Il guaud è in sistem avert che interagescha cun la natira viva e morta e ch'è en relaziun permanenta cun la champagna averta. El è in spazi da viver impurtant per numerus utschels e mammals selvadis. Cumpareglià cun la cuntrada cultivada porscha il guaud dapli ruaus per la selvaschina d'ungla, dapli pussaivladads da sa retrair e surtut l'enviern ina purschida da nutriment pli multifara. Cundiziuns da viver idealas èn dadas, sch'il guaud è entretschà stretgamain cun la champagna averta. Animals selvadis èn ina part da l'ecosistem e sch'els stattan en ina relaziun natirala ed equilibrada cun il guaud, n'èn els nagina smanatscha per la regiuvinaziun da quel. D'in donn da selvaschina discurr'ins, sche las funcziuns dal guaud èn periclitadas massivamain ed ins na po betg pli cuntanscher las finamiras forestalas. L'uman tira a niz tant il guaud sco era la selvaschina ed influenzescha uschia fermamain quests dus sistems. Nus avain pia l'incumbensa da cultivar il guaud e la selvaschina en tala moda che lur relaziun resta equilibrada.
Cun agid da la chatscha e dals asils da selvaschina duain las populaziuns da selvaschina d'ungla vegnir reguladas sin in nivel che permetta ad ina gronda part dal guaud da sa regiuvinar a moda natirala. Las mesiras da tgira e las zonas da repaus per la selvaschina durant l'enviern sustegnan questa finamira.
La qualitad dal guaud sco spazi da viver per la selvaschina vegn influenzada da la cultivaziun dal guaud. Meglra ch'è la qualitad dal spazi da viver e meglier ch'il guaud sa regiuvinescha cun in tschert dumber da selvaschina. L'Uffizi da guaud e privels da la natira procura tranter auter che la tgira e l'utilisaziun dal guaud resguardian a moda adequata las pretensiuns als spazis da viver da la selvaschina d'ungla.
La relaziun tranter il guaud e la selvaschina vegn tematisada en rapports regiunals che cuntegnan las mesiras elavuradas ed organisadas communablamain. Las mesiras forestalas vegnan realisadas mintg'onn per gronda part cun agid dals projects da selvicultura collectivs, las mesiras da chatscha e las finamiras regiunalas determinadas en il rom da la planisaziun da chatscha.
Il guaud da muntogna cun ses ciclus da vita plaun reagescha spezialmain sensibel sin rusignadas da selvaschina tar las plantas giuvnas. Ils lieus e las spezias da plantas pertutgads da gronds donns da rusignar varieschan fitg savens. Els pericliteschan la regiuvinaziun dal guaud e fan che singulas spezias da plantas creschan pli plaun u insumma betg. Pli ditg che la regiuvinaziun sa tira a la lunga e pli gronda che daventa la largia en il guaud.
Impedir ed indemnisar ils donns da selvaschina
Donns da guaud chaschunads da selvaschina lubida da sajettar durant la chatscha vegnan indemnisads sulettamain en furma da contribuziuns a mesiras per prevegnir als donns. La proprietaria u il proprietari da guaud sto per regla surpigliar ils custs restants (Ordinaziun per prevegnir ed indemnisar donns da selvaschina en il guaud).
Regiuvinar il guaud cun ina nova strategia
En differentas regiuns dal chantun Grischun èn ils donns da selvaschina en il guaud gronds ed èn anc s'augmentads ils ultims onns. La Regenza determinescha ussa cun la nova strategia «Spazi da viver guaud – selvaschina 2021» co che questa situaziun po vegnir meglierada. En etappas da tschintg onns duai il stadi dal guaud sa meglierar pass per pass fin l'onn 2035, uschia ch'el po puspè sa regiuvinar a moda natirala.
Rapports davart la relaziun tranter il guaud e la selvaschina