La regenza ha suttamess a la consultaziun il project da la revisiun
da la "lescha davart la banca chantunala grischuna" e da l'ordinaziun
executiva respectiva. Essenzialmain sa tracti da dar a la banca la
libertad d'agir necessaria da restituir il chapital da dotaziun al
chantun, e quai sut tschertas cundiziuns e resguardond il tractament
giuridicamain egual da tut las possessuras e possessurs da la banca. Il
medem mument vegnan precisadas las reglas per in eventual augment da
l'agen chapital. La consultaziun dura fin la fin d'avust. La regenza
prevesa da suttametter questa fatschenta al cussegl grond la sessiun da
favrer 2005.
Il project "segirezza" è terminà
La primavaira 2002 ha la regenza preschentà ils resultats dal
project "segirezza d'edifizis publics e d'instituziuns publicas". Las
mesiras da quel project en ils secturs "basa legala per rimnar e
transmetter datas", "post da cussegliaziun central", "furmaziun
supplementara ed infurmaziun" sco er "mesiras architectonicas" èn ussa
realisadas. Fin la fin d'avust vegn er ad esser pront per l'acziun
l'uschenumnà "care team grischun", in team da spezialistas e spezialists
che cusseglia e gida persunas pertutgadas e lur confamigliars.
Ulteriuras plazzas per controllar il traffic da camiuns pesants
L'effectiv da la polizia chantunala grischuna vegn augmentà per nov
plazzas; quellas èn deditgadas exclusivamain a la controlla dal traffic
da camiuns pesants. Cun quai vul la regenza garantir tranter auter il
manaschi da la plazza da controlla per il traffic da camiuns pesants a
Riòlta sut.
CAA: in nov element central fin il pli tard l'onn 2006
La centrala d'alarm e d'acziuns (CAA) da la polizia chantunala
grischuna duai vegnir equipada cun ina nova centrala operativa e duai il
medem mument vegnir dischlocada. Per quest intent vul la regenza
proponer al cussegl grond in credit d'impegn da totalmain ca. sis
milliuns francs. Il mantegniment dal calculader directiv actual po
vegnir garantì maximalmain fin la fin da l'onn 2006 e sto perquai vegnir
remplazzà. La CAA retschaiva en emprima lingia ils telefons dals numers
en cas d'urgenza 117 e 118.
La regenza ha scumpartì la dieschma d'alcohol da var 895'000 francs
per l'onn da gestiun 2003. Quels daners vegnan duvrads per mesiras
preventivas, per tractaments, per la perscrutaziun sco er per la
scolaziun e furmaziun supplementara. Tenor la "lescha federala davart
las bavrondas destilladas" sto vegnir duvrada la part dals chantuns dal
retgav net da l'administraziun federala d'alcohol per il cumbat cunter
l'alcoholissem en ses motivs e sias consequenzas sco er per il cumbat
cunter l'abus da drogas, da narcotics e da medicaments.
Consultaziuns a la confederaziun
- Ordinaziun davart las prescripziuns minimalas per renconuscher
curs da furmaziun e studis da diplom supplementar a scolas autas
professiunalas (ordinaziun SAP): La regenza beneventa expressivamain in
posiziunament pli ferm da las purschidas aifer la furmaziun
professiunala superiura. In basegn da scleriment datti anc en il sectur
da la finanziaziun e da la renconuschientscha dals diploms tras
l'exteriur.
- Lescha federala davart il martgà intern: La regenza sustegna la
reducziun da restricziuns chantunalas e communalas davart l'access al
martgà. Uschia vegn impedì che burgaisas e burgais svizzers èn
discriminads - sin basa da la cunvegna cun la UE davart la libra
circulaziun da persunas - visavi a burgaisas e burgais da la UE.
Certificats da qualificaziun per professiuns che fan part da la cunvegna
davart la libra circulaziun da persunas, duain perquai vegnir accordads
en il futur cun la procedura da renconuschientscha da la UE. La regenza
n'è però betg perencletga cun il rinforzament da la funcziun da
surveglianza da la cumissiun da concurrenza.
