La regenza grischuna sa mobilisescha encunter il pachet da taglia da la confederaziun. Ella propona al cussegl grond da far in referendum chantunal. L'aboliziun d'imponer taglias da fit per l'atgna utilisaziun disfavurisass tals che cumpran da nov proprietad d'abitar sco er ils locataris ed avess per consequenza sperditas da taglia considerablas per il chantun e las vischnancas.

Il pachet da taglia, il qual è vegnì deliberà dal parlament federal en la sessiun dal zercladur, cuntegna mesiras per distgargiar conjugals e famiglias. Quellas vegnan beneventadas da la regenza. Perencunter s'exprima la regenza cun tutta franchezza encunter l'imposiziun da taglia sin la proprietad d'abitaziuns materialmain faussa. Tar las taglias federalas maina il pachet da taglia a sperditas da taglia da totalmain pli che duas milliardas francs; da quai tutgan 510 milliuns francs als chantuns. Latiers vegnan sperditas da almain ina milliarda francs tar las taglias chantunalas e communalas.

Il nov sistem è malgist
L'aboliziun d'imponer taglias da fit per l'atgna utilisaziun maina ad ina meglieraziun fiscala dals proprietaris d'abitaziuns e chasas cumpareglià cun ils locataris. Ultra da quai vegnan privilegiads ils locataris vegls senza daivets e novs acquistaders da proprietad d'abitar per regla disfavurisads.

La finamira da promover la proprietad d'abitaziuns na vegn precisamain betg cuntanschida cun l'aboliziun d'imponer taglias da fit per l'atgna utilisaziun.

Na betg da responsar areguard la politica da finanzas
La nova regulaziun d'imponer las taglias sin la proprietad d'abitaziuns maina a sperditas da taglia per chantun e vischnancas en l'autezza da mintgamai var 60 milliuns francs. Questa renunzia ad entradas disfa praticamain ils sforzs currents da spargnar dal chantun. Bain duai ina part da quellas entradas pli pitschnas vegnir cumpensada cun ina taglia sin abitaziuns secundaras. Quella taglia, che sto anc vegnir stgaffida, chaschuna problems pratics ordvart difficils. La finala sto vegnir quintà cun quai, che locataris vegnan a pretender ina reducziun per locataris, perquai ch'ils proprietaris d'abitaziuns e chasas vegnan privilegiads. Ina tala reducziun fiss fatala areguard la politica da finanzas ed avess stringentamain per consequenza in indebitament considerabel dal stadi ubain in augment da taglia enorm.

Il referendum chantunal croda en il champ da cumpetenza dal cussegl grond; quel vegn a sa fatschentar cun la proposta en la sessiun d'avust. Vegn il referendum realisà, avess il suveran la pussaivladad da s'exprimer tar il pachet da taglia.

Suenter ina refusa dal project tras il suveran pudessan ils puncts da revisiun betg dispitaivels, sco oravant tut las mesiras per distgargiar conjugals e famiglias, vegnir realisads cun in retard da sulettamain in onn.

Supplement dal martgà da lavur vegn manà vinavant per sis mais
Il persunal en ils ospitals, las clinicas e las chasas da tgira chantunalas e subvenziunadas sco er il persunal dal sectur da spitex e dals impedids retschaiva anc fin la fin dal 2003 il supplement dal martgà da lavur SML, il qual è vegnì introducì il fanadur 2001. La regenza ha concludì quai sin giavisch dals manaschis pertutgads. Quels vegnan a realisar il concept revedì da salarisaziun per las collavuraturas ed ils collavuraturs, pervi da la realisaziun administrativa pli simpla, pir il schaner 2004 empè dal fanadur 2003.

Surdadas las lavurs da basa per "polycom"
Ina gruppa da strategia vegn ad accelerar la participaziun ed integraziun dal Grischun en la rait da segirezza naziunala radiofonica "polycom". "Polycom" reunescha per l'emprima giada las numerusas raits radiofonicas autonomas ed incumpatiblas da la Svizra. La finamira dal project è da garantir la collavuraziun da las autoritads e da las organisaziuns per salvament e segirezza da confederaziun, chantuns e vischnancas sur ina rait radiofonica codada. La regenza ha surdà la direcziun da la gruppa da strategia a l'uffizi per la protecziun civila e l'agid en cas da catastrofas. La realisaziun sco tala dal project vegn manada dal commando da polizia dal Grischun.

Svilup dals pretschs da construcziun: nov index per construcziuns autas chantunalas
Per calcular la basa da la chareschia tar subvenziuns da construcziun da la confederaziun na sa basa il chantun Grischun dapi il 1. da schaner betg pli sin il "index turitgais da custs da construcziun d'abitaziuns", mabain sin il "index svizzer da custs da construcziun". La nova basa da calculaziun sa funda mintgamai sin 30'000 annunzias da pretschs da l'entira Svizra. Ella vegn eruida sin fundament da contracts effectivamain fatgs, è ordinada tenor regiuns e dispona da differentas categorias da bajetgs. La regenza ha approvà la revisiun parziala correspundenta da l'ordinaziun davart construcziuns autas ("ordinaziun davart la planisaziun e l'execuziun da construcziuns autas chantunalas"). Quella na rinviescha betg pli explicitamain ad in index specific.

Tgira d'uffants: lescha messa en vigur per il 1. da schaner 2004
La regenza ha mess en vigur la lescha davart la promoziun da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia per il 1. da schaner 2004.

Il temp restant vegn tratg a niz per las lavurs preparatorias voluminusas. Ils 18 da matg aveva il pievel grischun acceptà il project correspundent.

Da vischnancas e regiuns
- Sin la "via taliana" a Valragn e sin la via chantunala tras Strada vegn sbassada la sveltezza maximala: da 80 a 60 km/h resp. da 60 a 50 km/h. A Domat vegn sbassada la sveltezza maximala a 30 km/h en ina zona en il quartier Caschnés/Trebla.
- En las vischnancas da Scuol e Ftan pon vegnir iniziadas las proceduras da permissiun per ils indrizs planisads per far naiv artifiziala sin la Motta Naluns. La regenza ha approvà la basa da planisaziun necessaria latiers (plans da zonas e plans generals d'avertura).

Contribuziuns chantunalas a diversas instituziuns
- En ils onns 2004 e 2005 vul la regenza investar ca. 180'000 francs per la promoziun da la sanadad e per la prevenziun en scolas grischunas.
- Las vischnancas da Sched, Valragn, Riom-Parsonz e Cauco retschaivan ina contribuziun chantunala da totalmain 570'000 francs per la sanaziun resp. per l'engrondiment da lur provediments d'aua.
- Per exchavaziuns archeologicas en la claustra da Müstair ha deliberà la regenza ina summa da 180'000 francs.
- 88'000 francs ha concedì la regenza per contribuziuns a 15 ovras ed occurrenzas culturalas.
- Las vischnancas da Zizers ed Igis retschaivan 250'000 francs dal chantun per il rempar da la "Schlundrüfi".
- Ad Araschgen en il vitg (territori da la citad da Cuira) po vegnir construida la nova fermada d'auto da posta (fermada "Kronenhof"). Ed a Versomi, a la via da Stussavgia, vegnan construidas da nov duas talas. La regenza ha approvà ils projects correspundents.
- Var 8,7 milliuns francs ha approvà la regenza per reparar ils donns da malaura dal november 2002 vi da stabiliments d'infrastructura da l'agricultura e vi da terren da cultura. La summa totala da donns en quel sectur vegn stimada a var 32 milliuns francs.

Projects da vias
- Per la protecziun da la lingia da la Viafier retica en la regiun da la punt dal Hexentobel en il rom dal project "sviament Saas" e per diversas lavurs vi da la rundella da Scuol ha approvà la regenza 1,6 milliuns francs.

Chaussas persunalas
Christine Bucher, Cuira, è vegnida elegida per il 1. d'avust sco manadra da partiziun "servetschs" e substituta dal schef en l'uffizi per las scolas medias. Christine Bucher è stada enfin qua manadra dal post da stab "furmaziun" en il departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient.

chanzlia chantunala dal Grischun

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun