Il cussegl grond decida en la sessiun da december davart quatter fusiuns da vischnancas en il chantun. La regenza ha deliberà per quest intent las missivas tar las fusiuns da vischnancas da Claustra-Serneus, da Luzein, dad Obersaxen Mundaun e da Surses. Las novas vischnancas duain vegnir stabilidas per il cumenzament da l'onn 2016. Sch'il parlament approvescha las fusiuns, sa reducescha il dumber da vischnancas en il Grischun dad actualmain 125 ad anc 114 per il 1. da schaner 2016.

Nova vischnanca Claustra-Serneus
Ils 14 da zercladur 2015 han approvà las vischnancas da Claustra-Serneus e da Saas ina fusiun a lur nova vischnanca. Tut en tut han acceptà circa 57 pertschient da las votantas e dals votants la fusiun a la nova vischnanca da Claustra. En omaduas vischnancas è il consentiment vegnì dà cun ina gronda participaziun a la votaziun (Claustra-Serneus: 59,6%; Saas: 48,6%). Tras la fusiun resulta ina vischnanca cun 4611 abitantas ed abitants sco er cun ina surfatscha da 21 991 hectaras. Differenta è l'appartegnientscha da las vischnancas als circuls. Entant che Claustra-Serneus furma in agen circul, appartegna Saas, ensemen cun las vischnancas da Cunter en il Partenz e da Küblis, al circul da Küblis fin il mument da la fusiun. La fusiun da vischnancas da Claustra-Serneus vegn sustegnida dal chantun – ultra d'autras prestaziuns – cun ina contribuziun da promoziun da 3,3 milliuns francs.

Nova vischnanca da Luzein
Las duas vischnancas dal Partenz Luzein e St. Antönien han votà ils 8 da matg 2015 davart il contract da fusiun. Luzein l'ha acceptà cun 95 cunter 72 vuschs e St. Antönien cun 108 cunter 27 vuschs. La vischnanca da Luzein sa cumpona da la fracziun cun il medem num, dals trais vitgs Pany, Buchen e Putz sco er d'ulteriurs aclauns e bains. Dal territori communal fa part medemamain il territori d'industria e da mastergn Dalvazza ch'è separà mo tras l'aua da Schaniela da la vischnanca vischina da Küblis. La vischnanca actuala da St. Antönien è resultada da las trais anteriuras vischnancas politicas independentas St. Antönien-Ascharina, St. Antönien-Castels e St. Antönien-Rüti. Ma fin che la val è ida d'accord, ha precedì ina istorgia variada. Suenter l'enviern da lavinas 1935 cun pliras persunas mortas e cun la devastaziun d'intgins edifizis han ins sondà intensivamain tge pussaivladads tecnicas ch'i dat per proteger cunter lavinas. Las zonas da distatga da las lavinas en il territori dal Chüenihorn èn adina puspè stadas in grond privel per la populaziun. Dapi l'onn 1953 vegni lavurà vi dals rempars da lavinas e vi dal project d'emplantaziun Chüenihorn. La populaziun da la nova vischnanca dumbra circa 1600 persunas. La contribuziun chantunala da promoziun a la fusiun da las vischnancas da Luzein e da St. Antönien importa 1,75 milliuns francs.

Nova vischnanca dad Obersaxen Mundaun
Las duas vischnancas Sursaissa e Mundaun han acceptà ils 19 da zercladur 2015 cleramain lur fusiun: Sursaissa l'ha acceptada cun 105 cunter 11 vuschs e Mundaun cun 82 cunter 9 vuschs. Avant las tractativas da fusiun per propi han ins stuì sclerir, sche e tge soluziun ch'ins chatta per las differentas linguas uffizialas e da scola. Omaduas radunanzas communalas han decidì ils 12 da december 2014 cun cleras maioritads da manar cuminaivlamain la scola (scolina, scola primara e stgalim superiur) a partir da l'onn da scola 2015/16. Plinavant è vegnida prendida la decisiun preliminara ch'ina vischnanca fusiunada duaja esser bilingua tudestga e rumantscha. Pir suenter quest cler votum da las votantas e dals votants ha il team da project cuntinuà intensivamain cun las tractativas da fusiun. Tras la fusiun resulta ina vischnanca cun circa 1130 abitantas ed abitants sco er cun ina surfatscha da 7012 hectaras. En egl dat l'urbanisaziun decentrala da Sursaissa cun sias numerusas fracziuns e cun ses numerus aclauns e bains. La vischnanca da Mundaun è resultada l'onn 2009 da la fusiun da Flond e da Surcuolm. Sco contribuziun da promoziun a la fusiun ha la regenza garantì 1,9 milliuns francs.

Nova vischnanca da Surses
Las vischnancas politicas da Beiva, Cunter, Mulegns, Murmarera, Riom-Parsonz, Salouf, Savognin, Sour e Tinizong-Rona fusiuneschan per il 1. da schaner 2016 a la nova vischnanca da Surses. Las vischnancas che furman il circul da Surses collavuran gia dapi in temp pli lung. Spezialmain la direcziun d'ina scola populara cuminaivla per il 1. d'avust 2014 ha procurà per ina colliaziun anc pli stretga entaifer la val. Er sin il champ cultural e social existan dapi ditg stretgs lioms. In'emprova anteriura da fusiunar las 9 vischnancas ha fatg naufragi a las votaziuns dals 10 da mars 2006. Er sche tut en tut 60 pertschient da las votantas e dals votants avevan acceptà quella giada il contract da fusiun preschentà, era resultada en 6 vischnancas ina maioritad negativa. Questa giada èn tut las 9 vischnancas s'exprimidas cun resultats positivs tranter 74,1 pertschient e 100 pertschient per ina fusiun. La nova vischnanca da Surses vegn ad esser – cun ina surfatscha da 323,76 kilometers quadrat suenter Scuol e Zernez – la terz gronda vischnanca dal chantun. Il dumber d'abitantas e d'abitants importa 2246 persunas (STATPOP 2013). La fusiun vegn sustegnida dal chantun cun totalmain 8,8 milliuns francs.

En la sessiun da december 2015 vegn il cussegl grond a decider davart las quatter fusiuns da vischnancas.


Infurmaziuns:
cussegliera guvernativa Barbara Janom Steiner, scheffa dal departament da finanzas e vischnancas, tel. 081 257 32 01, e-mail: Barbara.Janom@dfg.gr.ch  


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun