La banca naziunala na paja betg pli or il gudogn. Quai è ina perdita da rendita marcanta en connex cun la gulivaziun da finanzas da la confederaziun. Ensemen cun la nova finanziaziun dals ospitals vegnan las finanzas dal chantun engrevgiadas l'onn 2012 en total per circa 70 milliuns francs. Quai correspunda a passa 10 pertschient dal retgav da las taglias chantunalas. Malgrà questas grevezzas supplementaras massivas resta il deficit dal preventiv 2012 sut 30 milliuns francs. La valur directiva che concerna la politica da finanzas e ch'il cussegl grond ha fixà vegn pia gist anc observada. Il president da la regenza e directur da finanzas dr. Martin Schmid è fitg cuntent cun quest resultat. Il spazi d'agir finanzial daventa dentant pli e pli limità. Per l'onn proxim quinta la regenza cun in retgav da las taglias chantunalas pli aut che quel dal preventiv da l'onn avant. Ils custs da persunal s'augmentan mo levamain, las contribuziuns a terzas persunas s'augmentan dentant en moda surproporziunala.

Ils puncts essenzials dal preventiv 2012

• Ils custs da persunal importan circa 357 milliuns francs. Els s'augmentan visavi il preventiv 2011 mo per 4 milliuns francs (+1,1 pertschient). Pervia dals pretschs da consum regressivs vegni fatg quint ch'i na saja betg da cumpensar la chareschia dal salari. La creschientscha sa restrenscha al svilup dals salaris ch'è prescrit da la lescha. 
• Las atgnas contribuziuns a terzas persunas s'augmentan en il quint current per 57 milliuns francs (+6,9 pertschient) ad 884 milliuns francs. Il motiv principal per quest svilup èn las midadas pervia da la nova finanziaziun dals ospitals ch'è vegnida prescritta da la confederaziun sco er ils custs supplementars en il sectur da las prestaziuns supplementaras e da las premias a las assicuranzas da malsauns. 
• Il retgav da las taglias chantunalas surpassa cleramain il preventiv da l'onn precedent (+5,8 pertschient). Ils 37 milliuns francs supplementars n'èn dentant betg buns da cumpensar la perdita pervia dal fatg che la banca naziunala na paja betg pli il gudogn (-42 milliuns francs) e pervia da la gulivaziun da finanzas federala pli pitschna (-21 milliuns francs). 
• Il chantun prevesa er vinavant fitg grondas expensas d'investiziun (brutto 418 milliuns francs). Las investiziuns nettas che engrevgeschan las finanzas dal chantun sa muntan l'onn proxim a stgars 200 milliuns francs. 
• Per l'amplificaziun, per il mantegniment e per la segirada da la rait da vias dal Grischun èn previs meds finanzials d'ina summa totala da 258 milliuns francs. Quest import è quasi tuttina sco quel da l'onn precedent.

Ils custs totals 2012 s'augmentan en cumparegliaziun cun il preventiv da l'onn precedent per 78 milliuns francs (+3,2 pertschient) a 2'536 milliuns francs. Per manar l'administraziun (custs da persunal e custs reals) vegnan sbursads mo 27 pertschient dals custs totals. L'augment sproporziunà da las expensas en cumparegliaziun cun la creschientscha economica vegn puspè chaschunà en emprima lingia da las atgnas contribuziuns a terzas persunas. Per quest intent èn reservads en il preventiv 2012 en total 884 milliuns francs (+57 milliuns francs). La part relativa da las contribuziuns chantunalas a las finanzas dal chantun s'augmenta da stgars 33 pertschient a circa 35 pertschient. L'augment il pli grond resulta en connex cun la nova finanziaziun dals ospitals che sto vegnir introducida l'onn 2012 tenor la legislaziun federala. En total s'augmentan las contribuziuns dal chantun als ospitals ed a las clinicas per circa 47 milliuns francs en il quint current. Da questa summa van 28 milliuns francs a favur d'in transferiment che na chaschuna betg custs supplementars e che pervegn dal quint d'investiziuns. Ultra da quai vegnan las contribuziuns da las vischnancas als ospitals en la dimensiun da 15 milliuns francs administradas da nov tras il chantun. Augments substanzials vegnan puspè registrads en connex cun las prestaziuns individualas da sustegn: Las prestaziuns supplementaras surpassan (102 milliuns francs, +7 milliuns francs) e las reducziuns da las premias da las cassas da malsauns cuntanschan per l'emprima giada la limita da 100 milliuns francs (+3 milliuns francs).

Il retgav total importa 2'506 milliuns francs. El s'augmenta quasi en la medema dimensiun sco ils custs (+74 milliuns francs, +3,1 pertschient). Il retgav da las taglias chantunalas importa la mesadad da l'augment. Per quai èn responsablas cunzunt las taglias sin las entradas e sin la facultad da las persunas natiralas. Las taglias sin il gudogn tras la vendita da bains immobigliars reusseschan da gulivar il regress spetgà tar las taglias sin il gudogn e sin il chapital. Il retgav unic or d'indemnisaziuns dal return a tschep d'ovras electricas distgargia l'onn proxim il quint current per 20 milliuns francs. Per l'emprima giada han ils tschains d'aua ch'èn vegnids augmentads per l'onn 2011 in effect sin il quint da gudogn e perdita. Els augmentan il retgav per var 9 milliuns francs nets. Da prevair èn retgavs marcantamain pli pitschens pervia da la probabla perdita da la part dal gudogn da la banca naziunala (-42 milliuns francs) e pervia da la contribuziun pli pitschna da la gulivaziun da finanzas da la confederaziun (-21 milliuns francs).

Las expensas d'investiziun importan brutto 418 milliuns francs (-30 milliuns francs). Las investiziuns nettas che engrevgeschan las finanzas dal chantun importan stgars 200 milliuns francs. Ellas adempleschan uschia las prescripziuns che concernan la politica da finanzas e ch'èn vegnidas fixadas dal cussegl grond. Il grad d'atgna finanziaziun cuntanscha mo stgars 51 pertschient. Quai signifitgescha che mo la mesadad da las investiziuns nettas 2012 pon vegnir realisadas tras atgna finanziaziun.

Stgars 200 milliuns francs vegnan impundids per bains materials sco vias, construcziuns autas, mobiglias, maschinas e vehichels. Las contribuziuns d'investiziun sa reduceschan en tut per circa 20 milliuns francs. Il motiv principal per quai è il transferiment pervia da la nova finanziaziun d'ospitals. Las contribuziuns d'investiziun vertentas als ospitals èn cuntegnidas a partir da l'onn 2012 en las contribuziuns dal quint current. Per amplifitgar la rait da vias dal Grischun vegnan investids 15 milliuns francs damain (en tut 139 milliuns francs). Il regress sa restrenscha a las vias naziunalas, nua ch'ils projects restants per incumbensa da la confederaziun èn per part terminads. Percunter impunda il chantun dapli per las vias principalas e per las vias da colliaziun.

Perspectiva

En il rom dal program da la regenza 2013 fin 2016 vegn la regenza a preschentar al cussegl grond er il plan da finanzas uffizial per questa perioda. Il sboz mussa deficits che s'augmentan fermamain per ils onns dal plan. Quest svilup dependa da facturs enconuschents. Pervia dals mecanissems legals ston ins far quint vinavant cun custs che s'augmentan cleramain en ils secturs da la sanadad e dals fatgs socials. Ils custs en connex cun la reducziun individuala da las premias da las cassas da malsauns ed en connex cun las prestaziuns supplementaras s'augmentan constantamain tenor la planisaziun da finanzas. Las consequenzas a vista mesauna da la nova finanziaziun dals ospitals na pon ins strusch quantifitgar ord vista actuala. Er da vart da las entradas datti pliras malsegirtads. Las vistas da la conjunctura èn nauschas. Er en la gulivaziun da finanzas interchantunala restan malsegirezzas davart la summa dals pajaments da gulivaziun. La summa da la part al gudogn da la banca naziunala svizra è malsegira. Da la situaziun finanziala fitg precara s'occupan actualmain tut ils chantuns. Il directur da finanzas dr. Martin Schmid ha renvià en sias explicaziuns al fatg, che las finanzas dal chantun Grischun pon profitar da lur buna situaziun da partenza en cumparegliaziun interchantunala. Grazia als surplis dal retgav ch'èn actualmain auts, è il chantun anc posiziunà bain il mument. Per l'onn current 2011 dastgan ins far quint cun in surpli dal retgav en la dimensiun da 50 fin 60 milliuns francs. Per dumagnar dentant las sfidas vegnintas, na pon betg vegnir realisads tut ils augments da las expensas ed i ston vegnir fatgas vinavant grondas stentas per franar l'augment da las expensas.

Il cussegl grond vegn a tractar il preventiv 2012 en la proxima sessiun da december.


Infurmaziuns:
- president da la regenza dr. Martin Schmid, schef dal departament da finanzas e vischnancas, martin.schmid@dfg.gr.ch, tel. 081 257 32 01
- Andrea Seifert, manader da l'administraziun da finanzas, andrea.seifert@five.gr.ch, tel. 081 257 33 01


Gremi: Departament da finanzas e vischnancas
Funtauna: rg Departament da finanzas e vischnancas