Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 10.12.2008
Il cussegl grond ha deliberà in credit d'impegn per il project grischun d'intervenziun cunter violenza a chasa 2004 – 2006 cun prolungaziun fin l'onn 2009 da 72'500 francs per onn resp. a partir da l'onn 2007 da 62'000 francs per onn. Ultra da quests daners da project surpiglia il post da stab per l'egualitad da las schanzas la direcziun dal project cun in pensum da 30 – 40 pertschients da plazzas. En total vegn il project manà cun circa 70 pertschients da plazzas. La fin da l'onn 2009 va quest project d'intervenziun a fin. Fin ussa èsi vegnì cuntanschì fitg bler (maisa radunda da las instituziuns involvidas, post da cussegliaziun per persunas violentas, meglieraziuns en il sectur da la protecziun da l'uffant, broschuras per sensibilisar las persunas d'instrucziun, scolaziun da las lavureras e dals lavurers socials, project da prevenziun "respect en l'inscunter" cun giuvenils, diversas publicaziuns e.u.v.). Il cumbat cunter la violenza a chasa sto vegnir prendì en consideraziun a lunga vista ed integrà en ina collavuraziun optimala tranter las instituziuns. Perquai èsi inditgà da consolidar il project tenor l'exempel d'auters chantuns. In post spezialisà per la violenza a chasa ed ulteriuras meglieraziuns da la lescha che pertutgan il sectur da las victimas e da las delinquentas resp. dals delinquents garanteschan che quest tema possia vegnir tractà en moda effizienta e cumpetenta er en il futur.

La violenza a chasa vegn renconuschida en general sco in problem da la segirezza publica. Il stadi ha l'incumbensa d'impedir la violenza a chasa, d'intervegnir en cas da violenza, da garantir la segirezza da las victimas e da far responsablas las persunas violentas. La violenza a chasa è la violaziun dals dretgs umans la pli frequenta en noss pajais e sto vegnir cumbattida en moda resoluta. En l'entira Svizra intervegn la polizia circa 10'000 giadas per onn, q.v.d. mintga ura ha lieu ina intervenziun e mintga duas uras èn pertutgads er uffants! La violenza a chasa pertutga dunnas (bunamain mintga 5avla dunna daventa ina victima da la violenza a chasa durant sia vita), uffants ed umens (la statistica poliziala dal chantun demussa ina quota da circa 8% umens pertutgads). La violenza a chasa nutrescha pli tard la violenza da giuvenils e da persunas creschidas. 10 – 30% da tut ils uffants e giuvenils daventan perditgas da la violenza a chasa en lur atgna famiglia. 30 – 60% da quels èn sezs victimas da violenza. L'onn 2007 hai dà en il Grischun dus delicts da mazzament da dunnas ch'èn vegnids comess en il rom da la violenza a chasa.

La regenza vegn perquai envidada da crear la basa legala, per che las incumbensas dal project grischun d'intervenziun cunter violenza a chasa possian vegnir proseguidas sin il plaun instituziunal.

Cuira, ils 10 da december 2008

Meyer Persili (Cuira), Kunz (Cuira), Mani-Heldstab, Arquint, Bischoff, Brandenburger, Brüesch, Bucher-Brini, Bühler-Flury, Caduff, Cahannes Renggli, Casparis-Nigg, Caviezel-Sutter (Tusaun), Cavigelli, Christoffel-Casty, Darms-Landolt, Dermont, Feltscher, Florin-Caluori, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Hardegger, Hartmann (Cuira), Jaag, Jäger, Kleis-Kümin, Koch, Krättli-Lori, Märchy-Michel (Malans), Marti, Menge, Mengotti, Meyer-Grass (Claustra Vitg), Michel (Tavau Monstein), Niederer, Noi-Togni, Parpan, Peer, Perl, Peyer, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Portner, Quinter, Stiffler, Stoffel, Tenchio, Thöny, Thurner-Steier, Trepp, Troncana-Sauer, Valär, Brasser, Caluori, Cattaneo, Clalüna, Furrer-Cabalzar, Locher Benguerel, Märchy-Caduff (Domat), Michel (Cuira), Niederberger

Session: 10.12.2008
Vorstoss: rg Auftrag

Resposta da la regenza

Il mars 2002 ha la regenza concludì da realisar in project d'intervenziun cunter violenza a chasa per ina fasa d'emprova da trais onns. La fin da l'onn 2003 ha il project grischun d'intervenziun cunter violenza a chasa cumenzà sia lavur, e quai sut la direcziun dal post da stab per l'egualitad da las schanzas. Sin basa d'in rapport intermediar ha la regenza prolungà ils 12 da zercladur 2006 il project fin la fin da l'onn 2009. Il rapport final dal project n'è anc betg avant maun.