- Lescha federala davart ils identificaturs sectorials da persunas
(lescha SPIN): La regenza favurisescha vinavant la soluziun d'in unic
identificatur da persunas universal; en quest senn era la regenza gia
s'exprimida l'onn 2003 en la consultaziun tar la "lescha federala davart
l'armonisaziun dals registers dals abitants e d'auters registers
uffizials da persunas". La soluziun proponida cun differents
identificaturs da persunas per differents champs da la vita
(identificaturs sectorials da persunas) n'è - cumparegli cun quai -
nagina soluziun adattada. Perquai ch'ella maina en il sectur dals
contacts da las burgaisas e dals burgais cun l'administraziun mo en moda
limitada dapli effizienza e custs pli bass. La regenza propona a
l'uffizi federal da statistica da tematisar e d'examinar seriusamain anc
ina giada l'idea d'origin d'in identificatur da persunas universal.
- Revisiun parziala da l'assicuranza da malsauns (pachet 2:
finanziaziun dals ospitals e "managed care"): La regenza refusa il
project en questa versiun. Las disposiziuns centralas èn formuladas en
moda massa averta e perquai n'èn las consequenzas finanzialas betg
giuditgablas: La nova regulaziun sto integrar las entradas dals ospitals
dal tractament da pazientas e pazients privats e mez-privats.
Da vischnancas e regiuns
- "Caricaru" er per la Surselva: Per las scolas primaras rumantschas
da la Surselva vegn producì in nov med d'instrucziun. Latiers sa tracti
d'ina nova ediziun dal "Caricaru" che vegn gia duvrà en il territori
linguistic ladin sco cudesch da lectura.
- Bever: La regenza ha approvà la constituziun communala revedida.
Las novaziuns concernan l'elegibladad e la demissiun da persunas
d'uffizi.
- Domat: Per la nova construcziun da l'implant da sport Vial èn
vegnids empermess ca. 470'000 francs.
- Cauco: Per l'amplificaziun dal provediment d'aua èn vegnids
approvads ca. 57'000 francs.
- Trun: Per sanar ed engrondir l'implant da scola cun construir da
nov ina scolina dubla ha la regenza approvà ina contribuziun chantunala
da totalmain var 1,3 milliuns francs.
- Sta. Maria V.M.: Ca. 250'000 francs èn vegnids garantids a la
vischnanca per las midadas da construcziun da la chasa da scola. Qua
vegnan fusiunads ils stgalims superiurs da tut las vischnancas da la Val
Müstair.
- Stussavgia: Per dischlocar la scolina en la chasa da scola ha la
regenza concludì ina contribuziun da construcziun da ca. 33'000 francs.
- Arvigo: Per construir in nov access a la pendiculara
Selma-Landarenca e per ulteriuras plazzas da parcar èn vegnids approvads
ca. 290'000 francs.
- Lumbrein, Morissen, Vaz sut, Vella: La regenza ha approvà
totalmain ca. 730'000 francs per projects consecutivs da las malauras da
l'atun 2002:
- dustanza per la Val Planezzas (Lumbrein);
- dustanza per la Val Sura (Morissen);
- dustanza per il Cosenzbach (Vaz sut);
- dustanza per la Val Uaul Pign e per la Val Grava (Vella).
- Samedan: La vischnanca survegn 320'000 francs sco contribuziun
chantunala per la renaturalisaziun dal curs da l'En en il rom d'in
project da protecziun cunter auas grondas.
- "Challenge da las Alps per velo 2004": La regenza ha concedì la
permissiun per ils trajects previs ils 21 e 22 d'avust: per il maraton
da velo da Lantsch a Lai ed enavos, per il traject "challenge" da
Lantsch sur ils pass da l'Alvra e dal Bernina, sur Livigno a Zernez e
sur il pass dal Güglia a Lantsch sco er per il traject "classic" sur ils
pass da l'Alvra e dal Güglia enavos al lieu da partenza.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Promoziun da la cultura: La regenza ha approvà contribuziuns e
garanzias da deficit en l'autezza da totalmain 95'000 francs. 17 ovras
culturalas ed occurrenzas vegnan sustegnidas cun quels daners.
- Selvicultura 2004: Ca. 920'000 francs ha la regenza approvà per
differents projects da selvicultura.
- Viafier retica: Cun la cumpra da la lingia da 66kV da Landquart a
Küblis da la rezia energia (inclusiv l'indriz da distribuziun ed ils
dretgs d'utilisaziun) cumplettescha la viafier retica ses provediment
d'energia. Per quai ha la regenza approvà ina contribuziun chantunala da
835'000 francs; ca. 4,6 milliuns francs surpiglia la confederaziun.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun