Oravant tut famiglias èn ozendi pertutgadas da povradad. En spezial chasadas cun in genitur e lur uffants sco er famiglias cun dapli che dus uffants. La povradad disturba fermamain schanzas da svilup e da furmaziun d'uffants e da giuvenils.
Las votantas ed ils votants dal chantun Vad han concludì ils 14 da matg 2011 cun 61% da las vuschs d'introducir prestaziuns supplementaras per famiglias (PSFam). Regulaziuns correspundentas enconuschan gia ils chantuns Tessin e Soloturn. Berna, Friburg e Genevra preparan projects respectivs. Er sin plaun federal hai dà intervenziuns en connex cun quest tema (CN Meier-Schatz e Fehr). En il chantun Grischun è la quota da persunas che retiran agid social cun 1,2% cleramain sut la media svizra da 3% (2009). Quai è bain legraivel, na dastga dentant betg zuppentar che oravant tut blers uffants creschan si en chasadas d'ina persuna ch'educhescha suletta ils uffants ed en famiglias da woorking-poor. Questa furma da povradad da famiglia è in problem fundamental structural da la politica da famiglia.
L'agid social è l'ultima rait da protecziun en il sistem da la segirezza sociala. Tenor il princip da basegn vegn el pajà mo en ina situaziun individuala d'urgenza. L'agid social n'è dentant tuttavia betg adattà per schliar problems structurals da la politica da famiglia. Plinavant stoi vegnir menziunà che tut las prestaziuns d'agid social na suranneschan betg e ston vegnir restituidas fin a la mort da la petenta u dal petent. Il maun public è obligà da las pretender enavos. La finala ha la vischnanca la cumpetenza da decider davart la concessiun d'agid social. Per ils motivs menziunads na dastga la povradad structurala betg "restar" tar las persunas che retiran prestaziuns.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan la regenza en quest senn da suttametter al cussegl grond missiva e proposta che cuntegnan l'elavuraziun da la problematica ch'è vegnida descritta per il chantun Grischun e che proponan l'introducziun da prestaziuns supplementaras per famiglias.
Cuira, ils 15 da zercladur 2011
Tenchio, Albertin, Baselgia-Brunner, Berther (Camischolas), Brandenburger, Caduff, Caluori, Candinas, Casutt, Casutt-Derungs, Cavegn, Della Vedova, Dosch, Fasani, Florin-Caluori, Foffa, Fontana, Gartmann-Albin, Geisseler, Jaag, Joos, Kleis-Kümin, Kollegger (Malix), Locher Benguerel, Märchy-Caduff, Meyer-Grass, Müller, Niederer, Noi-Togni, Peyer, Pfenninger, Pult, Righetti, Rosa, Sax, Thöny, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Trepp, Zanetti, Zweifel-Disch, Lauber
Resposta da la regenza
L'onn 2009 è en il chantun Grischun la quota da persunas che survegnan agid social cun 1,2% cleramain sut la media svizra da 3%. Cun questa valur occupa il Grischun la quart ultima plazza da tut ils chantuns. Tuttina mussa l'analisa da las unitads che ston vegnir sustegnidas che chasadas cun uffants èn savens dependentas d'agid social en ina dimensiun sur la media. La gruppa da vegliadetgna da las persunas da 0 fin 17 onns munta in quart da tut las persunas cun dretg da retrair agid social. La statistica dals cas che vegn fatga dals servetschs socials dat in maletg sumegliant.
Cun la lescha davart contribuziuns da maternitad (DG 548.200) exista gia dapi l'onn 1992 ina purschida per dar in sustegn finanzial a chasadas en relaziuns economicas modestas. Ils onns 2006 fin 2010 èn vegnidas sustegnidas en media annualmain 84 famiglias. Quai ha chaschunà custs totals da circa 850'000.– francs. La lescha prevesa in sustegn finanzial durant ils emprims 10 mais suenter la naschientscha.
Chasadas cun uffants chattan in sustegn decisiv en il chantun Grischun er grazia a las contribuziuns finanzialas che vegnan pajadas dal chantun e da las vischnancas per la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia. Actualmain vegnan subvenziunads per plazza 40% dals custs normads (20% chantun, 20% vischnanca da domicil). L'onn 2010 èn ils custs totals dal chantun e da las vischnancas stads 3.7 milliuns francs. La purschida vegn extendida, tranter auter cun la revisiun da la lescha da scola.
La garanzia ed il subvenziunament da purschidas da tgira e d'assistenza cumplementaras a la famiglia ed a la scola permetta als geniturs d'avair in'activitad da gudogn e pia da gidar sezs a segirar economicamain lur existenza.
La regenza sa tge difficultads che particularmain chasadas da famiglias da working-poor e persunas ch'educheschan sulettas pon avair en connex cun sa segirar l'existenza. Ella è er pronta d'examinar ulteriuras mesiras per segirar – cun ils instruments existents – in'existenza adequata a chasadas cun uffants e da las realisar. Tuttina refusescha ella l'introducziun d'in sistem chantunal per prestaziuns supplementaras per famiglias. Ils suandants motivs èn decisivs:
• Intervenziuns correspundentas èn vegnidas discutadas pliras giadas en il parlament federal. Tenor l'avis da la regenza na fissi betg bun, sch'ils chantuns prevesessan atgnas soluziuns.
• Soluziuns chantunalas en chantuns cun pauca populaziun na stessan en nagina relaziun cun ils custs.
• Prestaziuns supplementaras per famiglias fissan "mo" imports en daners. L'agid social dat percunter – ultra da las prestaziuns en daners – ina cussegliaziun persunala, adattada a la situaziun e creescha uschia la pussaivladad da chattar soluziuns individualas, confurmas a la situaziun.
• Cun il rapport da famiglia è quest champ d'incumbensas vegnì discutà detagliadamain en la sessiun da favrer 2007 dal cussegl grond, las mesiras necessarias èn vegnidas decididas e realisadas per gronda part.
• En il champ social ston vegnir revedidas proximamain la lescha davart il sustegn da persunas basegnusas (DG 546.250), la lescha davart contribuziuns da maternitad (DG 548.200) e l'ordinaziun davart il pajament anticipà da contribuziuns al mantegniment per uffants cun dretg da mantegniment (DG 215.050). Las finamiras principalas èn la nova regulaziun da l'obligaziun da restituziun e l'aboliziun d'obstachels en connex cun la calculaziun da l'agid social d'ina vart e da pajaments anticipads d'aliments da l'autra vart. Ins ha l'intenziun d'integrar questas incumbensas en il program legislativ 2013-2016.
Per quests motivs propona la regenza al cussegl grond da refusar l'incumbensa concernent prestaziuns supplementaras per famiglias.
02 da settember 2011