A chaschun da sia sesida dals 21 da mars 2017 ha la regenza tractà in recurs da surveglianza concernent la vendita da la terma da Val S. Pieder. La regenza è vegnida a la conclusiun ch'i n'existia nagina necessitad tenor il dretg da surveglianza d'intervegnir cunter la vischnanca da Val S. Pieder. Per ch'er las renfatschas penalmain relevantas envers las instituziuns statalas possian vegnir scleridas definitivamain, ha la regenza surdà tut las actas a la procura publica e fatg ina denunzia penala cunter nunenconuschent. Cun quai è ella suandada ina recumandaziun d'in expert independent per dretg penal e per anticorrupziun, ch'ella aveva incumbensà cun ils scleriments.

Recurs da surveglianza
Ils 26 d'avust 2015 è vegnida inoltrada a la regenza ina "dumonda d'infurmaziun en il senn d'in recurs da surveglianza" cunter la vischnanca da Val S. Pieder, tranter auter cun las suandantas pretensiuns:

- Tenor il dretg da surveglianza stoppia la suprastanza communala da Val S. Pieder vegnir incumbensada "da suttametter e da laschar approvar la radunanza communala da Val S. Pieder anc en il decurs da l'onn 2015 in rendaquint correct tenor il dretg administrativ concernent la vendita da la Hoteba a la Priora Projekt SA.
- Cumplementarmain stoppia vegnir procurà areguard il dretg da procedura che la suprastanza communala dettia a la regenza – en applicaziun dal dretg da surveglianza – las infurmaziuns ch'il recurrent haja dumandà fin ussa. Quai per pussibilitar in scleriment cumplet da las abitantas e dals abitants da Val S. Pieder, ma er da la vasta publicitad concernent la vendita da la terma da Val S. Pieder e las transacziuns suandantas da tala a la Priora Projekt SA".

Suenter che la correspundenza è stada terminada, è la vendita da la terma vegnida tematisada en ina contribuziun da l'emissiun "Rundschau" da Radio e televisiun Svizra (SRF) dals 9 da mars 2016. Per il chantun èsi stà central ed indispensabel che la regenza, ch'è cumpetenta per giuditgar il recurs da surveglianza, disponia da tut ils documents potenzialmain relevants per la decisiun ed ha perquai pretendì l'expertisa menziunada en la contribuziun. Questa expertisa, ch'è vegnida redigida per incumbensa da prof. em. dr. Rainer J. Schweizer e pajada da la gruppa "Burgaisas e burgais preoccupads da Val S. Pieder", dueva cumprovar che la facultad d'investiziun cuntegneva reservas zuppadas. L'expertisa na po dentant betg quantifitgar quellas.

Suenter ina preschentaziun detagliada dals fatgs, en enconuschientscha da las numerusas proceduras giudizialas ch'èn vegnidas manadas, ed en applicaziun da vasts criteris da giudicament vegn la regenza a la conclusiun che:

- la vendita da la terma da Val S. Pieder tutga al champ d'incumbensas autonom da la vischnanca da Val S. Pieder e la vischnanca è libra en ses process da decisiun per la vendita; l'autoritad da surveglianza fiss autorisada d'intervegnir en moda rectifitganta mo, sche la vischnanca avess violà gravantamain il dretg surordinà resp. avess surpassà l'appreziar u fatg abus da l'appreziar, ma quai n'è qua betg il cas;
- la vischnanca po decider autonomamain, sch'ella considerescha l'autezza da las offertas da vendita sco commensurada ed adequata; cun il consentiment ad ina da las duas offertas ha la radunanza communala dals 9 da mars 2012 affirmà quai;
- i n'èn vegnidas violadas naginas disposiziuns giuridicas surordinadas concernent las finanzas e concernent la surveglianza da las finanzas ed i na pon er vegnir crititgadas naginas cuntravenziuns cunter las prescripziuns respectivas davart il rendaquint;
- i na pon vegnir constatadas naginas mancanzas en la procedura da votaziun a chaschun da la radunanza communala dals 9 da mars 2012.

