Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Zurfluh concernent la fundaziun d'ina cumissiun independenta per l'ambient e concernent mesiras preventivas areguard la pulvra fina en il chantun Grischun

Sessiun: 14.02.2007

Il rapport davart il clima da las naziuns unidas ch'è vegnì publitgà ils ultims dis, mussa in scenari fitg deprimant da noss avegnir. Per la politica è quai probablamain ina da las sfidas las pli grondas da noss temp, sch'ella vul impedir ina catastrofa globala. Il temp d'observar, da spetgar e da restar passiv areguard quest tema è passà. Il mantegniment d'in ambient intact è d'impurtanza existenziala per in chantun turistic sco il Grischun.

Cun la midada dal clima sa reducescha la segirezza da naiv dad onn ad onn. Il stgaudament da la terra cun sias consequenzas na sa ferma betg davant noss chantun. L'existenza, sin la quala il Grischun sa basa, è periclitada fermamain cun la midada globala dal clima.

Proteger l'ambient signifitgescha da segirar la basa da viver. Betg main signifitgescha quai dentant er da proteger l'uman e sia sanadad. Ins è conscient che las decisiuns che vegnan tratgas en il chantun Grischun na pon betg meglierar la politica globala dal clima. Ma i na po betg esser che l'agir local na vegnia betg promovì pli intensivamain pervia d'ina ignoranza globala envers quest tema . Il princip da la persistenza sto daventar la maxima decisiva en la politica.

In factur decisiv che vegn considerà memia pauc en connex cun la midada dal clima è l'impestaziun da l'aria. Gist la svapur da pulvra fina che surpassa ils ultims onns cleramain las limitas è ina gronda ristga per la sanadad. La dimensiun da las consequenzas per las vias respiratoricas pervia da particlas dependa ultra da la toxicitad da las particlas, tranter auter da plum, da vanadium, da berillium e d'argient viv er da la grondezza da las particlas: Pli pitschnas che las particlas èn e pli profundamain ch'ellas pon entrar en il pulmun. La pulvra fina PM10 cuntanscha per part il pulmun, perquai che l'effect da filter en il nas ed en la gula na tanscha betg per particlas finas cun in diameter pli pitschen che 10 micrometers. Tras l'impestaziun da pulvra fina che vegn producida tant en ils edifizis (p.ex. fim da cigarettas en localitads serradas) sco er dador vart (traffic, industria, agricultura, però er stgaudaments cun laina) vegnan chaschunads annualmain en Svizra custs da sanadad da milliardas francs. La pulvra fina ch'è en l'aria e che fa donn a la sanadad n'è betg in fenomen global. Ella vegn producida al lieu e po vegnir sminuida localmain.
Sin fundament da la situaziun da partenza e dals arguments menziunads supplitgesch jau la regenza da respunder las suandantas dumondas:

1. È la regenza pronta da fundar ina cumissiun independenta per l'ambient che examinescha tut ils sbozs dals novs relaschs (leschas, ordinaziuns) tenor il princip da la persistenza e che po recumandar a la regenza da reelavurar tals che na correspundan betg a quest princip?

2. Ha la regenza l'intenziun da prescriver legalmain in'obligaziun da filters cunter particlas per tut ils vehichels dal traffic public e dals ulteriurs servetschs publics?

3. È la regenza pronta da surdar incaricas da construcziun publicas mo pli a firmas che fan diever da maschinas da construcziun cun filters cunter particlas?

Cuira, ils 14 da favrer 2007

Zurfluh, Trepp, Bucher-Brini, Arquint, Baselgia-Brunner, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Menge, Meyer Persili (Cuira), Peyer, Pfiffner-Bearth, Thöny

