Ils 26 d'avust 2010 ha il cussegl grond approvà ina revisiun parziala da la lescha per promover la tgira da persunas malsaunas (DG 506.000). Ils 22 da december 2010 ha il departament da giustia, segirezza e sanadad dal Grischun fixà ils custs renconuschids sco er ils custs da tgira che dastgan vegnir adossads maximalmain a las abitantas ed als abitants tenor l'art. 21b al. 1.
Suenter avair classifitgà las abitantas ed ils abitants da las chasas da tgira en ils novs stgalims da basegn da tgira la fin da l'onn 2010, han las chasas da tgira facturà per l'emprima giada la fin da schaner 2011 ils custs tenor il nov sistem da classificaziun e da finanziaziun.
Ils augments dals custs constatads èn enorms. Singuls exempels mussan ch'ils retgavs che tutgan a las chasas da tgira èn il schaner 2011 fin a 44% pli auts ch'il december 2010. Sco motiv pon tranter auter vegnir eruids ils suandants secturs:
- Custs da tgira pli auts ch'èn renconuschids tenor la disposiziun dal departament dals 22 da december 2010 ed uschia custs restants pli auts per il chantun e per las vischnancas en cumparegliaziun cun la missiva tar la revisiun parziala da la finanziaziun da la tgira;
- Classificaziun da las abitantas e dals abitants en in stgalim da basegn da tgira pli aut tenor il nov sistem da classificaziun.
- Intschertezza davart las prestaziuns che ston vegnir cumpensads sur l'assistenza respectivamain sur la tgira.
Da quai resultan las suandantas dumondas:
1. Quant auts èn – sin basa da las enconuschientschas da l'emprim quartal – ils custs supplementars per il chantun e per las vischnancas per l'onn 2011?
2. Cun tge meds sustegna il chantun las vischnancas per examinar la classificaziun da las abitantas e dals abitants en ils novs stgalims da basegn da tgira?
3. Tge mesiras prenda il chantun per separar cleramain ils custs d'assistenza ed ils custs da tgira?
Cuira, ils 19 d'avrigl 2011
Casanova-Maron, Kleis-Kümin, Kollegger (Cuira), Albertin, Augustin, Baselgia-Brunner, Blumenthal, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Caduff, Candinas, Casty, Casutt, Cavegn, Clalüna, Clavadetscher, Darms-Landolt, Dermont, Dosch, Engler, Fallet, Florin-Caluori, Frigg-Walt, Furrer-Cabalzar, Giacomelli, Grass, Gunzinger, Hartmann (Champfèr), Hartmann (Cuira), Heiz, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jenny (Arosa), Joos, Kasper, Koch (Igis), Kollegger (Malix), Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Kunz (Fläsch), Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Michael (Castasegna), Michel (Tavau Monstein), Müller (Tavau Plaz), Nick, Niggli (Samedan), Papa, Parpan, Pedrini (Roveredo), Peyer, Pfäffli, Rathgeb, Rosa, Sax, Steck-Rauch, Stiffler (Cuira), Tenchio, Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Troncana-Sauer, Tscholl, Valär, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Wieland, Zweifel-Disch, Haltiner, Jenny-Marugg (Claustra Vitg), Michel (Igis), Müller (Susch), Pedrini (Soazza)
Resposta da la regenza
Sin basa da las communicaziuns quartalas (perioda da rendaquint dal 1. da schaner fin ils 31 da mars 2011) da las chasas da tgira che han il dretg da survegnir contribuziuns, ha l'uffizi da sanadad analisà la classificaziun dal basegn da tgira ed ils custs da tgira che resultan qua tras per mintga instituziun e per mintga regiun da planisaziun.
