Pervia dal svilup demografic vegn l'economia svizra confruntada en general cun ina gronda mancanza da forzas da lavur, e quai en spezial en il sectur da las professiuns da servetsch. Spezialmain dunnas da culturas estras n'han savens nagina scolaziun u mo ina scolaziun rudimentara. Da quest potenzial da furmaziun e da forzas da lavur vali da profitar, pussibilitond a questas persunas da far in diplom sin il stgalim da la scola populara. E quai betg mo sco mesira per promover l'integraziun, mabain er sco mesira per meglierar las schanzas da lur uffants qua tar nus. Quest diplom da scola populara dat a las persunas creschidas er la pussaivladad da s'acquistar pli tard ina qualificaziun professiunala, uschia ch'ellas pon vegnir integradas en il process da lavur ed uschia er en la societad. I duai er vegnir purschida en general la pussaivladad per tut las persunas creschidas da naziunalitad svizra che han terminà ina scola reala da pudair far in diplom da scola secundara per avair alura meglras schanzas per ina furmaziun supplementara.
Las statisticas socialas e las statisticas da dischoccupaziun mussan cleramain che umans che n'han betg in diplom da scola reala u da scola secundara èn pertutgads bler pli fitg da la dischoccupaziun e ch'els ston vegnir sustegnids er bler pli savens dals servetschs socials. Uffants che creschan si en talas relaziuns serradas e cun in access manglus a la furmaziun han savens difficultads da reussir en scola.
Sco consequenza da l'immigraziun u er d'ina fugia vegnan anc adina umans en il Grischun che n'han nagin diplom da scola populara. Igl è fitg difficil d'integrar quests umans en il process da lavur u eventualmain en ina scolaziun professiunala. Experientschas or dals curs d'integraziun per umans da linguas estras che sa chattan en ina procedura da natiralisaziun mussan che la mancanza d'ina furmaziun preliminara da scola è savens il motiv che engrevgescha u che impedescha schizunt ina integraziun en nossa societad.
En ils chantuns Turitg e Son Gagl èn installads curs preparatorics che preparan persunas creschidas per in diplom da scola populara. Quests curs vegnan manads dapi onns cun success. Tar il cussegl grond da Berna è vegnì inoltrà quest onn ina incumbensa concernent in diplom da scola populara per persunas creschidas. Pia na stuess la roda betg vegnir inventada da nov per il chantun Grischun e curs da quest gener pudessan vegnir realisads bainbaud.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders dumondan la regenza il suandant:
1. Tge tenuta ha la regenza en general envers ina purschida da furmaziun per persunas creschidas che pussibilitescha da prender suenter – cumplementarmain a la professiun – il diplom da scola populara tenor il plan d'instrucziun dal Grischun?
2. Datti en il Grischun gia ina tala purschida che pussibilitescha a persunas creschidas da prender suenter il diplom da scola populara?
3. Co giuditgescha la regenza la pussaivladad che persunas che han fatg la scola reala possian prender suenter il diplom da scola secundara?
Cuira, ils 11 da zercladur 2008
Michel (Cuira), Bucher-Brini, Florin-Caluori, Arquint, Baselgia-Brunner, Bezzola (Samedan), Blumenthal, Brandenburger, Cahannes Renggli, Casutt, Christoffel-Casty, Dermont, Feltscher, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Jaag, Jäger, Koch, Kunz, Mani-Heldstab, Menge, Noi-Togni, Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Pfister, Ragettli, Thomann, Thöny, Trepp, Tuor, Wettstein, Hemmi, Pedrini (Soazza)
Session: 11.06.2008
Vorstoss: rg Anfrage