Ils emprims scleriments da la regenza en connex cun novas colliaziuns da viafier èn avant maun e mussan che en spezial la renovaziun da la lingia da Turitg fin Cuira è colliada cun custs enorms. Retschertgas han mussà ch'igl è pli impurtant per ils giasts d'arrivar uschè svelt sco pussaivel, senza midar tren, al lieu da destinaziun. Persequitond vinavant la finamira lontana da reducir il temp da viadi da Turitg a Cuira sut in'ura, vegni perquai proponì d'examinar ina varianta a binaris normals per il traject da Cuira a Tavau. Cun agid da staziuns sutterranas e da funicularas duain er Lai ed Arosa vegnir colliads cun il sistem da tunnels. En cumparegliaziun cun las soluziuns gia examinadas avess ina tala varianta tranter auter ils suandants avantatgs:
- ella schlia il grond squitsch da problems (meglra avertura per Tavau e per Arosa, colliaziun da Lai cun la viafier);
- ella collia in cun l'auter Cuira, Lai, Arosa e Tavau (basa per ina collavuraziun tranter vischnancas, destinaziuns e telefericas);
- trens svizzers ed esters pon viagiar fin Tavau.
Expertas ed experts da traffic da las scolas politecnicas federalas (SPF) e dad Avenir Suisse pledeschan per ina colliaziun da las metropolas Turitg, Minca e Milaun cun il traffic d'auta sveltezza (TAS). Nagina autra metropola europeica saja colliada uschè mal cun la rait dal TAS sco Turitg. Pervia da quai vegn pretendida ina politica da traffic exteriura, damai che la cumpetitivitad da la Svizra sco lieu economic è uschiglio periclitada.
Cunquai che l'axa dal Gottard vegn ad arrivar svelt a ses cunfins da capacitad pervia da l'augment dal traffic, sa mussa il basegn d'ina terza transversala tras las Alps gia ussa. La consequenza da quai pudess esser ina renaschientscha da l'idea da la viafier orientala da las Alps. Per il traffic da persunas davent da la Val dal Rain grischuna en il territori dal Lai da Como è la transversala orientala da las Alps la part centrala per ina colliaziun da Turitg, da Minca e da Milaun cun il TAS.
Perquai vegn la regenza incumbensada d'examinar l'adequatezza da la suandanta varianta da studi entaifer il Grischun:
Colliaziun da tunnel (a binaris normals) tranter Cuira e Tavau, cun colliar Lai ed Arosa sur staziuns sutterranas. Ina tala colliaziun sa laschass er colliar cun ina transversala tras las Alps tranter Minca, Turitg e Milaun, e quai en moda rentabla per il Grischun.
Cuira, ils 16 da zercladur 2010
Jeker, Michel (Tavau Monstein), Kollegger, Blumenthal, Buchli, Casparis-Nigg, Casty, Conrad, Darms-Landolt, Felix, Feltscher, Hardegger, Kessler, Loepfe, Mani-Heldstab, Marti, Montalta, Parolini, Portner, Quinter, Ragettli, Stiffler, Thomann, Tscholl, Valär, Jecklin-Jegen, Wasescha
Resposta da la regenza
En il rom dal project "Planisaziun da novas colliaziuns da traffic" vegn examinada l'adequatezza da differentas novas colliaziuns da viafier. Intgins studis èn gia terminads, auters sa chattan anc en la fasa d'elavuraziun.
Per la colliaziun d'Arosa, da Lai e da Tavau cun Cuira (resp. cun Turitg), che vegn proponida en l'incumbensa, èn gia vegnids elavurads studis. Per in access alternativ da Lai cun la viafier, cun l'opziun d'in tunnel vi Arosa, èn vegnidas analisadas differentas variantas, tranter auter er talas cun binaris da ladezza normala. Medemamain è vegnida surdada l'incumbensa per in studi concernent la reducziun dal temp da viadi a sut in'ura sin il traject existent da la Viafier retica en il Partenz da Landquart a Tavau. Qua sa mussa la construcziun d'in tunnel sut il pass dal Wolfgang sco element impurtant. Cumplettà vegn tut quai tras ina incumbensa da studi per in tunnel da la Viafier retica tranter Tavau ed Arosa.
La cumponenta communabla da tut quests studis è dentant ch'els persequiteschan – franc er per motivs turistics – il concept da render accessibels ils lieus per gronda part sur terra u da renovar ils trajects existents. La pussaivladad d'in tunnel direct tranter Cuira e Tavau, che collia er Lai ed Arosa sur staziuns sutterranas, è vegnida considerada pli detagliadamain pir en ina segunda fasa, e l'incumbensa per l'analisa correspundenta è vegnida surdada pir dacurt.
Perquai è la regenza pronta d'acceptar l'incumbensa concernent la varianta da studi menziunada per ina colliaziun da tunnel tranter Cuira e Tavau e da laschar examinar l'adequatezza er da questa varianta.
08 da settember 2010