Dapi il cumenzament dal project èn vegnidas midadas differentas regulaziuns dal dretg federal che concernan la violenza a chasa (p.ex. uffizialisaziun en l'art. 123 cifra 2, en l'art. 126 cifra 2, en l'art. 180 al. 2 dal cudesch penal, creaziun da l'art. 28b dal cudesch civil ed art. 50 da la lescha federala davart las persunas estras) ed er en il dretg chantunal èn vegnidas relaschadas novas basas legalas. Da menziunar è l'art. 16 da la lescha da polizia (LPol; DG 613.000) che regla dapi il 1. da fanadur 2005 l'intervenziun da la polizia en cas da violenza a chasa e che prevesa en spezial la spedida da la persuna violenta. Per exequir l'art. 28b CCS è vegnida relaschada per il 1. da fanadur 2007 in'ordinaziun da la regenza (DG 210.150) che definescha las cumpetenzas e la procedura en cas d'ina intervenziun da dretg civil sco er las obligaziuns d'infurmaziun da la polizia chantunala. En questa ordinaziun èsi previs che la polizia chantunala infurmescha la victima davart ils ulteriurs pass da la procedura (art. 3 lit. a) e ch'ella orientescha la victima e la persuna violenta davart purschidas da cussegliaziun (art. 3 lit. b). En cas d'intervenziuns ademplescha la polizia chantunala l'obligaziun d'infurmaziun ed annunzia – sin basa da l'art. 41 LItCCS (DG 210.100) – a l'autoritad tutelara quels cas, en ils quals igl è necessari da far scleriments davart la necessitad da mesiras per la protecziun da l'uffant. L'ordinaziun da la regenza regla er, che l'uffizi per l'execuziun giudiziala maina in post da cussegliaziun per persunas violentas (art. 1 al. 3). Quest post da cussegliaziun exista dapi l'atun 2007 e vegn a survegnir ina basa legala formala cun la lescha planisada davart l'execuziun giudiziala. Ultra da quai duai vegnir examinà cun elavurar la lescha davart l'execuziun giudiziala, sche la polizia po annunziar persunas periclitadas al post da cussegliaziun per persunas violentas. Il post da cussegliaziun vegniss alura a contactar immediatamain las persunas violentas. Per las victimas stat a disposiziun il post da cussegliaziun per l'agid a victimas cun sias enconuschientschas professiunalas specificas areguard la violenza a chasa. Plinavant ha il departament d'economia publica e fatgs socials nominà ina cumissiun per la protecziun da l'uffant, e quai sin basa da l'ordinaziun da la regenza davart la collavuraziun e davart la coordinaziun en l'agid per la giuventetgna dals 15 d'avust 2006 (DG 219.210). Questa cumissiun è activa en il sectur da la protecziun da dretg civil da l'uffant, en il sectur dal dretg penal per giuvenils ed en il sectur da l'agid per la giuventetgna. E la finala èsi previs da crear in servetsch da giuvenils, cur ch'i vegn augmentà il corp da la polizia chantunala dal Grischun, sco ch'i vegn pretendì dal cussegl grond. Tenor l'avis da la regenza èn uschia vegnidas creadas en il chantun Grischun las basas legalas necessarias ed èn avant maun las purschidas per proteger las victimas da violenza a chasa e per far responsablas las persunas violentas.

Per mantegnair er vinavant la "maisa radunda" ch'è anc adina impurtanta per pudair cuntinuar cun la collavuraziun tranter las instituziuns e per pudair etablir ina rait sin plaun naziunal na basegni – tenor l'avis da la regenza – betg in agen post spezialisà "violenza a chasa" ed er betg novas basas legalas. La regenza è dentant pronta da recepir en il preventiv 2010 – tar il departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient – ils meds finanzials per cuntinuar cun il project d'intervenziun che stat sut la direcziun dal post da stab per l'egualitad da las schanzas. Cur ch'il rapport final davart il project d'intervenziun è avant maun, vegnan ins a stuair decider, sche e co ch'il project grischun d'intervenziun duaja cuntinuar. Per quai datti dentant avunda basas legalas, uschia che la regenza propona da refusar questa incumbensa.

13 da mars 2009