Incumbensa da la fraziun da la PS concernent la revisiun totala da la lescha per promover il svilup economic en il chantun Grischun
Sessiun: 20.04.2010
La lescha actuala per promover il svilup economic en il chantun Grischun è 5 onns en vigur. Gia cur ch'ella è vegnida tractada en il parlament sco er a chaschun da las discussiuns concernent la votaziun da referendum èsi vegnì renvià a las deblezzas da questa lescha.
Er las aderentas ed ils aderents da quella giada renconuschan en il fratemp che la lescha dat pauc sustegn ad ina gronda part da l'economia grischuna, particularmain a las interpresas pitschnas e mesaunas (IPM). En spezial mancan disposiziuns effizientas per pudair sustegnair las IPM en las regiuns periferas da noss chantun che demussan structuras deblas.
La disposiziun ch'i stoppian vegnir promovidas cunzunt interpresas orientadas a l'export, difficultescha l'existenza economica dal grond dumber da manaschis pitschens e da famiglia che garanteschan gia dapi onns plazzas da lavur en las regiuns, ma che pateschan da las cundiziuns pli difficilas ch'engrevgeschan la procuraziun da chapital.
Ils sutsegnaders e las sutsegnadras supplitgeschan perquai la regenza, da preschentar al cussegl grond uschè svelt sco pussaivel ina missiva tar la revisiun totala da la lescha per il svilup economic, la quala tegna quint particularmain dals interess da las IPM e dals giavischs da l'economia publica en las regiuns periferas dal chantun.
Cuira, ils 20 d'avrigl 2010
Peyer, Gartmann-Albin, Jaag, Arquint, Baselgia-Brunner, Bucher-Brini, Frigg-Walt, Jäger, Menge, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Thöny, Trepp, Locher Benguerel
Resposta da la regenza
Il chantun promova il svilup economic sin ses territori cun la finamira da garantir las plazzas da lavur existentas e da crear novas. Tenor las finamiras da la lescha per il svilup economic (LSE; DG 932.100) coordinescha il chantun plinavant la promoziun dal svilup economic cun ses auters champs d'activitad per meglierar las cundiziuns generalas a favur d'ina prosperitad economica.
Tras la votaziun dal pievel e tras il conclus dal cussegl grond è la LSE dals 11 da favrer 2004 en vigur dapi il 1. da november 2004. Dapi quella giada sa conferma la LSE cun in effect tenor las finamiras. Il sustegn d'interpresas orientadas a l'export sa basa sin la teoria da l'export ed ha la finamira d'augmentar en general il bainstar dal chantun Grischun. Tut en tut gida la LSE a dinamisar l'economia dal Grischun. Areguard il sustegn da projects da svilup e d'engrondiment dad IPM vegnan ils criteris declerads pli detagliadamain en l'ordinaziun per il svilup economic.
Tenor l'incumbensa da la fracziun da la PLD concernent la promoziun da l'economia en il Grischun (PVAU 1/2007) ha la regenza instradà in'examinaziun dal sistem per promover l'economia. Ils detagls en chaussa èn vegnids discutads en connex cun la resposta da la dumonda Nick en la sessiun d'avust 2008. Il cussegl grond vegn ad infurmar davart las enconuschientschas e davart las mesiras ch'èn resultadas da quai. Sin fundament da questa infurmaziun po eventualmain vegnir prendida per mauns la midada necessaria da la lescha.
L'incumbensa Stoffel (PVAU 6/2009, Stoffel) per sustegnair las IPM en regiuns cun structuras deblas che han plazzas da lavur periferas è vegnida acceptada en la sessiun d'avrigl 2010 sin proposta da la regenza.
En il Grischun garanteschan las IPM 87% da las plazzas da lavur. Prestaziuns da sustegn per tut las IPM èn pia pajaments da transfer tranter manaschis cun ils medems dretgs. In sustegn dad IPM ch'èn activas sin plaun regiunal ha per consequenza ch'i dat ina distorsiun da concurrenza tranter quests manaschis e sto perquai vegnir refusà.
Per procurar chapital per manaschis pitschens e da famiglia che porschan gia dapi onns plazzas da lavur en las regiuns datti buns instruments da promoziun. In tal instrument è per exempel l'associaziun da garanzia da la Svizra da l'ost (OBTG). Sa basond sin las prescripziuns federalas e chantunalas conceda la OBTG cunzunt garanzias ad interpresas orientadas a l'economia interna, e quai per ch'ellas survegnian in access simplifitgà a credits bancars. Ils ultims 10 onns ha la OBTG sustegnì ca. 100 IPM en il Grischun cun garanzias. Tut en tut è la lescha per il svilup economic vegnida rinforzada supplementarmain tras la cooperaziun tranter manaschis da la nova politica regiunala ed è sa cumprovada tras las garanzias da la OBTG.
Cun reducziuns da taglia per las persunas giuridicas ha il chantun ultra da quai meglierà considerablamain las cundiziuns economicas generalas per las interpresas. Plinavant s'engascha il chantun sin il champ dal transfer da savida e tecnologia che vegn ad esser pli e pli impurtant per tut las interpresas. La capacitad d'innovaziun è la basa per il success economic e per l'augment da la cumpetitivitad.
Sco che la regenza ha explitgà en sias respostas a la dumonda Nick ed a l'incumbensa Stoffel (PVAU 6/2009) è er ella da l'avis ch'il sistem per promover l'economia stoppia vegnir examinà e, sche necessari, meglierà. Tras la discussiun davart ils territoris d'utilisaziun speziala vegni dà in'attenziun particulara als giavischs da las IPM e da l'economia publica en las regiuns periferas. En vista a l'examinaziun dal sistem per promover l'economia ch'è vegnida instradada ed en vista a la discussiun ch'è en curs davart ils territoris d'utilisaziun speziala pari a la regenza ch'ina revisiun totala da la lescha per promover l'economia publica che fiss independenta da tut quai na saja betg la gista mesira. Las adattaziuns necessarias pon vegnir fatgas en connex cun las incumbensas acceptadas en ina revisiun parziala da la lescha per il svilup economic. Cun questas restricziuns è la regenza pronta d'acceptar l'incumbensa.
24 da zercladur 2010