Cun realisar la lescha d'energia dal chantun Grischun vulan ins cuntanscher ch'i vegnia garantì:
- in'utilisaziun effizienta e persistenta da l'energia;
- in provediment d'energia economic ed ecologic;
- la substituziun dals purtaders d'energia fossils sco er
- in'utilisaziun pli intensiva d'energias indigenas e regenerablas.
Igl è incontestà che l'energia dal vent sto da princip vegnir promovida, sviluppada vinavant ed ha alura in avegnir sco energia persistenta. Igl è correct ch'il sustegn public vegn concedì – en cas da projects raschunaivels – per promover e facilitar da midar tar energias alternativas.
Grazia a datas fundadas duain ils eventuals lieus vegnir zavrads. L'energia dal vent na dastga dentant insumma betg vegnir realisada tras in svilup nuncontrollà d'implants d'energia dal vent.
Pervia da quai ans drizzain nus a la regenza cun las suandantas dumondas:
1. È er la regenza da l'avis ch'i saja da fixar ils eventuals lieus stabels per ils implants d'energia dal vent cun agid da concepts regiunals d'energia?
2. che las vischnancas stoppian prevair zonas per implants d'energia dal vent en lur planisaziun locala?
3. ch'i na dastgia betg resultar in svilup nuncontrollà d'implants d'energia dal vent en il chantun?
4. che la regenza s'engaschia cun meds adequats d'avair quità dal maletg da la cuntrada?
Cuira, ils 19 d'avrigl 2011
Kunz (Fläsch), Davaz, Gasser, Augustin, Barandun, Bezzola (Samedan), Brandenburger, Buchli-Mannhart, Engler, Frigg-Walt, Furrer-Cabalzar, Giacomelli, Gunzinger, Hartmann (Cuira), Heiz, Hitz-Rusch, Jaag, Jenny (Arosa), Kappeler, Kasper, Koch (Igis), Komminoth-Elmer, Krättli-Lori, Locher Benguerel, Michel (Tavau Monstein), Niggli-Mathis, Noi-Togni, Parolini, Parpan, Peyer, Pfäffli, Pult, Rathgeb, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Thöny, Trepp, Tscholl, Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher, Wieland, Jenny-Marugg (Claustra Vitg), Monigatti, Müller (Susch), Müller (Haldenstein)
Resposta da la regenza
La confederaziun ha fixà la finamira che la media da la producziun annuala d'electricitad che deriva da purtaders d'energia regenerabels stoppia vegnir augmentada fin l'onn 2030 per almain 5'400 GWh envers il stadi da l'onn 2000. Er la producziun d'electricitad or d'energia dal vent duai gidar ad ademplir l'objectiv. Per cuntanscher questa finamira vegnan promovids tras l'indemnisaziun per cuvrir ils custs da la furniziun d'electricitad (ICF) er implants d'energia dal vent (IEV). Ultra da quai han l'uffizi federal d'energia (UFE), l'uffizi federal d'ambient (UFAM) e l'uffizi federal dal svilup dal territori (UFST) elavurà l'onn 2004 in "Concept davart l'energia dal vent en Svizra". In auter studi ch'è vegnì incumbensà dal UFE è vegnì resumà en il rapport final davart "L'utilisaziun da l'energia dal vent en il chantun Grischun". La finamira dal project è stada quella d'evaluar en il chantun – en enclegientscha cun vischnancas, cun ils posts chantunals cumpetents sco er cun federaziuns da la protecziun da la patria, da l'ambient e da la natira – lieus, nua ch'ins pudess construir implants d'energia dal vent. Da quest project è resultada ina glista cun eventuals lieus per implants d'energia dal vent. – Sin basa da quai han l'uffizi per il svilup dal territori dal Grischun e l'uffizi d'energia e da traffic dal Grischun edì e publitgà l'october 2008 il "Mussavia sco basa da giudicament per las autoritads sco er per ils projectants" per implants d'energia dal vent. Sin plaun federal ha il UFE publitgà il mars 2010 en collavuraziun cun il UFAM e cun il UFST ultra da quai ina "Recumandaziun per la planisaziun d'implants d'energia dal vent".
Ils studis menziunads mussan che l'utilisaziun da l'energia dal vent è fermamain limitada en Svizra, e pia er en il Grischun. En il chantun datti mo paucs lieus ch'èn adattads per utilisar l'energia dal vent. La realisabladad da tals projects dependa en emprima lingia da las relaziuns da vent. Medemamain ston vegnir observads ulteriurs aspects sco la protecziun da la natira e da la cuntrada, la planisaziun dal territori ed il turissem sco er criteris tecnics sco l'avertura e la cuntanschibladad dals implants. La regenza n'è betg cunter l'utilisaziun da l'energia dal vent en lieus raschunaivels. Ina realisaziun concentrada da parcs da vent duai dentant vegnir preferida envers ina construcziun da blers implants singuls e sparpagliads.
Respostas a las dumondas:
1. Cun elavurar la strategia per la politica d'electricitad dal Grischun (cf. incumbensa Heiz, CR dals 29 da mars 2011, prot. nr. 275) vegn il chantun a valitar er ils potenzials da l'energia dal vent per la producziun d'electricitad ed a fixar lingias directivas per realisar implants correspundents. Ils studis menziunads cuntegnan gia bleras infurmaziuns e basas nizzaivlas. La fixaziun concreta dals lieus è dentant pussaivla pir suenter ils scleriments supplementars e pir suenter las mesiraziuns dal vent. Questas datas mancan oz per definir ils lieus d'energia dal vent en ils concepts regiunals d'energia.
2. Las zonas per implants d'energia dal vent pon vegnir recepidas en la planisaziun locala, cur ch'ils scleriments han mussà ch'in project è realisabel en in tschert lieu suenter avair examinà tut ils criteris ecologics, tecnics ed economics.
3. Las prescripziuns dal dretg da l'ambient e dal dretg da la planisaziun dal territori federal e chantunal na permettan betg che tals implants vegnian construids en moda nuncontrollada. Vasts scleriments preliminars ed ina ponderaziun dals interess èn necessaris per chattar ils lieus adattads per ils implants d'energia dal vent.
4. La regenza è conscienta da la problematica e s'engascha per ch'il maletg da la cuntrada dal Grischun, sco chantun da muntogna e da turissem cun ina cuntrada unica, restia mantegnì er en connex cun tals projects.
7 da fanadur 2011