Per la classificaziun dal basegn da tgira 2011 han las chasas da tgira applitgà per l'emprima giada il nov sistem da classificaziun (SCRA cat. prest. 2010). Il basegn da tgira da l'emprim quartal 2011 ch'è vegnì eruì cun il nov sistem da classificaziun importa en il chantun Grischun en media 109.4 minutas per persuna e per di da tgira, entant ch'igl èn vegnidas cumprovadas l'onn 2009 en media 99.4 minutas. Quest augment signifitgant da la media dal basegn da tgira da las chasas da tgira en il chantun Grischun surprenda cunquai ch'ils tests pratics da CURAVIVA (associaziun dals instituts socials e da tgira svizzers) ch'èn vegnids fatgs en connex cun il svilup dal nov sistem da classificaziun na mussavan praticamain nagina divergenza envers il vegl sistem da classificaziun (SCRA cat. prest. 2005) en quai che reguarda la classificaziun dal basegn da tgira.
Sch'ins cumpareglia las singulas regiuns da planisaziun en il chantun Grischun dat en egl che la media da las classificaziuns dal basegn da tgira en l'emprim quartal 2011 divergescha fitg. La regiun da planisaziun Partenz preschenta cun 66.1 minutas la valur la pli bassa, la regiun da planisaziun Val Müstair la valur la pli auta cun 151.3 minutas.
La regenza respunda las dumondas concretas sco suonda:
1. En cumparegliaziun cun la calculaziun approximativa da las consequenzas finanzialas sin las purtadras e sin ils purtader dals custs dals 24 d'avust 2010 ch'è vegnida actualisada dal cussegl grond avant il tractament da la missiva tar la revisiun parziala da la lescha da sanadad, tar la quala igl è vegnì partì d'ina media dal basegn da tgira che resta la medema, resultan – sin fundament da las classificaziuns dal basegn da tgira ch'èn vegnidas fatgas da las chasas da tgira per l'emprim quartal da l'onn 2011 – per l'onn 2011 custs supplementars per il chantun e per las vischnancas da tut en tut 3.4 milliuns francs. Da quels tutgan circa 0.9 milliuns francs al chantun e 2.5 milliuns francs a las vischnancas. Sche la media da la classificaziun dal basegn da tgira vegn reducida ils proxims quartals sin il nivel da l'onn 2009, sa sbassan ils custs supplementars per il chantun e per las vischnancas a circa 1.5 milliuns francs. Quests custs supplementars sa giustifitgeschan cun ils custs da tgira renconuschids pli auts en cumparegliaziun cun l'onn 2010 (2011 95 rp./min; 2010 91 rp./min).
2. L'analisa da realisaziun ed ils indicaturs da l'uffizi da sanadad pussibiliteschan a las vischnancas da las regiuns da planisaziun sco er a las instituziuns responsablas da las chasas da tgira da cumparegliar las classificaziuns dal basegn da tgira cun autras chasas da tgira sco er cun ils onns precedents. En spezial en las regiuns da planisaziun ed en las chasas da tgira cun ina classificaziun dal basegn da tgira sur la media considerescha la regenza l'examinaziun da las classificaziuns dal basegn da tgira tras persunas spezialisadas ch'èn vegnidas incumbensadas da las vischnancas sco cunvegnent.
L'onn current vegn l'uffizi da sanadad da sia vart ad examinar – en il rom da l'activitad da surveglianza – l'effectiv dal persunal¬ che las chasas da tgira duessan avair sin basa da las classificaziuns dal basegn da tgira, ch'èn vegnidas fatgas tras ellas, sin lur congruenza cun l'effectiv dal persunal ch'ellas han propi. Ha ina chasa in effectiv da persunal insuffizient per furnir la prestaziun da tgira tenor las classificaziuns dal basegn da tgira ch'ella ha fatg, vegn disponì in stop da recepziun.
3. L'uffizi da sanadad e la federaziun grischuna "chasas ed ospitals" cumenzan a partir da l'avust 2011 in project en collavuraziun cun l'uniun "Heim Bench-marking Schweiz" (HeBeS) che duai furnir las datas necessarias per definir la cunfinaziun professiunala e finanziala tranter prestaziuns da tgira e prestaziuns d'assistenza.
23 da zercladur 2011