Il recurs da surveglianza ha dà l'occasiun da sa fatschentar detagliadamain cun la "vendita da la terma da Val S. Pieder" ord vista dal dretg da surveglianza. Perquai ch'il recurs da surveglianza (subsidiar) n'è betg in med legal cun ina cogniziun cumplessiva, n'han pudì vegnir fatgs nagins giudicaments penals.

Expert per anticorrupziun recumonda da far ina denunzia penala cunter nunenconuschent
En il rom da l'elavuraziun dal recurs da surveglianza è la regenza stada sfurzada da consultar ina persuna spezialisada neutrala che ha pudì sa deditgar a la tematica penala. La regenza ha surdà a l'expert per anticorrupziun prof. dr. dr. h.c. Mark Pieth, ch'è renconuschì internaziunalmain, tut ils documents ch'ella aveva a disposiziun e l'ha supplitgà d'eruir eventuals puncts penalmain relevants.

La raschun èn stadas las renfatschas da corrupziun che prof. em. dr. Rainer J. Schweizer ha fatg cunter il chantun (e cunter la vischnanca da Val S. Pieder) en emprima lingia en il Tages-Anzeiger dals 3 d'avrigl 2015. A la dumonda, sche las autoritads hajan cuntrafatg a leschas, ha el respundì: "… Tenor mes avis tutga la vendita da la terma da Val S. Pieder tar ils gronds cas da corrupziun da vischnancas svizras, cumparegliabel cun il cas da Leukerbad". Ed a la dumonda suandanta, tge che saja propi corrupt en quest cas, ha el respundì: "Tenor mes avis èsi stà corrupt che differents participads decisivs han instradà il ‹deal› cun ils signurs Stoffel e Truffer e sfurzà tras quest ‹deal› senza preschentar tut las cifras, e quai han els fatg persequitond interess persunals ed ignorond las obligaziuns d'uffizi". Gia pervia da ses status sco anteriur professer per dretg public vegnan ils pleds da prof. em. dr. Rainer J. Schweizer resguardads d'ina vasta publicitad senz'auter sco serius e vardaivels. Las renfatschas han in effect correspundentamain grond vers anora.
Quest effect è adattà da laschar considerar las renfatschas sco fatg ed uschia da donnegiar considerablamain la reputaziun da las instituziuns menziunadas. Per quests motivs èsi stà necessari da laschar sclerir in expert pli profundamain il cas.

L'expert prof. dr. Pieth ha localisà in basegn da scleriment supplementar per la fasa da la preparaziun da la vendita. En il center stat en spezial la conclusiun dal memorandum of understanding (MoU) dals 6 d'avrigl 2011. Il MoU è vegnì concludì tranter l'investider ed il cussegl d'administraziun da la Hoteba SA. Tgi ch'era orientà en chaussa avant ed er suenter la conclusiun, na sa lascha betg eruir sin basa da las actas. Trais puncts dal MoU vegnan designads sco "giuridicamain liants", entant che las ulteriuras clausulas èn decleraziuns d'intenziun:

- art. 4: ina clausula da confidenzialitad (fin maximalmain ils 31 da december 2013);
- art. 5: l'obligaziun da la Hoteba da pajar ina indemnisaziun da fin 500 000 francs, en cas che las tractativas fissan vegnidas smessas u en cas che l'offerta fiss vegnida refusada;
- art. 7: in dretg da negoziaziun exclusiv da STOFFELPart (maximalmain) fin a la decisiun da la radunanza communala. Il cas d'indemnisaziun fiss resultà per la Hoteba, sch'ella avess smess il process avant la preschentaziun d'ina offerta lianta resp. sch'ella avess refusà l'offerta da STOFFELPart. Malgrà che l'offerta e sias cundiziuns n'eran betg anc enconuschentas da quel temp, è il cussegl d'administraziun stà pront da liar correspundentamain la Hoteba.

Per sclerir las dumondas avertas ha prof. dr. Pieth recumandà da far ina denunzia penala cunter nunenconuschent. La regenza è suandada questa recumandaziun ed ha surdà ils documents a la procura publica dal chantun Grischun. La regenza spera che la procedura penala possia sclerir definitivamain la chaussa.


Infurmaziuns:
Presidenta da la regenza Barbara Janom Steiner, scheffa dal departament da finanzas e vischnancas, tel. 081 257 32 01, e-mail Barbara.Janom@dfg.gr.ch


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun