da cussegliera guvernativa Eveline Widmer-Schlumpf

Supplements da famiglia: impurtanza e giustificaziun
Per gulivar parzialmain las grevezzas famigliaras vegnan pajads supplements da famiglia a las lavurantas ed als lavurants sco er a las persunas cun activitad da gudogn independenta ch'èn suttamessas a la lescha. Dapi il 1. da schaner 2003 importan ils supplements minimals 175 francs il mais per uffants fin a la cumplenida dal 16avel onn da vegliadetgna e 200 francs il mais per uffants ch'han cumplenì il 16avel onn da vegliadetgna. La tariffa pli auta vala per giuvenils en scolaziun sin il pli fin il 25avel onn da vegliadetgna cumplenì, sch'els n'han nagin gudogn essenzial. Questas tariffas pli autas vegnan perquai er numnadas supplements per scolaziun.

Supplements da famiglia èn la furma la pli impurtanta da la cumpensaziun per famiglias. Ulteriurs elements da la politica da famiglia sco deducziuns da taglia, bunificaziuns d'educaziun da la AVS, stipendis, la reducziun da las premias da la cassa da malsauns per famiglias u la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia han medemamain ina gronda impurtanza, na pon dentant betg remplazzar in urden da supplements da famiglia efficazi ed adattà a las relaziuns d'ozendi.

Dischavantatgs da la regulaziun vertenta
Las pitgas centralas, sin las qualas il sistem da las assicuranzas socialas en Svizra è construì, èn la furma tradiziunala da famiglia e l'occupaziun cumplaina; duas premissas che na correspundan savens betg pli a la realitad sociala ed economica d'ozendi. En la vita professiunala sa manifesteschan las midadas socialas en spezial en l'augment da l'activitad da gudogn a temp parzial. Oravant tut dunnas lavuran a temp parzial.

La situaziun da las lavurantas e dals lavurants en plazza parziala - en spezial da persunas ch'educheschan sulettas - n'è betg cuntentaivla areguard ils supplements da famiglia. Ultra da quai datti en cas da plirs retschaviders da prestaziuns pussaivels savens malsegirezzas pertutgant la relaziun dals dretgs (concurrenza dal dretg da retratga). La finala vegni considerà oz pli e pli sco deplazzà, sche las relaziuns socialas effectivas (p.ex. famiglias cun figliasters e figliastras, il concubinat) na vegnan betg resguardadas tar ils supplements da famiglia. La regulaziun vertenta dals supplements da famiglia en il chantun Grischun na po betg pli accumplir las relaziuns economicas e socialas numnadas.

Tenor il dretg vertent han mo persunas che lavuran a temp cumplain e persunas ch'educheschan sulettas cun in pensum da lavur d'almain 50 pertschient dal temp da lavur usità en il manaschi il dretg dal supplement da famiglia cumplain. Persunas che lavuran a temp parzial han oz mo il dretg d'in supplement parzial che correspunda a lur grad d'occupaziun.

Las novaziuns las pli impurtantas dal project da revisiun
Ils 8 da favrer 2004 votais Vus, charas conburgaisas e chars conburgais, davart la nova lescha chantunala davart ils supplements da famiglia. Tgeninas èn las novaziuns las pli impurtantas?

La lescha revedida prevesa da pajar mo pli supplements cumplains. Per quai basta in grad d'occupaziun da la lavuranta resp. dal lavurant da 20 pertschient dal temp da lavur usità en il manaschi. Dus u plirs pensums parzials da sut 20 pertschient pon vegnir dumbrads ensemen.

En emprima lingia giustifitgeschan ils agens uffants (ed uffants adoptads) il dretg dals supplements da famiglia. Sin basa da la lescha revedida survegnan quellas persunas ils supplements per uffants, las qualas procuran per il mantegniment dals uffants. Cun cumpigliar - sco prevesì - tut ils uffants, per ils quals il mantegniment vegn procurà en ina dimensiun considerabla (tgira, educaziun, custs), pon vegnir resguardadas pli e pli las relaziuns effectivas.

Las differentas structuras da commembras e commembers tar las cassas da cumpensaziun per famiglias chaschunan in tractament inegual da patrunas resp. patruns e lavurantas resp. lavurants. Cassas cun commembras e commembers che pajan tendenzialmain pajas pli bassas e ch'occupan bleras lavurantas e blers lavurants cun uffants ston incassar autas tariffas da contribuziun e pon per ordinari prestar mo ils minimums concludids da la regenza. Per rinforzar l'idea da gulivaziun e da solidaritad prevesa la lescha revedida in sistem da gulivar las grevezzas che stgaffescha ina gulivaziun finanziala moderata e che mantegna il medem mument per gronda part las libertads da las cassas da cumpensaziun per famiglias.

Per il chantun Grischun na chaschuna questa revisiun da la lescha nagins custs supplementars. Las vischnancas resp. lur servetschs socials vegnan distgargiads finanzialmain cun pajar ils supplements per uffants cumplains gia a partir d'in pensum da lavur da 20 pertschient da las lavurantas e dals lavurants ch'han il dretg da far pretensiuns.

Il cussegl grond ha deliberà la revisiun totala da la lescha chantunala davart ils supplements da famiglia cun 107 cunter 0 vuschs per mauns da la votaziun dal pievel. Jau As supplitgesch, charas conburgaisas e chars conburgais, da medemamain acceptar quest project da votaziun.

Gremi: departament da finanzas e militar
Funtauna: rg departament da finanzas e militar