrala, na dastga quai dentant betg ignorar las consequenzas dal svilup demografic sin las singulas scolas. Là, nua ch'igl è raschunaivel dal puntg da vista da la pedagogia e nua ch'igl è responsabel dal puntg da vista da la politica regiunala, duain vegnir evitadas duplicitads. Igl ans para cunvegnent ch'ins na spetgia betg fin che tschertas scolaziuns han pers tut las scolaras e tut ils scolars, mabain ch'ins investeschia pia ils daners da taglia en moda effizienta. Da l'autra vart n'acceptan las regiuns betg simplamain che tut las scolaziuns sa concentreschian la finala a Cuira. In'emprima occasiun per rinforzar las scolaziuns en las regiuns è la midada da las anteriuras scolas medias da diplom a las novas scolas medias professiunalas. Qua ha il chantun la pussaivladad da planisar guardond enavant e d'evitar duplicitads.

L'emploiada spezialisada da sanadad resp. l'emploià spezialisà da sanadad è ina scolaziun sco in emprendissadi ch'ins po cumenzar suenter la scola populara e cun la quala ins po cuntanscher sumegliantamain ad auters emprendissadis ina maturitad professiunala da direcziun sociala e da sanadad. Il center da furmaziun per la sanadad ed ils fatgs socials (CSS) porscha questa scolaziun sco scola professiunala. Da nov duai questa maturitad professiunala vegnir purschida er en las scolas medias professiunalas tuttina sco las autras maturitads professiunalas. Igl è evident che questas scolaziuns sa concurrenzeschan e che las scolas e las instituziuns successivas vegnan a stuair sa fatschentar cun titularas u cun titulars da maturitad professiunala ch'èn scolads differentamain.

Nus ans drizzain perquai a la regenza cun las suandantas dumondas:

1. Tgeninas èn las tendenzas las pli novas en il sectur dal svilup demografic?

2. Co èn sa sviluppadas las annunzias e las admissiuns a la scola media da diplom/scola media professiunala durant ils ultims onns?

3. Datti tenor l'avis da la regenza pussaivladads da preferir las regiuns en connex cun la scola media professiunala?

4. Pari cunvegnent a la regenza da crear ina duplicitad per il sectur da la maturitad professiunala da direcziun sociala e da sanadad?

5. Tge maturitads professiunalas duain tenor l'avis da la regenza vegnir purschidas nua e cun tge consequenzas sto vegnir fatg quint?

Cuira, il 1. da settember 2006

Name: Kleis-Kümin, Montalta, Arquint, Berther (Mustér), Blumenthal, Bundi, Caduff, Casutt, Christoffel-Casty, Darms-Landolt, Fallet, Farrér, Fasani, Florin-Caluori, Hasler, Koch, Mengotti, Niederer, Noi-Togni, Parolini, Pfister, Righetti, Sax, Thurner-Steier, Troncana-Sauer

Session: 01.09.2006
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

La regenza è dal medem avis sco quel che vegn manifestà en la dumonda. Tenor questa opiniun ston vegnir observadas las consequenzas dal svilup demografic, en spezial quellas dals dumbers da naschientscha, schebain ch'i vegn giavischà ina purschida da scolaziun decentrala. Las singulas dumondas sa laschan respunder sco suonda:

Dumonda 1: L'onn 2005 èn vegnidas registradas 1528 naschientschas. Cun quai cuntinuescha la tendenza da dumbers da naschientscha degressivs che dura gia dapi l'onn 1992 (2433 naschientschas). Per l'emprima giada èn vegnids registrads l'onn 2005 en il Grischun er dapli mortoris che naschientschas.

Dumonda 2: Ils dumbers d'annunzia e d'admissiun a la scola media da diplom/a las scolas medias professiunalas mussan senza la scola media commerziala variaziuns considerablas e na cuntegnan betg ina tendenza clera durant ils onns passads:

onn 2002 2003 2004 2005 2006
annunzias 83 60 97 114 91
admissiuns 63 49 64 80 91
quota da reussida 75.90 81.67 65.98 70.18 100 (pervia dal NC)

Dumondas 3 e 5: Il pli tard sin il cumenzament da l'onn da scola 2008/09 po il center da furmaziun per la sanadad ed ils fatgs socials entschaiver sia activitad a la staziun da Cuira. Uschenavant che las scolaziuns en il sectur da la sanadad vegnan manadas centralmain sin tut ils stgalims a Cuira, po vegnir optimà il diever da las resursas. Ultra da quai datti da princip la pussaivladad da porscher la scola media professiunala en moda decentrala e da la concentrar als lieus da scolaziun actuals Ftan, Glion e Schiers. Uschia po la regenza s'imaginar che la scola media professiunala vegn a gidar a rinforzar quests lieus da scolaziun regiunals. Dentant daventass necessaria ina revisiun da la lescha davart las scolas medias. Ina basa da decisiun correspundenta vul la regenza suttametter al cussegl grond cun liquidar l'incumbensa Claus (PCG 1¦2006/2007, p. 34, 283). Tenor l'art. 7bis da la lescha davart las scolas medias prepara la scola media professiunala per la scolaziun professiunala consecutiva en il sectur d'ina activitad sociala ed educativa sco er en il sectur da las professiuns auxiliaras medicinalas. La regenza resguarda questa purschida fin ussa sco efficazia e sco suffizienta per il chantun Grischun.

Dumonda 4: En vista al svilup dals dumbers da naschientscha ston vegnir messas en dumonda criticamain las duplicitads en la purschida da scolaziun. Per il sectur da scolaziun "sanadad e fatgs socials" vala quai cunzunt sin fundament da las novas prescripziuns dal dretg federal. Er en auters chantuns succeda ina concentraziun da las purschidas da scolaziun. Ils emprendissadis professiunals ch'èn suttamess da nov a la legislaziun davart la furmaziun professiunala sa distinguan fundamentalmain da las scolaziuns anteriuras. Cun la maturitad professiunala han las emprendistas ed ils emprendists la schanza da s'acquistar ultra da la qualificaziun per la professiun er il dretg d'access ad ina scola auta professiunala u ad ina scola professiunala superiura. Percunter na mainan las scolas medias professiunalas e las maturitads professiunalas betg ad in diplom professiunal renconuschì. Tuttina pudessan scolas medias professiunalas decentralas cumplettar questas purschidas da scolaziun, sch'i vegnissan messas a disposiziun avunda plazzas da praticum en il chantun. Sche la maturitad professiunala che po vegnir fatga suenter il diplom da la scola media professiunala cun in onn supplementar duai vegnir introducida, vegn la regenza a decider pir, cur che las prescripziuns respectivas da la conferenza da las directuras e dals directurs d'educaziun èn avant maun cumplettamain.

Datum: 30 d'october 2006