Session: 14.02.2007
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

La midada dal clima è ina smanatscha globala. Igl è tschert che las emissiuns da gas cun effect da serra ch'èn memia autas en l'entir mund, en spezial quellas da CO2 che derivan da la combustiun da purtaders d'energia fossils, èn la chaschun principala per la midada dal clima. La regenza ordinescha e sustegna perquai mesiras che cumbattan l'impestaziun da l'aria e che reduceschan las emissiuns dals gas cun effect da serra. Las pussaivladads d'agir sin plaun local ston vegnir utilisadas consequentamain, tranter auter en la planisaziun, en la politica d'energia e cun promover l'energia da laina ed il traffic public. L'impestaziun da l'aria cun pulvra fina e cun fulin da diesel ch'è spezialmain privlus per la sanadad dependa cuntrariamain als gas climatics fermamain da las emissiuns localas. Las funtaunas essenzialas èn stgaudaments cun laina che na correspundan betg al stadi da la tecnica il pli nov e motors da diesel senza filter cunter particlas. Dentant er or da substanzas nuschaivlas en furma da gas vegn furmada pulvra fina en l'aria. Il concept general ch'è liant per las autoritads davart la reducziun da las substanzas nuschaivlas en l'aria e dal CO2 è il plan da mesiras ch'ils chantuns han stuì far sin basa dals art. 31 ss. da l'ordinaziun per mantegnair l'aria pura. La regenza ha relaschà il plan da mesiras "aria" (CR 1493/1992) ed ha prendì enconuschientscha periodicamain (1994 e 2000) dals progress en la realisaziun.

Dumonda 1
La regenza è da l'avis ch'i na saja betg cunvegnent da crear ina cumissiun per l'ambient independenta. Igl è ina incumbensa interdisciplinara da garantir il princip dal svilup persistent, ina incumbensa che las cumissiuns existentas ch'èn mintgamai responsablas ston resguardar er en il futur ed en ina moda pli intensiva e che l'administraziun sto dentant er resguardar per tut sias decisiuns. Mo uschia poi vegnir garantì che las finamiras dal svilup persistent vegnan resguardadas en l'elavuraziun d'ina fatschenta, e quai mintgamai dal cumenzament ennà.
Dumonda 2
L'equipament dals vehichels a diesel dal traffic public e dal traffic cun prestaziuns da servetsch publicas cun filters cunter particlas è ina mesira impurtanta. Tar ils bus vegnan elavurads ina midada pass per pass resp. in equipament posteriur cun filters cunter particlas e quai duai esser terminà l'onn 2011 cun excepziun dals vehichels da reserva e dals vehichels spezials che demussan in pitschen dumber da kilometers charrads per onn. Perquai ch'il chantun è l'empustader ensemen cun las vischnancas, cun las regiuns e cun las federaziuns en connex cun il traffic public e cun las prestaziuns da servetsch, n'èn betg necessarias prescripziuns legalas. Quest giavisch po vegnir realisà en il rom dal plan da mesiras ch'è liant per las autoritads.

Dumonda 3
La regenza realisescha l'obligaziun d'avair in filter cunter particlas sin plazzals da construcziun cun applitgar consequentamain la directiva da construcziun davart l'aria che vala dapi il 1. da settember 2002. Questa directiva ha ina basa legala (cifra 88 agiunta 2 OAP), sia execuziun è lavur da rutina ed ella è vegnida armonisada tras in agid executiv tranter ils chantuns da la Svizra da l'ost AI, AR, GL, GR, SG, SH e TG. Uschia vegni facilità da tractar egualmain interpresas da construcziun suror ils cunfins chantunals ed i vegn creà ina gronda segirezza giuridica. Sin plaun federal vegn negoziada actualmain ina cunvegna interprofessiunala cun la societad dals impressaris constructurs. En quest connex vegni discutà d'extender l'obligaziun d'avair in filter cunter particlas per maschinas pli grondas (prestaziun da passa 37 kW) sin tut ils plazzals da construcziun (stgalims A e B) e percunter da conceder termins da sanaziun pli lungs per maschinas pli pitschnas. Uschè ditg che questas tractativas sin plaun federal n'èn betg terminadas, vegni cuntinuà da realisar la directiva da construcziun en moda armonisada. Areguard las maschinas sin implants da betun u da gera sa basa l'administraziun dal rest sin ina cunvegna ch'è vegnida concludida ils 31 d'avust 2005 sin fundament da l'art. 43 da la lescha davart la protecziun da l'ambient cun la federaziun grischuna da l'industria da betun e da gera (FGBG) ed en la quala la branscha è s'obligada da s'equipar cun filters cunter particlas.

Datum: 30 d'avrigl 2007